Fiangonan' i Jesoa Kristy ho an' ny Olomasin' ny Andro Farany

Ny Fiangonan' i Jesoa Kristy ho an' ny Olomasin' ny Andro Farany izay antsoina hoe koa Fiangonana môrmôna, dia fiangonana kristiana restaorasionista teraka tao amin' ny Fanjakan' i New York any Etazonia tamin' ny taona 1830. I Joseph Smith no mpanorina azy. Ny mpino ao aminy dia mihevitra azy ho fiangonana vokatry ny fanambaràna avy amin' Andriamanitra. Izy ireo no atao hoe Olomasin' ny Andro Farany. Ao Salt Lake City any Utah no misy ny foiben-toerany. Manana mpikambana miisa 16 000 000 any ho any io fiangonana io maneran-tany^[1]. Laharana fahefatra izy ao Etazonia amin' ny habetsahan' ny mpino izay miisa any ho any amin' ny 6 160 000^[2]. Amin' ny teny anglisy izy dia atao hoe The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints.

Ny teôlôjiany

Ny Fiangonan' i Jesoa Kristy ho an' ny Olomasin' ny Andro Farany dia milaza fa i Jesoa Kristy no mitondra azy, amin' ny alalana mpaminany mbola velona sy ireo Apôstôly roa ambin' ny folo ary mino fa izy no famerenana ny fiangonan' i Jesoa Kristy tany am-boalohany amin' ny laoniny (restaorasiônisma) taorian' ny fotoana lava nampisy ny fivadiham-pinoana sady eo am-panomanana ny fiavian' i Jesoa fanindroany. I Russell M. Nelson, izay filoha faha-18n' io fiangonana io maneran-tany, izany mpaminany izany amin' izao fotoana izao.

Araka ny fampianaran' ilay fiangonana dia manome ny fandaminana sy ny hoenti-manana amin' ny fampianarana ny Filazantsaran' i Jesoa Kristy amin' ny olona rehetra ny Fiangonana amin' ny alalan' ny fanomezany fahefana ho amin' ny fanosorana amin' ny asam-pisoronana izay ahafaha-manatanteraka ny sakramenta na ôrdônansy sy manome ny famonjena ho an' ny olona rehetra mendrika sy vonona ny handray izany.

Ny Olomasin' ny Andro Farany dia mino ny fisian' ny teti-pamonjena izay ahafahan' ny olona mendrika hiverina eo anatrehan' Andriamanitra. Zava-dehibe aminy ny fianakaviana ka heverin' ny Olomasin' ny Andro Farany ho afaka mitohy mandrakizay izany noho ny sakramenta (fanambadiana) izay tanterahina ao amin' ny Tempolin' ny Fiangonana.

Atao hoe "Filazantsaran' i Jesoa Kristy" ny teôlôjian' ny Fiangonan' i Jesoa Kristy ho an' ny Olomasin' ny Andro Farany. Miorina amin' ny Soratra Masina sy ny Fanambaràna amin' izao andron-tsika izao izany amin' ny alalan' ireo mpaminany. Fampianarana avy amin' ny fanambaràn' i Jesoa Kristy izay miendrika firafetan-dalàna sy didy mandrakizay izany ka ny olona izay manaraka an-tsakany sy an-davany an' izany dia mahazo antoka fa hiditra eo amin' ny fanatrehan' Andriamanitra. Ireo lalàna sy didy ireo no lamim-pitondrana ao amin' ny fanjakan' Andriamanitra. Araka ny boky Fotopampianarana sy Fanekempihavanana dia ho voavonjy avokoa ao amin' ny Fanjakam-boninahitra ny olona rehetra fa tsy voatery ho ao amin' ny Fanjakan' ny Lanitra.

Ny olombelona

Ny fiainana miaraka amin' Andriamanitra talohan' ny feteza-maty

Ny olombelona rehetra dia voafidy avy ao amin' ny fiainana talohan' ny feteza-maty mba hotonga ety an-tany sy mba hanandrana ny fiainan' ny vatana ara-nofo sy taolana ary mba hahazo ny hatsaran-toetra kristiana alohan' ny hiverenany eo anatrehan' Andriamanitra.

Ny tapany tsy mety maty amin' ny olombelona, izany hoe ny fanahiny, dia naterak' Andriamanitra Ray. Zanak' Andriamanitra ara-bakiteny ny olombelona sady notezainy mandra-pahalehibeny tao amin' ny fitoerana mandrakizain' ny Ray alohan' ny hiaviany tety an-tany miaraka amin' ny vatana mety maty azo tsapain-tanana.

