Fanekem-pinoana nikeana

Ny Fanekem-pinoan' i Nikea na Fanekem-pinoana nikeana na Fiekem-pinoan' i Nisea na Fiekem-pinoana niseana dia fanekem-pinoana na fanambaràm-pinoana kristiana tinapaka nandritra ny Kônsily natao tao amin' ny tananan' i Nikea (na Nisea, İznik ao Torkia ankehitriny) tamin' ny taona 325 izay notovanana nandritra ny Kônsily voalohany tao Kônstantinôpôlisy tamin' ny taona 381 ka indraindray izy dia atao hoe Fanekem-pinoan' i Nikea-Kônstantinôpôly na Fanekem-pinoana nikeana-kônstantinôpôlitana. Mizara fehezan-kevitra telo izy, dia ny finoana an' Andriamanitra Ray sy ny finoana an' i Jesoa Kristy ary ny finoana ny Fanahy Masina ary taty aoriana dia natsofoka ny amin' ny finoana ny Fiangonana Masina.
Mampiasa io fanekem-pinoana io ny Eglizy Katôlika, ny Fiangonana Loterana, ny Fiangonan' i Jesoa Kristy eto Madagasikara ary ny Fiangonana Ôrtôdôksa eto Madagaskara, ankoatry ny hafa.
Σύμβολον τῆς Νικαίας / Súmbolon tês Nikaías na Σύμβολον τῆς πίστεως / Súmbolon tês písteôs no anaran' ilay fanekem-pinoana amin' ny teny grika fa Symbolum Nicaenum kosa amin' ny teny latina. Maro amin' ny fiangonana niforona taty aoriana no tsy mampiasa io fiekem-pinoana io noho izy ireo manohitra ny Trinite.
Manamafy ny maha Zanak' Andriamanitra sy ny maha Andriamanitra an' i Jesoa Kristy io fanekam-pinoana io. Hamafisiny koa ny maha Andriamanitra ny Fanahy Masina nefa tsy mamorona Andriamanitra maro izany fa mijanona ho Andriamanitra tokana. Izany dia entina hamaritra ny finoana ny maha Telo Izay Iray na Trinite an' Andriamanitra.
Manaiky sy mampiasa io fanekem-pinoana io ny Ôrtôdôksa sy ny Katôlika ary ny ankamaroan' ny fiangonana prôtestanta na ny fiangonana sasany nipoitra na niala avy aminy. Nisy fiovany izy io taty aoriana tamin' ny nampidiran' ny Fiangonana Tandrefana ny hevitra hoe "nivoaka avy amin' ny Zanaka koa ny Fanahy Masina" izay nomena ny anarana latina hoe Filioque (grika: καὶ τοῦ Υἱοῦ / kaὶ toū Uioū).
Tsy manaiky ny filazana sasany ao amin' io fiekem-pinoana io ny fiangonana tsy mino ny Trinite toa ny Fiangonan' i Jerosalema Vaovao sy ny Fiangonan' i Jesoa Kristy ho an' ny Olomasin' ny Andro Farany [1] ary ny Vavolombelon' i Jehovah.
Fanekem-pinoana tao Nikea sy ny fanovana natao tao Kônstantinôpôly
[hanova | hanova ny fango]Fanekem-pinoana tapaka tao Nikea
[hanova | hanova ny fango]Ity ilay fanekem-pinoana nikeana voalohany tamin' ny Kônsily tao Nikea tamin' ny taona 325 [2]. Tsy ny hoe izaho fa ny hoe izahay no mpisolo tena ilazana ny mpino tamin' io. Izao ilay fanekem-pinoana amin' ny teny grika:
"Πιστεύομεν εἰς ἕνα Θεὸν Πατέρα παντοκράτορα πάντων ὁρατῶν τε καὶ ἀοράτων ποιητήν·
καὶ εἰς ἕνα Κύριον Ἰησοῦν Χριστὸν τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ, γεννηθέντα ἐκ τοῦ Πατρὸς μονογενῆ τουτέστιν ἐκ τῆς οὐσίας τοῦ Πατρος Θεὸν ἐκ Θεοῦ, Φῶς ἐκ Φωτός, Θεὸν ἀληθινὸν ἐκ Θεοῦ ἀληθινοῦ, γεννηθέντα, οὐ ποιηθέντα, ὁμοούσιον τῷ Πατρί, δι’ οὗ τὰ πάντα ἐγένετο τά τε ἐν τῷ οὐρανῷ καὶ τὰ ἐν τῇ γῇ, τὸν δι’ ἡμᾶς τοὺς ἀνθρώπους, καὶ διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν, κατελθόντα, καὶ σαρκωθέντα, καὶ ἐνανθρωπήσαντα, παθόντα, καὶ ἀναστάντα τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ, ἀνελθόντα εἰς τοὺς οὐρανούς, ἐρχόμενον κρῖναι ζῶντας καὶ νεκρούς.
καὶ εἰς τὸ Ἅγιον Πνεῦμα.
Τοὺς δὲ λέγοντας Ἦν ποτε ὅτε οὐκ ἦν, καὶ Πρὶν γεννηθῆναι οὐκ ἦν, καὶ ὅτι Ἐξ οὐκ ὄντων εγένετο, ἢ Ἐξ ἑτέρας ὑποστάσεως ἢ οὐσιάς φάσκοντας εἶναι ἢ κτιστόν ἢ τρεπτόν ἢ ἀλλοιωτὸν τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ, τούτους ἀναθεματίζει ἡ ἁγία καθολικὴ καὶ ἀποστολικὴ ἐκκλησία".[3]
Fanekem-pinoana notovanana tao Kônstantinôpôly
[hanova | hanova ny fango]Izao ilay fanekem-pinoana nikeana araka ny Kônsily tao Kônstantinôpôly tamin' ny taona 381[4]. Nitana azy io mandraka ankehitriny ny Fiangonana Tatsinanana indrindra ny Fiangonana ôrtôdôksa izay tsy nanaiky ny fanatsofohana ny Filioque ("sy ny Zanaka"). Tsy hita ao koa ilay filazana hoe "Andriamanitra avy amin' Andriamanitra" (teny grika: Θεὸν ἐκ Θεοῦ / Theòn ek Theoū; teny latina: Deum de Deu) izay tao amin' ilay Fanekem-pinoana nikeana tamin' ny taona 325, nefa ilay filazana hoe "Andriamanitra marina avy amin' Andriamanitra marina" (grika: θεὸν ἀληθινὸν ἐκ θεοῦ ἀληθινοῦ / Theòn alêthinòn ek Theoū alêthinoū; latina: Deum verum de Deo vero) dia voatazona ihany.
"Πιστεύομεν εἰς ἕνα θεὸν πατέρα παντοκράτορα, ποιητὴν οὐρανοῦ καὶ γῆς, ὁρατῶν τε πάντων καὶ ἀοράτων·
καὶ εἰς ἕνα Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν υἱὸν τοῦ θεοῦ τὸν μονογενῆ, τὸν ἐκ τοῦ πατρὸς γεννηθέντα πρὸ πάντων τῶν αἰώνων, φῶς ἐκ φωτός, θεὸν ἀληθινὸν ἐκ θεοῦ ἀληθινοῦ, γεννηθέντα, οὐ ποιηθέντα, ὁμοούσιον τῷ πατρί, δι' οὗ τὰ πάντα ἐγένετο, τὸν δι' ἡμᾶς τοὺς ἀνθρώπους καὶ διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶν, καὶ σαρκωθέντα ἐκ πνεύματος ἁγίου καὶ Μαρίας τῆς παρθένου, καὶ ἐνανθρωπήσαντα, σταυρωθέντα τε ὑπὲρ ἡμῶν ἐπὶ Ποντίου Πιλάτου, καὶ παθόντα καὶ ταφέντα, καὶ ἀναστάντα τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ κατὰ τὰς γραφάς, καὶ ἀνελθόντα εἰς τοὺς οὐρανούς, καὶ καθεζόμενον ἐκ δεξιῶν τοῦ πατρὸς καὶ πάλιν ἐρχόμενον μετὰ δόξης κρῖναι ζῶντας καὶ νεκρούς, οὗ τῆς βασιλείας οὐκ ἔσται τέλος·
καὶ εἰς τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον, τὸ Κύριον, τὸ ζωοποιόν, τὸ ἐκ τοῦ πατρὸς ἐκπορευόμενον, τὸ σὺν πατρὶ καὶ υἱῷ συμπροσκυνούμενον καὶ συνδοξαζόμενον, τὸ λαλῆσαν διὰ τῶν προφητῶν·
εἰς μίαν, ἁγίαν, καθολικὴν καὶ ἀποστολικὴν ἐκκλησίαν. ὁμολογοῦμεν ἓν βάπτισμα εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν. προσδοκῶμεν ἀνάστασιν νεκρῶν, καὶ ζωὴν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος. ἀμήν."[5]
Toy izao ny famakiana azy:
Pisteúomen eis héna Theòn Patéra pantokrátora pánton horatôn te kaì aoratôn poiêtên·
kaì eis héna Kúrion Iêsoûn Khristòn tòn Uiòn toû Theoû, gennêthénta ek toû Patròs monogenê toutéstin ek tês ousías toû Patròs Theòn ek Theoû, Phôs ek Photós, Theòn alêthinòn ek Theoû alêthinoû, gennêthénta, ou poiêthénta, homooúsion tô Patrí, di’ hoû tà pánta egéneto tá te en tô ouranô kaì tà en tê gê, tòn di’ hêmâs toùs anthrôpous, kaì dià tên hêmetéran sôtêrían, katelthónta, kaì sarkôthénta, kaì enanthrôpêsanta, pathónta, kaì anastánta tê trítê hêmerâ, anelthónta eis toùs ouranoús, erkhómenon krînai zôntas kaì nekroús.
kaì eis tò Hágion Pneûma.
Toùs dè légontas Ên pote hóte ouk ên, kaì Prìn gennêthênai ouk ên, kaì hóti Ex ouk óntôn egéneto, ê Ex hetéras hupostáseôs ê ousías pháskontas eînai ê ktistòn ê treptòn ê alloiôtòn tòn Uiòn toû Theoû, toútous anathematízei hê hagía katholikê kaì apostolikê ekklêsía.