Ny Famoronana dia nahafahan' ny fahalavoan' ny olombelona hitranga, dia ny Fahalavoana izay ilaina amin' ny fanatanterahana ny fanavotana nataon' i Jesoa Kristy.

Mandao ny fanatrehan' Andriamanitra

Ny Fahalavoan' i Adama sy i Eva dia dingana tsy maintsy nilaina amin' ny fahaterahan' ny zanaky ny fanahin' ny Ray. Raha tsy teo io dingana io dia tsy ho nanan-taranaka i Adama sy i Eva ary tsy ho nahalala ny tsara sy ny ratsy na koa ny atao hoe fiainana mandrakizay any aoriana, araka ny voasoratra ao amin' ny Boky faharoan' i Nefia (2Nefia 2.22-25). Tsy zava-dratsy ny fahalavoan' i Adama sy i Eva.

Mifandray amin' Andriamanitra

Ny vavaka sy ny fampianaran' ny mpaminany ary ny fandinihana ny Soratra Masina no hahafahana mifandray amin' Andriamanitra.

Fiezahan' ny Olomasina ho amin' ny tonga lafatra hatrany

Izany dia tanterahina amin' ny alalan' ny fanajana ny andron' ny Sabata, ny lalàn' ny fahadiovana (tsy fanaovana firaisana ara-nofo alohan' ny fanambadiana sy fanajana ny vady), ny fandoavana ny ampahafolon-karena, ny fifadian-kanina, ny asa sy andraikitra manokana, ny Tenin' ny Fahendrena (tsy fifohana sigara na fikisohana paraky, tsy fisotroana zavatra misy alikôla sy kafe ary dite na zava-mahadomelina hafa), ny fanatanterahana asa fanirahana (misiôna), ny fanajana ny didy hahafahana mihatongalafatra hatrany ao amin' ny fahendrena kristiana.

Ny fianakaviana mandrakizay

Manatratra ny fanandratana ny voninahitra, izany hoe ny fitohizan' ny fiainana, ny Olomasin' ny Andro Farany, ka izany dia mila ny hahazoana ny sakramentan' ny fanambadiana mandrakizay ao amin' ny Tempoly. Noho izany ny mpivady dia tsy maintsy voatombo-kase mandrakizay sady ny zanaka koa voatombo-kase amin' ireo ray aman-dreniny.

Ny asa ao amin' ny Tempoly sy ny tantaran' ny fianakaviana

Ampianarina ny Filazantsara indray ireo izay efa maty any amin' ny tontolon' ny fanahy, ka ao izy ireo dia manan-tsafidy malalaka hanaiky na handà ny sakramenta tanterahina ho azy ireo eto amin' izao fiainana izao^[3]. Ireo sakramenta ireo, izay asam-pamonjena hoan' ny maty, dia tanterahin' ny mpivavaka mendrika ao an-tempoly amin' ny alalan' ny fisoloan-tena. Ny Olomasin' ny Andro Farany dia manao fikarohana ny tetiarany (ireo nitaranaka azy) mba hahalala ny anarana sy ny andro nahaterahan' ireo razambeny amin' izay ireo sakramenta na ôrdônansy (batisa, fanamafisana ny finoana, ny fanokana amin' ny asa, ny fanomezana, ny fanambadiana, ny fanombohan-kase eo amin' ny ray aman-dreny sy ny zanaka) dia hotanterahina ho azy ireo.

Ny fiainanana aorian' ny fahafatesana

Ny tontolon' ny fanahy aorian' ny fiainana eto ambonin' ny tany dia toeram-piandrasan' ny fanahin' ny olona eo anelanelan' ny fahafatesana sy ny fitsanganan-ko velona. Misy fizaràna miavaka tsara izany: ny paradisa izay andraisana ireo nanaiky ny Filazantsara; ary ny fonjan' ny fanahy izay andraisana ireo izay tsy nanoa ny Filazantsara na izay tsy nanaiky azy nandritra ny fiainany tety an-tany na izay tsy mba nandre izany akory. Ny Filazantsara dia ampianarina ao amin' io fonjan' ny fanahy io ary ireo izay manaiky ny sakramentan' ny batisa tanterahina ho azy ireo ao amin' ny Tempoly dia hankany am-paradisa. Ireo sakramenta ireo, izay asam-panavotana ho an' ny maty, dia tanterahina amin' ny alalan' ny fisoloan-tena ataon' ny velona.

Ny fitsanganan-ko velona ho an' ny rehetra dia fitsanganan' ny olona tsirairay amin' ny maty alohan' ny hitondrana azy eo anatrehan' Andriamanitra hotsaraina. Ny fitsarana farany dia iheverana an' ilay olona manontolo (fahalalana, asa natao, teny, hevitra, faniriana, fieken-keloka).

Misy ny fanomezana dingam-pisondrotam-boninahitra: amin' ny fitsarana ny olona tsirairay dia omena ny iray amin' ireo dingam-boninahitra telo ireo, arakaraka ny safidiny tao amin' ny fotoana nahamety maty azy (eto an-tany) sy any an-koatra. Ireto ireo dingana na ambaratongam-boninahitra ireo: telestialy, terestrialy na selestialy. Teny am-panoharana ireo.

Ny amin' Andriamanitra

Tsy manaiky ny tenim-pinoan' ny Kônsily tao Nikea sy Kalkedôna ary Kônstantinôpôly ny teôlôjia môrmôna. Hafa tsy tahaka ny an' ny fiangonana katôlika sy ôrtôdôksa ary prôtestanta ny fiheverany an' Andriamanitra Ray sy Zanaka ary ny Fanahy Masina^[4]. Tsy anisan' ny fiangonana trinitariana ny Fiangonan' i Jesoa Kristy ho an' ny Olomasin' ny Andro Farany na dia miresaka momba ny Ray sy ny Zanaka ary ny Fanahy Masina izay lazainy fa samy Andriamanitra.

Ny Ray sy ny Zanaka ary ny Fanahy Masina

Ao amin' ny teôlôjia môrmôna, Andriamanitra Ray sy i Jesoa Kristy Zanany ary ny Fanahy Masina dia zavatra telo miavaka tsara sady misaraka ara-batana tsara nefa miray tanteraka raha ny amin' ny tanjona hamonjena ny olombelona no heverina. Mahefa ny zava-drehetra Andriamanitra, mahalala ny zava-drehetra, mandrakizay ary mpamorona izao rehetra izao.

Ao amin' ny Olomasin' ny Andro Farany dia ny Ray no matetika atao hoe Andriamanitra. Mifanahaka ny Ray sy ny Zanaka (Jaona 14.6-7). Andriamanitra no mpanapaka izao rehetra izao. Mitoetra any an-danitra Andriamanitra (Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 20.17).

I Jesoa Kristy

Tamin' ny dinidinika tao an-danitra dia i Jehovah, izay tsy iza fa i Jesoa Kristy, ilay voalohan-teraka tao amin' ireo zanaka fanahy, dia vonona ka nidina tety an-tany hanolotra ny ainy hanaisotra ny fahotan' izao tontolo izao. Hoy izy ao amin' ny Bokin' i Mosesy: "Ray ô, hatao anie ny sitraponao ary anao mandrakizay ny voninahitra" (Mosesy 4.2). I Losifera kosa dia te-hanery ireo zanaky ny Ray hanao ny sitrapon' izy Losifera. Rehefa nohenoin' Andriamanitra Ray ny zanany roalahy dia hoy izy: "Halefako ilay voalohany" (Abrahama 3.27). Noho izany dia i Jesoa Kristy no voafidy ho Mpanavotra.

I Jesoa Kristy no ivon' ny teôlôjia môrmôna: ny fahaterahany, ny fiainany, ny sorom-panavotana nataony ary ny fitsanganany amin' ny maty. Ny sorom-panavotana nataon' i Jesoa Kristy dia trangan-javatra lehibe indrindra amin' ny tantaran' ny zanak' olombelona. Noho i Kristy nanana fiainana tonga lafatra no nahatonga azy ho mendrika ny hanolotra ny ainy ho vidim-panavotana amin' ny fahotan' ny olombelona rehetra. Ny sorom-panafahana no nahatanteraka ny finoana an' i Kristy sy ny famonjena nataony.