Ny fanekem-pinoana nikeana isam-piangonana
[hanova | hanova ny fango]Ny fanekem-pinoana nikeana ao amin'ny Fiangonana tatsinanana
[hanova | hanova ny fango]Mitovy amin' ny lahatsoratra fototry ny Fanekem-pinoan' i Nikea-Kônstantinôpôly izy ity saingy tsy mampiasa ny matoanteny mifandraika amin' ny hoe izahay fa amin' ny hoe izaho sady tsy ahitana ny hoe "sy avy amin' ny Zanaka" (Filioque) sy ny hoe "Andriamanitra avy amin' Andriamanitra" (Deum de Deo) izay hita ao amin' ny an' ny Fiangonana tandrefana. Maro ihany anefa ireo fiangonana mbola mampiasa matoanteny mifandraika amin' ny mpisolo tena milaza maro hoe: izahay.
"Πιστεύω εἰς ἕνα Θεόν, Πατέρα, Παντοκράτορα, ποιητὴν οὐρανοῦ καὶ γῆς, ὁρατῶν τε πάντων καὶ ἀοράτων.
Καὶ εἰς ἕνα Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ τὸν μονογενῆ, τὸν ἐκ τοῦ Πατρὸς γεννηθέντα πρὸ πάντων τῶν αἰώνων· φῶς ἐκ φωτός, Θεὸν ἀληθινὸν ἐκ Θεοῦ ἀληθινοῦ, γεννηθέντα οὐ ποιηθέντα, ὁμοούσιον τῷ Πατρί, δι' οὗ τὰ πάντα ἐγένετο. Τὸν δι' ἡμᾶς τοὺς ἀνθρώπους καὶ διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶν καὶ σαρκωθέντα ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καὶ Μαρίας τῆς Παρθένου καὶ ἐνανθρωπήσαντα. Σταυρωθέντα τε ὑπὲρ ἡμῶν ἐπὶ Ποντίου Πιλάτου, καὶ παθόντα καὶ ταφέντα. Καὶ ἀναστάντα τῇ τρίτῃ ἡμέρα κατὰ τὰς Γραφάς. Καὶ ἀνελθόντα εἰς τοὺς οὐρανοὺς καὶ καθεζόμενον ἐκ δεξιῶν τοῦ Πατρός. Καὶ πάλιν ἐρχόμενον μετὰ δόξης κρῖναι ζῶντας καὶ νεκρούς, οὗ τῆς βασιλείας οὐκ ἔσται τέλος.
Καὶ εἰς τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, τὸ κύριον, τὸ ζωοποιόν, τὸ ἐκ τοῦ Πατρὸς ἐκπορευόμενον, τὸ σὺν Πατρὶ καὶ Υἱῷ συμπροσκυνούμενον καὶ συνδοξαζόμενον, τὸ λαλῆσαν διὰ τῶν προφητῶν.
Εἰς μίαν, Ἁγίαν, Καθολικὴν καὶ Ἀποστολικὴν Ἐκκλησίαν. Ὁμολογῶ ἓν βάπτισμα εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν. Προσδοκῶ ἀνάστασιν νεκρῶν. Καὶ ζωὴν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος. Ἀμήν" [6][7].
Toy izao ny famakiana azy:
Pisteúō eis héna Theón, Patéra, Pantokrátora, poiêtḕn ouranoû kaì gês, horatôn te pántōn kaì aorátōn.
Kaì eis héna Kúrion Iêsoûn Christón, tòn Uiòn toû Theoû tòn monogenê, tòn ek toû Patròs gennêthénta prò pántōn tôn aiṓnōn· phôs ek phōtós, Theòn alêthinòn ek Theoû alêthinoû, gennêthénta ou poiêthénta, homoousion tô Patrí, di' hoû tà pánta egéneto. Tòn di' hêmâs toùs anthrṓpous kaì dià tḕn hêmetéran sôtêrían katelthónta ek tôn ouranôn kaì sarkōthénta ek Pneúmatos Hagíou kaì Marías tês Parthénou kaì enanthrōpêsanta. Staurōthénta te hupèr hêmôn epì Pontíou Pilátou, kaì pathónta kaì taphénta. Kaì anastánta tê trítê hêmera katà tàs Graphás. Kaì anelthónta eis toùs ouranoùs kaì kathezómenon ek dexiôn toû Patrós. Kaì pálin erkhómenon metà dóxês krînai zôntas kaì nekroús, hoû tês basileías ouk éstai télos.
Kaì eis tò Pneûma tò Hágion, tò kúrion, tò zōopoión, tò ek toû Patròs ekporeuómenon, tò sùn Patrì kaì Uiô sumproskunoúmenon kaì sundoxazómenon, tò lalêsan dià tôn prophêtôn.
Eis mían, Hagían, Katholikḕn kaì Apostolikḕn Ekklêsían. Homologô hèn báptisma eis áphesin hamartiôn. Prosdokô anástasin nekrôn. Kaì zōḕn toû méllontos aiônos. Amḗn.