Ny Olomasin' ny Andro Farany dia manambara fa i Jesoa no Voalohan-teraky ny Ray ao amin' ny fanahy fa Zanany lahitokana kosa ao amin' ny nofo. Izy no Kristy na Mesia, izany hoe ilay "Voahosotra"^[5]. Izy ilay Andriamanitry ny Testamenta Taloha, dia i Jehovah izany (Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 110.3-4) izay voalahatra mialoha ho amin' izany antso lehibe izany talohan' ny Famoronana izao tontolo izao. Izy no namorona ny Tany sy izay rehetra eo aminy, araka ny fitarihan' ny Ray. Naterak' i Maria tao Betlehema izy ary niaina tsy nisy fahotana sady nanatanteraka ny fanesorana amin' ny fomba tongalafatra ny fahotan' ny olombelona rehetra tamin' ny fandatsahany ny rany sy tamin' ny nanolorany ny ainy teo amin' ny hazo fijaliana.

Nitsangan-ko velona i Jesoa mba hahaazo antoka ny fitsanganan' ny olombelona rehetra amin' ny maty amin' ny farany. Tamin' ny alalan' ny vidim-panavotana nataony sy ny fitsanganany ho velona no hahafahan' izay mibebaka amin' ny fahotany sy mankato ny didin' Andriamanitra hiaina mandrakizay miaraka amin' i Jesoa sy amin' ny Ray. Ny fiaviany eto amin' izao tontolo izao dia ilaina mba handovan' ny olombelona ny Famonjena, ary ny fiainany dia ohatra tongalafatra ho an' ny fomba fiainan' ny olombelona. Ny vavaka sy ny tsodrano ary ny sakramentan' ny asam-pisoronana dia atao amin' ny anarany.

I Jesoa Kristy no mpahary, mpamonjy ary Andriamanitry ny tany manontolo. Ho avy amin-kery sy voninahitra izy hanjaka eto an-tany mandritra ny arivo taona, ary amin' ny andro farany dia izy no ho mpisolovava rehefa hitsara ny olombelona rehetra Andriamanitra Ray (Guide des écritures, p. 107.).

Ny tantaran' ny fiangonana

Tantaran' ireo fitsidihana

Ny Olomasin' ny Andro Farany dia mino fa naverin' i Jesoa avy any Nazareta amin' ny laoniny ny Fiangonana, tamin' ny alalan' ny mpaminany Joseph Smith, ary nalamina sahala amin' ny Fiangonana kristiana voalohany indrindra io Fiangonana io, araka ny voalaza ao amin' ny Testamenta Vaovao, taorian' ny fe-potoana naharitra taonjato 18 nisian' ny fiovana sy fahaverezana, atao hoe Fivadiham-pinoana lehibe.

Fisehoan' Andriamanitra Ray sy Jesoa Kristy Zanaka

I Joseph Smith, 14 taona tamin' izay, dia nivavaka tao amin' ny ala kely iray eo akaikin' ny fonenany tamin' ny taona 1820, mba hahafantatra hoe fiangonana iza no tokony hikambanany. Nisy olona roa niseho taminy, dia Andriamanitra Ray sy i Jesoa Kristy Zanany. Nanambara tamin' i Joseph Smith i Jesoa Kristy fa ny Fiangonana marina dia niova ka tsy eo amin' ny olombelona intsony, ka raha mitoetra ho mahatoky izy dia izy no hamerina indray ny Fianangonana voalohany.

Fisehoan' i Môrônia

Nanambara i Joseph Smith fa telo taona taorian' izany, tamin' ny volana Septambra 1823, dia nitsidika azy ny mpaminany fahiny atao hoe Môrônia izay nanambara taminy ny toerana misy ny Soratra Masina (izay any amin' ny havoan' i Cumorah voasoratra amin' ny fiteny ejipsiana nohavaozina sy voasoratra tamin' ny takelaka metaly nampitondraina ny anarana hoe Bokin' i Môrmôna. Araka ny fitantaran' i Joseph Smith, ireo soratra ireo dia nosoratan' ny mpaminany maro Jiosy nonina tao amin' ny Kôntinenta Amerikana teo anelanelan' ny taona 600 tal. J.K. sy 420 taor. J.K.