Ny fanekem-pinoana nikeana ao amin' ny Fiangonana tandrefana
[hanova | hanova ny fango]Ny Fanekem-pinoana nikeana dia nisy tovana natao taty aoriana ka nampidirin' ny Fiangonana tandrefana miteny latina ny teny hoe "sy avy amin' ny Zanaka" (grika: καὶ τοῦ Υἱοῦ / kai tou Uiou; latina: Filioque) izay nanova ny tokony hinoana momba ny fifandraisan' ny Fanahy Masina sy ny Zanaka ka lasa mivoaka avy amin' ny Ray sy ny Zanaka ny Fanahy Masina. Naverina tao indray ilay filazana hoe "Andriamanitra avy amin' Andriamanitra" izay tao amin' ny endrik' ilay Fanekem-pinoana nikeana voalohany (taona 325). Anisan' ny zavatra nampisaraka ny Fiangonana tatsinanana tamin' ny Fiangonana tandrefana izany taty aoriana. Tsy nanaiky ny fampidirana ny Filioque ny Fiangonana tatsinanana, dia ireo Fiangonana ôrtôdôksa. Nanaraka io fanekem-pinoana nikeana tandrefana io koa ny mpanavao fiangonana prôtestanta nipoitra tamin' ny Fiangonana tandrefana.
"Credo in unum Deum, Patrem omnipoténtem, factόrem cæli et terræ, visibílium όmnium, et invisibílium.
Et in unum Dόminum Iesum Christum, Fílium Dei unigénitum. Et ex Patre natum ante όmnia sæcula. Deum de Deo, lumen de lúmine, Deum verum de Deo vero. Génitum, non factum, consubstantiálem Patri : per quem όmnia facta sunt. Qui propter nos hόmines, et propter nostram salútem descéndit de cælis. Et incarnátus est de Spíritu Sancto ex María Vírgine : et homo factus est. Crucifíxus étiam pro nobis : sub Pόntio Piláto passus, et sepúltus est. Et resurréxit tértia die, secúndum Scriptúras. Et ascéndit in cælum : sedet ad déxteram Patris. Et íterum ventúrus est cum glόria iudicáre vivos, et mόrtuos : cuius regni non erit finis.
Et in Spíritum Sanctum, Dόminum, et vivificántem : qui ex Patre Filiόque procédit. Qui cum Patre, et Filio simul adorátur, et conglorificátur : qui locútus est per Prophétas.
Et unam, sanctam, cathόlicam et apostόlicam Ecclésiam. Confíteor unum baptísma in remissiόnem peccatόrum. Et expécto resurrectiόnem mortuόrum. Et vitam ventúri sǽculi. Amen."[8]
Fanekem-pinoana nikeana amin' ny Fiangonana armeniana
[hanova | hanova ny fango]Tsy hita ao amin' ny fanekem-pinoana nikeana amin' ny Fiangonana armeniana ilay filazana ny amin' ny fivoahan' ny Fanahy Masina avy amin' ny Zanaka (Filioque) sady misy tovana tsy hita ao amin' ny Fiekem-pinoana nikeana amin' ny endriny faharoa. Misy zavatra voalaza ao amin' ny Fiekem-pinoana nikeana voalohany izay naverina ao toy ny amin' ny fanamelohan' ny Fiangonana ireo izay milaza fa noforonina sns ny Zanaka.
Հաւատամք ի մի Աստուած, ի Հայրն ամենակալ, յարարիչն երկնի եւ երկրի, երեւելեաց եւ աներեւութից։
Եւ ի մի Տէր Յիսուս Քրիստոս, յՈրդին Աստուծոյ, ծնեալն յԱստուծոյ Հօրէ, միածին՝ այսինքն յէութենէ Հօր։
Աստուած յԱստուծոյ, լոյս ի լուսոյ, Աստուած ճշմարիտ յԱստուծոյ ճշմարտէ, ծնունդ եւ ոչ արարած։ Նոյն ինքն ի բնութենէ Հօր, որով ամենայն ինչ եղեւ յերկինս եւ ի վերայ երկրի, երեւելիք եւ աներեւոյթք։
Որ յաղագս մեր մարդկան եւ վասն մերոյ փրկութեան իջեալ ի յերկնից՝ մարմնացաւ, մարդացաւ, ծնաւ կատարելապէս ի Մարիամայ սրբոյ կուսէն Հոգւովն Սրբով։
Որով էառ զմարմին, զհոգի եւ զմիտ, եւ զամենայն որ ինչ է ի մարդ, ճշմարտապէս եւ ոչ կարծեօք։
Չարչարեալ, խաչեալ, թաղեալ, յերրորդ աւուր յարուցեալ, ելեալ ի յերկինս նովին մարմնովն, նստաւ ընդ աջմէ Հօր։
Գալոց է նովին մարմնովն եւ փառօք Հօր ի դատել զկենդանիս եւ զմեռեալս, որոյ թագաւորութեանն ոչ գոյ վախճան։
Հաւատամք եւ ի սուրբ Հոգին, յանեղն եւ ի կատարեալն․ Որ խօսեցաւ յօրէնս եւ ի մարգարէս եւ յաւետարանս․ Որ էջն ի Յորդանան, քարոզեաց զառաքեալսն, եւ բնակեցաւ ի սուրբսն։
Հաւատամք եւ ի մի միայն, ընդհանրական եւ առաքելական, Սուրբ Եկեղեցի․ ի մի մկրտութիւն, յապաշխարհութիւն, ի քաւութիւն եւ ի թողութիւն մեղաց․ ի յարութիւնն մեռելոց․ ի դատաստանն յաւիտենից հոգւոց եւ մարմնոց․ յարքայութիւնն երկնից, եւ ի կեանսն յաւիտենականս։
Izao ny dikan' io lahatsoratra io amin' ny teny malagasy:
"Izaho mino an’ Andriamanitra Tokana, Ray tsitoha, Mpanao ny lanitra sy ny tany ary ny zavatra rehetra, na ny hita na ny tsy hita.
Sy Tompo tokana, dia i Jesoa Kristy, Zanak' Andriamanitra, Zanaka lahy tokana naterak' Andriamanitra Ray, izany hoe avy amin' ny maha izy azy ny Ray, Andriamanitra avy amin' Andriamanitra, Fahazavana avy amin' ny Fahazavana, Andriamanitra marina avy amin' Andriamanitra marina, nateraka fa tsy noforonina; izay mitovy fomba amin' ny Ray, izay nahariana ny zavatra rehetra any an-danitra sy ety an-tany na ny hita na ny tsy hita; izay nidina avy any an-danitra ho antsika olombelona sy ho fanavotana antsika ka tonga nofo, tonga olombelona, naterak' i Maria Virijiny masina tokoa, tamin' ny alalan' ny asan' ny Fanahy Masina ka nandray vatana sy aina sy fanahy ary izay rehetra ao amin'ny olombelona, marina tokoa fa tsy sary an-tsaina, niaritra ny fijaliana izy, nohomboana tamin' ny hazo fijaliana, nalevina; nitsangan-ko velona tamin' ny andro fahatelo; niakatra ho any an-danitra niaraka amin' ny vatany tsy niova, nipetraka eo ankavanan' ny Ray. Ho avy izy miaraka amin' ny vatany tsy niova sy amim-boninahitry ny Ray, hitsara ny velona sy ny maty, ary ny fanapahany tsy hanam-pahataperana.
Mino ny Fanahy Masina tsy noforonina sy tonga lafatra koa izahay, izay niteny tamin' ny alalan' ny Lalàna sy ny mpaminany ary ny Filazantsara, izay nidina teo amin' ny ony Jordana, nitory teny tamin' ny alalan' ny Apôstôly ary nonina tao amin' ny olomasina.
Mino ny Fiangonana tokana masina, manerana izao tontolo izao sy apôstôlika, ny batisa, ny fibebahana, ny fanavotana ary ny famelam-pahotana. Ny fitsanganan' ny maty ho velona, ny fitsarana mandrakizay ny fanahy sy ny vatana, ny Fanjakan' ny Lanitra ary ny fiainanana mandrakizay.
Izay rehetra miteny hoe: "nisy fotoana tsy nisian' ny Zanaka, na nisy fotoana tsy nisian' ny Fanahy Masina", na raha miteny izy ireo hoe "ny Zanak' Andriamanitra sy ny Fanahy Masina dia nisy avy tamin' ny tsy misy, na manana ny maha-izy azy hafa sady andairan' ny fiovaovana na ny fiovana", dia manozom-panamelohana azy ny Fiangonana manerana izao tontolo izao sy apôstôlika."
Fanekem-pinoana nikeana amin' ny fiangonana eto Madagasikara
[hanova | hanova ny fango]Toy ny fiangonana kristiana rehetra maneran-tany dia tsy ny fiangonana rehetra eto Madagasikara no mampiasa io fiekem-pinoana io. Ny Fiekem-pinoana niseana an' ny Eglizy katôlika sy ny an' ireo Fiangonana prôtestanta eto Madagasikara (izay samy anisan' ny Fiangonana tandrefana) dia tsy misy maha samy hafa azy afa-tsy ny momba ny fanagasiana sy ny fandikana amin' ny teny malagasy izay samy manana ny azy. Ny Katôlika sy ny Fiangonan' i Jesoa Kristy eto Madagasikara (FJKM) mampiasa ny anarana hoe "Jesoa" nefa ny Loterana (FLM) mampiasa ny hoe "Jesosy". Ny Katôlika mampiasa ny hoe "fiangonana ... katôlika" fa ny Prôtestanta (FLM sy FJKM) dia manao hoe "fiangonana ... manerana izao tontolo izao". Ny Fiangonana ôrtôdôksa dia manaraka ny an' ny Fiangonana ôrtôdôksa maneran-tany izay tsy ahitana ny hoe "sy ny Zanaka" (Filioque). Samy mamerimberina ny hoe "Izaho mino" izy ireo, afa-tsy ny FJKM izay mampiasa ny hoe "Izahay mino".
Fiekem-pinoana niseana ao amin' ny Fiangonana katôlika
[hanova | hanova ny fango]Inty ilay Fiekem-pinoana niseana ao amin' ny Fiangonana katôlika:
"Izaho mino an' Andriamanitra tokana, Ray mahefa ny zavatra rehetra, nanao ny lanitra sy ny tany ary ny zavatra rehetra na ny hita maso na ny tsy hita.