Fisehoan' i Jaona mpanao Batisa sy i Petera sy i Jakoba ary i Jaona

Nitantara koa i Joseph Smith fa i Oliver Cowdery mpitan-tsorany sy izy tenany, izay nanatanteraka ny fandikan-teny ny Bokin' i Môrmôna tamin' ny taona 1829, dia namaky ny tantaran' ny fitsidihan' ny Mesia ireo mponin' i Amerika taloha sy namaky ny fampianarany ny amin' ny batisa. Araka ny fitantaran' izy ireo dia nandeha hivavaka eny amoron' ny renirano Susquehanna, akaikin' ny tranon' i Jeseph Smith tao Harmony, izy ireo tamin' ny 15 Mey 1829. Nisy olona avy any an-danitra niseho ka nilaza ny tenany ho i Jaona mpanao Batisa, ka namindra amin' izy ireo ny asam-pisoronan' i Arona sy nandidy azy ireo hanao batisa ny tenan' izy ireo ary hifanosotra izy samy izy. Taty aoriana, tamin' io volana io ihany, dia niseho tamin' izy ireo i Petera sy i Jakoba ary i Jaona izay namindra tamin' izy ireo ny asam-pisoronan' i Melkizedeka sy nanokana azy ireo ho apôstôly.

Fisehoan' i Mosesy sy i Elià ary i Elia

Tamin' ny 27 Marsa 1836 dia nitokana ny Tempolin' i Kirtland i Joseph Smith. Nitantara izy fa herinandro taorian' io, tamin' ny 03 Avrily 1836, dia niseho taminy sy tamin' i Oliver Cowdery i Jesoa Kristy izay niteny hoe: "Nanaiky ity trano ity aho, ary ho eto ny anarako; ary hiseho amim-pamindram-po aho amin' ny vahoakako ato amin' ity trano ity" (Fotopampianarana sy Fanekampihavanana 110.7). Nilaza koa izy fa nisy iraka telo avy tamin' ny andron' ny Testamenta Taloha, dia i Mosesy sy i Elià ary i Elia, izay niseho sady namerina tamin' ny laoniny ireo fanalahidy sy ny fahefan' ny asam-pisoronana very hatramin' ny ela teto an-tany. Araka ny fitantaran' i Joseph Smith ihany, ny fahefana hamory an' i Israely avy amin' ny faran' ny tany sy hampitambatra amin' ny tombo-kase ny fianakaviana haharitra mandrakizay dia naverina amin' ny laoniny koa (Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 110.11-16).

Vanim-potoan' ny mpisava lalana

Ny fifindrà-monin' ny mpisava lalana

Hatramin' ny fotoana nanorenana ny Fiangonan' i Jesoa Kristy ho an' ny Olomasin' ny Andro Farany tamin' ny taona 1830 dia maro amin' ny mpikambana ao aminy no niharan' ny fanenjehan' ny mpiray na mpifanila tanàna aminy^[6], indrindra noho ny firaisan-kinany ara-piaraha-monina sy ara-pôlitika sy noho ny fivavahany. Nisy ny herisetra izay natao tamin' ny Fianagonana sy ny mpivavaka ao ary tamin' i Joseph Smith mpitarika azy, ka anisan' ny nahatonga azy ireo hifindrafindra toeram-ponenana: tany Ohio avy eo tany Missouri ary tany Illinois izay nanorenany ny tanànan' i Nauvoo sy ny tempoliny.

Tamin' ny taona 1838 dia nandefa didy hampandringanana^[7] ny Môrmôna rehetra i Lilburn Boggs governoran' i Missouri, dia ireo Môrmôna nonina tao amin' ny Fanjakana nontantanany, ka izany no niteraka ny fandripahana tao Haun's Mill. Tamin' ny taona 1844 no nahafatesan' i Joseph Smith izay novonoin' ny vahoaka tao amin' ny tanànan' i Carthage ao Illinois. Tamin' ny taona 1846 dia nahatratra ny faratampony izany fifanolanana izany ka tamin' ny taona 1848 dia nisy tangoron' olona nandoro ny tempoly tao Nauvoo.

Ny mpisava lalana voalohany voaroaka avy tao Nauvoo nadritra ny ririnin' ny taona 1845-1846 dia voatery nifindra monina an-tongotra na an-kelesy ka i Brigham Young, ilay mpandimby an' i Joseph Smith, no nitarika izany tao amin' ny lalana mirefy 2 000 km eo ho eo hatrany amin' ny lohasahan' ny Farihy Masira Lehibe (anglisy: Great Salt Lake), tany efitra tanteraka ao amin' ny Tangorom-bohitra Bevato (anglisy: Rocky Mountains na Rockies) any amin' ny Fanjakan' i Utah ankehitriny. Tsy niala ao intsony izy ireo nanomboka tamin' ny taona 1847.