Izaho mino an' i Jesoa Kristy Tompo tokana, Zanaka lahitokan' Andriamanitra, teraky ny Ray talohan' ny taona rehetra: Andriamanitra avy amin' Andriamanitra, Fahazavana avy amin' ny Fahazavana, Andriamanitra marina avy amin' Andriamanitra marina; nateraka Izy fa tsy natao, iray fomba amin' ny Ray, ary Izy no nahariana ny zavatra rehetra. Isika olombelona sy ny famonjena antsika no nidinany avy any an-danitra. Ary naka nofo tamin' i Maria Virjiny Izy, noho ny herin' ny Fanahy Masina, ka tonga olombelona; nofantsihana tamin' ny hazo fijaliana ho antsika indray koa, tamin' ny andron' i Pôntsy Pilaty, nijaly ary nalevina ; nitsangan-ko velona tamin' ny andro fahatelo, araka ny voalazan' ny Soratra Masina, niakatra any an-danitra dia mipetraka eo an-kavanan' ny Ray; mbola ho avy amim-boninahitra indray hitsara ny velona sy ny maty, ary tsy hanam-pahataperana ny fanjakany.
Izaho mino ny Fanahy Masina, Tompo Loharanon' aina, avy amin' ny Ray sy ny Zanaka; tsaohina sy omem-boninahitra miaraka amin' ny Ray sy ny Zanaka, ary niteny tamin' ny vavan' ny mpaminany.
Izaho mino ny Eglizy, iray, masina, katôlika, apôstôlika. Izaho mankatò ny batemy tokana ho fanalana ny fahotana. Ary izaho miandry ny hitsanganan' ny maty sy ny fiainan-ko avy. Amen."[9]
Fanekem-pinoana nikeana ao amin' ny Fiangonana loterana
[hanova | hanova ny fango]Izao ilay Fanekem-pinoana nikeana ao amin' ny Fiangonana loterana:
"Izaho mino an' Andriamanitra Tokana, Ray tsitoha, Mpanao ny lanitra sy ny tany ary ny zavatra rehetra, na ny hita na ny tsy hita.
Izaho mino an’ i Jesosy Kristy Tompo Tokana, Zanak' Andriamanitra Lahitokana; nateraky ny Ray talohan' ny fotoana rehetra; Andriamanitra avy amin' Andriamanitra; fahazavana avy amin’ ny fahazavana, Andriamanitra marina avy amin’ Andriamanitra marina; nateraka fa tsy noharina; miray Sobstansa (Izy maha-Izy Azy) amin’.ny Ray; amin’ ny alalany no nahariana ny zavatra rehetra. Noho isika olombelona sy ny famonjena antsika no nidinany avy any an-danitra, ary tonga nofo notorontoronin’ ny Fanahy Masina tao an-kibon’ i Maria virijina ka natao olombelona; nohomboana tamin’ ny hazo fijaliana koa hisolo antsika fony nanapaka Pontio Pilato; nijaly ary nalevina; ary nitsangana indray tamin’ ny andro fahatelo araka ny Soratra Masina; niakatra ho any an-danitra; mipetraka eo ankavanan’ ny Ray, ary ho avy indray amim-boninahitra hitsara ny velona sy ny maty, ary tsy hanam-pahataperana ny fanjakany.
Izaho mino ny Fanahy Masina, Izay Tompo sady Mpamelona; Izay avy amin’ ny Ray sy ny Zanaka; Izay itsaohana sy omem-boninahitra miaraka amin’ ny Ray sy ny Zanaka; Izay niteny tamin' ny alàlan' ny mpaminany.
Izaho mino ny Fiangonana tokana, masina, apostolika, manerana izao tontolo izao. Izaho manaiky ny batisa iray ho famelan-keloka, ary miandry ny fitsanganan’ ny maty sy ny fiainana mandrakizay. Amena."[10]
Fanekem-pinoana nikeana-kônstantinôpôlitana ao amin' ny FJKM
[hanova | hanova ny fango]Izao ilay Fanekem-pinoana nikeana-kônstantinôpôlitana ao amin' ny FJKM:
"Isika mino an' Andriamanitra Iray, Ray Tsitoha, Mpanao ny lanitra sy ny tany ary ny zavatra rehetra na ny hita na ny tsy hita. Ary an' i Jesoa Kristy Tompo Iray, Zananilahy Tokan' Andriamanitra nateraky ny Rainy talohan' izao rehetra izao, ny Mazava avy amin' ny Mazava. Andriamanitra tokoa avy amin' Andriamanitra nateraka fa tsy natao, miray amin' ny Ray amin' ny zavatra rehetra. Izy no nahariana izao tontolo izao. Noho ny amintsika olombelona sady ho famonjena antsika dia nidina avy tany an-danitra Izy, ary nataon' ny Fanahy Masina nofo avy tamin' i Maria Virijiny, dia tonga olona Izy. Nohomboana tamin' ny hazofijaliana ho fanavotana antsika, tamin' ny nanapahan' i Pontio Pilato Izy; nijaly Izy ka nalevina. Nitsangana tamin' ny maty tamin' ny andro fahatelo araka izay voasoratra Izy. Niakatra ho any an-danitra Izy, ary mipetraka ao an-tànana ankavanan' ny Ray; avy any no hiaviany indray amin' ny voninahitra hitsara ny velona sy ny maty, ary mandrakizay ny Fanjakany. Isika mino ny Fanahy Masina, Tompo sady mpanome aina. Izay avy amin' ny Ray sy ny Zanaka ka itsaohana sy ankalazaina miaraka amin' ny Ray sy ny Zanaka; Izy dia niteny tamin' ny vavan' ny mpaminany. Isika mino ny Fiangonana Iray masina, miorina amin' ny fanambaran' ny Apostoly ary manerana izao tontolo izao. Isika manaiky ny batisa iray ho famelan-keloka sady manantena ny fitsanganan' ny maty ary ny fiainana mandrakizay. Amena".