Tanelanelan' ny taona 1847 sy 1860 (taona nahavitan' ny lalam-by mampitohy ny kôntinenta roa) dia miisa 86 000 eo ireo mpisava lalana izay nankany amin' ny Farihy Masira Lehibe. Maty an-dalana ny 6 000 tamin' izy ireo. Amerikana ireo mpisava lalalana voalohany ireo, avy eo nisy Eorôpeana an' aliny (Britanika, Alemàna, Skandinaviana, Frantsay, Soisa sns.) izay namakivany ny Ranomasimbe Atlantika mba ho any amin' i Salt Lake City ka tao izy ireo dia niroborobo teo ambany fitarihan' i Brigham Young.

Nisy Frantsay atao hoe Louis Auguste Bertrand mpanoratra tao amin' ny gazety Le Populaire sady komonista ikariana nitantara ny fiovam-pinoany ho Môrmôna tamin' ny taona 1850 sy ny zavatra niainany tamin' ny fiampitana ireo tany lemaka ka nosoratany tao amin' ny Memoire d'un Mormon izany^[8].

Ny fampirafesan' ny lahy sy ny vavy

I Brigham Young, mpitarika ny Fiangonan'i Jesoa Kristy ho an'ny Olomasin'ny Andro Farany nanomboka tamin'ny 1844 ka hatramin'ny taona 1877.

Ny fampirafesana (anglisy: plural marriage) dia nataon' ny Môrmôna sasany ka tsy nifarana izany raha tsy tamin' ny taona 1890: azo atao ny mampirafy raha omen' ny filohan' ny Fiangonana alalana sady ankalazaina ao amin' ny tempoly izany. Araka ny fampianarana môrmôna tamin' izay dia ny vehivavy ao amin' ny Fiangonana sy ny lehilahy manana fahefana amin' ny asam-pisoronan' i Melkizedeka no afaka mampirafy sy ampirafesina. Araka io fampianarana io ihany dia famerenana ny fanao voalaza ao amin' ny Baiboly ny fampirafesana vehivavy maro, ary neken' Andriamanitra izany, tamin' ny fotoana sasany, mba hahamaro ny vahoakany. Izany fanao izany dia voatantara ao amin' ny Baiboly toa an' i Abrahama sy i Jakoba sy i Davida sy ny hafa koa. Izany fampirafesana izany anefa dia voafehim-pitsipika ary ny fandikana izany fitsipika izany dia faizina (sahala amin' ny nataon' i Davida sy ilay vadin' i Oria).

Niovaova arakaraka ny toerana sy ny fotoana ny isan-jaton' ny môrmôna nampirafy. Taorian' ny nandraiketana io fanao io tamin' ny andron' i Brigham Young mandra-pampiatoana azy dia teo amin' ny 20 % hatramin' ny 40 %n' ny lehilahy no nampirafy fa ny isan-jaton' ny vehivavy nampirafy dia 10 % hatramin' ny 15 % ka mety nihoatra ny isan-jaton' ny vehivavy tokam-bady izany tao Utah^[9]. Tamin' ny 7 Avrily 1889 dia noraràn' i Wilford Woodruff, filoha fahefatra, ny fampirafesana^[10].

Amin' izao andro ankehitriny izao, ny fehezan-dalàna ara-pitondran-tena nofarintan' ny Fiangonana môrmôna no mifehy ny fahadiovam-pitondran-tena izay tsy inona fa ny tsy fanaovana firaisana ara-nofo alohan' ny fanambadiana sy ny fanajana tanteraka ny vady tokana ara-dalàna mandritra ny fotoana anambadiana.

Ireo vitsy anisa izay monina ao Etazonia, izay mbola manao fampirafesana na dia raràn' ny lalàn' io firenena io (toa ny Fiangonana Fôndamentalistan' i Jesoa Kristy ho an' ny Olomasin' ny Andro Farany, izay nipoitra tao Etazonia tamin' ny taona 1951), dia tsy heverin' ny Fiangonan' i Jesoa Kristy ho an' ny Olomasin' ny Andro Farany ho anisan' ny Môrmôna^[11]. Amin' izao androtsika izao ny Olomasin' ny Andro Farany dia tsy mampirafy.