Fiekem-pinoana nikeana ampiasain' ny FFKM
[hanova | hanova ny fango]Izao ilay Fiekem-pinoana nikeana ampiasain' ny FFKM:
"Izaho mino an' Andriamanitra tokana, Ray Tsitoha, nahary ny lanitra sy ny tany ary ny zavatra rehetra, na ny hita na ny tsy hita.
Izaho mino an' i Jesoa-Kristy Tompo tokana, Zanaka Lahitokan' Andriamanitra, teraky ny Ray talohan' izao rehetra izao, Andriamanitra avy amin' Andriamanitra, Fahazavana avy amin' ny Fahazavana, Andriamanitra marina avy amin' Andriamanitra marina, nateraka fa tsy natao, iray fomba amin' ny Ray.
Izy no nahariana izao rehetra izao, nidina avy any an-danitra ho antsika olombelona sy ho famonjena antsika, ary tonga nofo tao amin' i Maria Virijina noho ny herin' ny Fanahy Masina, ka tonga olombelona nohomboana tamin' ny hazofijaliana ho antsika tamin' ny andron' i Pontio Pilato, nijaly ary nalevina, nitsangana velona tamin' ny andro fahatelo araka ny Soratra Masina niakatra any an-danitra, mipetraka eo an-kavanan' ny Ray ary ho avy indray amim-boninahitra hitsara ny velona sy ny maty ka tsy hanam-pahataperana ny Fanjakany.
Izaho mino ny Fanahy Masina Tompo sy Mpamelona avy amin' ny Ray sy ny Zanaka, itsaohana sy omem-boninahitra miaraka amin' ny Ray sy ny Zanaka, ary niteny tamin' ny vavan' ny mpaminany.
Izaho mino ny Fiangonana iray, Masina, manerana izao rehetra izao, araka ny fanorenan' ny Apostoly.
Izaho manaiky ny Batisa iray ho famelan-keloka, ary miandry ny fitsanganan' ny maty sy ny fiainana ho avy. Amena."
Jereo koa
[hanova | hanova ny fango]- Fanekem-pinoana: Fanekem-pinoana - Fanekem-pinoana apôstôlika - Fanekem-pinoana atanasiana - Fanekem-pinoana kalkedôniana
- Kônsily
- Lohahevitra: Adriamanitra tokana - Fahariana - Jesoa - Zanak' Andriamanitra - Andriamanitra Ray - Andriamanitra Zanaka - Fisian' i Kristy talohan' ny nahatongavany ho nofo - Fiteraham-birijiny - Sobstansa (teôlôjia) Natiora (teôlôjia) - Persôna (teôlôjia) - Famonjena - Fahatongavana ho nofo - Maria (renin' i Jesoa) - Fanomboana an' i Jesoa - Hazo fijaliana - Pilato - Fiakaran' i Jesoa any an-danitra - Fiavian' i Jesoa fanindroany - Fitsarana farany - Fanjakan' Andriamanitra - Fanahy Masina - Filioque - Faminaniana - Fitsanganan-ko velona - Fiangonana Masina - Batisa - Famelan-keloka - Fiainana mandrakizay
Loharano sy fanamarihana
[hanova | hanova ny fango]- ↑ Dallin H. Oaks, Apostasy And Restoration, Ensign, May 1995
- ↑ Early Church Texts, The Creed of Nicaea [tahiry].
- ↑ Dikan-teny malagasy: "Mino an' Andriamanitra Ray tokana tsitoha isika, izay mpamorona ny zava-drehetra na ny hita na ny tsy hita. Sy ny Tompo Jesoa Kristy tokana, Zanaka Lahitokan' Andriamanitra, nateraky ny Ray, izany hoe avy amin’ ny sobstansan' ny Ray, Andriamanitra avy amin' Andriamanitra, fahazavana avy amin' ny fahazavana, Andriamanitra marina avy amin' Andriamanitra marina; nateraka fa tsy natao, miray sobstansa amin’ ny Ray, amin’ny alalany no nahariana ny zavatra rehetra any an-danitra sy ety an-tany; ka ho antsika olombelona sy ho an’ ny famonjena antsika no nidinany ho tonga nofo sy tonga olombelona; nijaly, nitsangan-ko velona tamin' ny andro fahatelo, niakatra any an-danitra, ary ho avy indray hitsara ny velona sy ny maty. Ary ny Fanahy Masina. Izay rehetra miteny hoe: "nisy fotoana tsy nampisy azy: tsy nisy izy talohan' ny nahaterahany; natao mitovy amin' ny zavatra avy amin’ ny tsy misy izy; sobstansa sy maha-izy-azy hafa izy, noarîna izy; mety miova sy mety iharan' ny fiovana ny Zanak' Adriamanitra", dia manozom-panamelohana azy ny Fiangonana eran’ izao tontolo izao sy apôstôlika."