Amin' izao andro vaovao izao

Nandritra ny taonjato faha-20, ny Fiangona dia nandroso fatratra ary nanjary lasa fikambanana naneran-tany, anisan' ny niteraka izany ny fitomboan' ny isan' ny mpamita iraka (misiônera) izay niparitaka eran' izao tontolo izao. Tamin' ny taona 2000 dia niisa 60 784 ny misiônera niasa manontolo andro (izay havaozina isaky ny roa taona) ^[12] ary ny isan' ny mpivavaka eran-tany dia niakatra nihoatra kelin' ny 11 000 000^[12]. Tamin' ny taona 2007, dia nihoatra ny 13 000 000 izany isa izany^[13] ka nahatratra 14 000 000 tamin' ny volana Jolay 2010 ary ny 6 000 000 amin' izany dia mponin' i Etazonia: izany dia eo amin' ny 1 %n' ny Amerikana ka mahatonga io Fiangonana io ho anisan' ny fikambanana ara-pivavahana vitsy anisa^[14] nefa laharana fahefatra amin' ireo fivavahan-dehibe ao Amerika^[2].

Nisy fanovana sasany izay natao nandritra izao andro vaovao izao. Anisan' ireo lehibe ny fanosorana ny mainty hoditra amin' ny asam-pisoronana nanomboka tamin' ny taona 1978, izay nahatonga ny fanao natombok' i Brigham Young tamin' ny taona 1852 ho lany andro^[15].

Ny boky masin' ny Olomasin' ny Andro Farany

Ankoatry ny Baiboly dia ireto avy ny boky ampiasaina ao amin' ny Fiangonan' i Jesoa Kristy ho an' ny Olomasin' ny Andro Farany sady inoan' ny mpikambana ao fa vokatry ny tsindrimandry avy amin' Andriamanitra:

ny Bokin' i Môrmôna;

ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana;

ny Voahangy Lafo Vidy.

Boky itambarany amin' ny Kristiana hafa

Ny Baiboly

Ny Olomasin' ny Andro Farany dia mino fa ny Baiboly dia mirakitra ny boky momba ny tenin' Andriamanitra raha marina ny fandikan-teny natao. Ny Baiboly, izany hoe ny Testamenta Taloha sy ny Testamenta Vaovao, dia iray amin'ireo fototra iorenan' ny finoana môrmôna. Ny Tononkiran' i Solomona (na Tononkira Fanaperana) anefa dia tsy heveriny ho vokatry ny tsindrimandry avy amin' Andriamanitra.

Ny dikan-teny anglisin' ny Baiboly ampiasain' ny Môrmôna dia ilay dikan-tenin' ny mpanjaka James (anglisy: King James Version). Ny Baiboly dikan-teny frantsay Louis Segond 1910 no ampiasain' ireo izay miteny frantsay. Ny Baiboly prôtestanta malagasy kosa no ampiasain' ireo miteny malagasy.

Boky manokana an' ny Olomasin' ny Andro Farany

Ny Bokin' i Môrmôna

Araka ny fitantaràn' i Joseph Smith, ny Bokin' i Môrmôna dia voasoratra tamin' ny fiteny ejiptiana tamin' ny takela-bolamena hitan' i Joseph Smith teny amin' ny havoan' i Cumorah, ao amin' ny Fanjakan' i New York any Etazonia, araka ny taridalana nomen' ny anjely Môrônia tamin' ny 21 Septambra 1823. Avy amin' ny anaran' i Môrmôna, mpaminany niaina tamin' ny taonjato fahefatra, teo amin' ny kôntinenta amerikana, ny anaran' io boky io.

Ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana

Ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana dia fanangonana fanambaràna vokatry ny tsindrimandry avy amin' Andriamanitra izay natao hametrahana sy hitantanana ny Fanjakan' Andriamanitra ety an-tany amin' ny Andro Farany. Araka ny fampianarana dia azo tamin' ny alalan' i Joseph Smith ny ankabeazan' ireo fanambaràna ireo. Misy ny fanampin' ireo fanambaràna ireo izay nampidirin' ny mpadimby toerana an' i Joseph Smith teo amin' ny fitondrana ny fiangonana taty aoriana.

Ny Voahangy Lafo Vidy

Ny Voahangy Lafo Vidy dia natonta voalohany tamin' ny taona 1851 sady ahitana lahatsoratra voarakitra ankehitriny ao amin' ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana. Ny anaran' io boky io dia nalaina avy ao amin' ny Testamenta Vaovao izay mampitaha ny Fanjakan' ny Lanitra amin' ny "voahangy lafo vidy" araka ny Filazantsaran' i Matio (Mat. 13.45-46).

Rohy ivelany

Tranokalan' ny Olomasin' ny Andro Farany:

https://www.lds.org/study?lang=mlg

Tranon-kala hafa:

http://mit.irr.org

Jereo koa

Momba ny kristianisma ankapobeny

Kristianisma

Momba ny Olomasin' ny Andro Farany

Hetsika ny Olomasin' ny Andro Farany

Loharano

↑ « Rapport statistique 2017 pour la conférence générale d’avril 2018 - Nouvelles de l’Église » [tahiry], sur www.lds.org (notsidihina tamin’ny 6 Avrily 2018)
↑ ^2,0 et ^2,1 Yearbook of American and Canadian Churches, 2012
↑ «Condie, Spencer J (2003), «Le Sauveur visite les esprits en prison», Ensign (Église de Jésus-Christ des saints des derniers jours): 32–36, » [tahiry], tamin'ny www.lds.org. Notsidihina tamin'ny 6 Marsa 2007: "No one will be coerced into accepting ordinances performed on his or her behalf by another. Baptism for the dead offers an opportunity, but it does not override a person’s agency. But if this ordinance is not performed for them, deceased persons are robbed of the choice to accept or reject baptism. »
↑ Odon Vallet, La Marche de l'Histoire, 9 Janoary 2012.
↑ John Cunningham Geikie, Life and Words of Christ, 1877, vol. 1, chap. 6
↑ The persecution of the mormons, Constitutional Rights Foundation Archived Aogositra 28, 2018 at the Wayback Machine [tahiry]
↑ Extermination order (mormonism), wikisource [tahiry]
↑ Mémoires d'un mormon, Paris, Collection Hetzel, E. Dentu, libraire, Palais Royal, 1862
↑ D. Michael Quinn, The Mormon Hierarchy – Extensions of Power, p. 329
↑ Conference Report, october 1890
↑ L'Église de Jésus-Christ des saints des derniers jours déclare que les sectes polygames ne sont pas des 'mormons' [tahiry]
↑ ^12,0 et ^12,1 “Statistical Report, 2000,” Ensign, May 2001, 22
↑ Deseret Morning News 2008 Church Almanac pg. 655
↑ Peggy Fletcher Stack, "LDS Church ramps up on global stage" [tahiry], The Salt Lake Tribune, 14/09/2010.
↑ Bush & Mauss 1984 Archived Jolay 7, 2009 at the Wayback Machine: 70 [tahiry]

[1] « Rapport statistique 2017 pour la conférence générale d’avril 2018 - Nouvelles de l’Église » [tahiry], sur www.lds.org (notsidihina tamin’ny 6 Avrily 2018)

[:0-2] 2,0 et ^2,1 Yearbook of American and Canadian Churches, 2012

[3] «Condie, Spencer J (2003), «Le Sauveur visite les esprits en prison», Ensign (Église de Jésus-Christ des saints des derniers jours): 32–36, » [tahiry], tamin'ny www.lds.org. Notsidihina tamin'ny 6 Marsa 2007: "No one will be coerced into accepting ordinances performed on his or her behalf by another. Baptism for the dead offers an opportunity, but it does not override a person’s agency. But if this ordinance is not performed for them, deceased persons are robbed of the choice to accept or reject baptism. »

[4] Odon Vallet, La Marche de l'Histoire, 9 Janoary 2012.

[5] John Cunningham Geikie, Life and Words of Christ, 1877, vol. 1, chap. 6

[6] The persecution of the mormons, Constitutional Rights Foundation Archived Aogositra 28, 2018 at the Wayback Machine [tahiry]

[7] Extermination order (mormonism), wikisource [tahiry]

[8] Mémoires d'un mormon, Paris, Collection Hetzel, E. Dentu, libraire, Palais Royal, 1862

[9] D. Michael Quinn, The Mormon Hierarchy – Extensions of Power, p. 329

[10] Conference Report, october 1890

[11] L'Église de Jésus-Christ des saints des derniers jours déclare que les sectes polygames ne sont pas des 'mormons' [tahiry]

[:1-12] 12,0 et ^12,1 “Statistical Report, 2000,” Ensign, May 2001, 22

[13] Deseret Morning News 2008 Church Almanac pg. 655

[14] Peggy Fletcher Stack, "LDS Church ramps up on global stage" [tahiry], The Salt Lake Tribune, 14/09/2010.

[15] Bush & Mauss 1984 Archived Jolay 7, 2009 at the Wayback Machine: 70 [tahiry]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]