- ↑ Definition de la foi du concile à Chalcédoine, quatrième œcuménique [archive]
- ↑ Dikan-teny malagasy: "Isika mino an’ Andriamanitra Tokana, Ray tsitoha, Mpanao ny lanitra sy ny tany ary ny zavatra rehetra, na ny hita na ny tsy hita. Sy an’ i Jesoa Kristy Tompo Tokana, Zanak’ Andriamanitra Lahitokana; nateraky ny Ray talohan’ ny fotoana rehetra; fahazavana avy amin’ny fahazavana, Andriamanitra marina avy amin’ Andriamanitra marina; nateraka fa tsy noarina; miray sobstansa amin’ ny Ray; amin’ ny alalany no nahariana ny zavatra rehetra. Noho isika olombelona sy ny famonjena antsika no nidinany avy any an-danitra, ary tonga nofo notorontoronin’ ny Fanahy Masina tao an-kibon’ i Maria virijina ka natao olombelona; nohomboana tamin’ ny hazo fijaliana koa hisolo antsika fony nanapaka Pontio Pilato; nijaly ary nalevina; ary nitsangana indray tamin’ ny andro fahatelo araka ny Soratra Masina; niakatra ho any an-danitra; mipetraka eo ankavanan’ ny Ray, ary ho avy indray amim-boninahitra hitsara ny velona sy ny maty, ary tsy hanam-pahataperana ny fanjakany. Sy ny Fanahy Masina, Izay Tompo sady Mpamelona; Izay avy amin’ ny Ray; Izay itsaohana sy omem-boninahitra miaraka amin’ ny Ray sy ny Zanaka; Izay niteny tamin’ ny alàlan’ ny mpaminany; Ary mino koa ny Fiangonana tokana, masina, apôstôlika, manerana izao tontolo izao. Isika manaiky ny batisa iray ho famelan-keloka, ary miandry ny fitsanganan’ ny maty sy ny fiainana mandrakizay. Amena."
- ↑ Ἠ Θεία Λειτουργία, Τὸ Σύμβολον τῆς Πίστεως [archive]
- ↑ Dikan-teny malagasy: "Izaho mino an’Andriamanitra Tokana, Ray tsitoha, Mpanao ny lanitra sy ny tany ary ny zavatra rehetra, na ny hita na ny tsy hita. Sy an’i Jesosy Kristy Tompo Tokana, Zanak’Andriamanitra Lahitokana; nateraky ny Ray talohan’ ny fotoana rehetra; fahazavana avy amin’ny fahazavana, Andriamanitra marina avy amin’Andriamanitra marina; nateraka fa tsy noharina; miray sobstansa amin’ny Ray; amin’ ny alalany no nahariana ny zavatra rehetra. Noho isika olombelona sy ny famonjena antsika no nidinany avy any an-danitra, ary tonga nofo notorontoronin’ny Fanahy Masina tao an-kibon’ i Maria virijina ka natao olombelona; nohomboana tamin’ny hazo fijaliana koa hisolo antsika fony nanapaka Pontio Pilato; nijaly ary nalevina; ary nitsangana indray tamin’ny andro fahatelo araka ny Soratra Masina; niakatra ho any an-danitra; mipetraka eo ankavanan’ny Ray, ary ho avy indray amim-boninahitra hitsara ny velona sy ny maty, ary tsy hanam-pahataperana ny fanjakany. Sy ny Fanahy Masina, Izay Tompo sady Mpamelona; Izay avy amin’ny Ray; Izay itsaohana sy omem-boninahitra miaraka amin’ny Ray sy ny Zanaka; Izay niteny tamin’ny alàlan’ny mpaminany; Ary koa ny Fiangonana tokana, masina, apostolika, manerana izao tontolo izao. Isika manaiky ny batisa iray ho famelan-keloka, ary miandry ny fitsanganan’ny maty sy ny fiainana mandrakizay. Amena."
- ↑ Dikan-teny malagasy: "Izaho mino an’Andriamanitra Tokana, Ray tsitoha, Mpanao ny lanitra sy ny tany ary ny zavatra rehetra, na ny hita na ny tsy hita. Sy an’i Jesosy Kristy Tompo Tokana, Zanak’Andriamanitra Lahitokana; nateraky ny Ray talohan’ ny fotoana rehetra; Andriamanitra avy amin’Andriamanitra; fahazavana avy amin’ny fahazavana, Andriamanitra marina avy amin’Andriamanitra marina; nateraka fa tsy noharina; miray Sobstansa amin’ny Ray; amin’ ny alalany no nahariana ny zavatra rehetra. Noho isika olombelona sy ny famonjena antsika no nidinany avy any an-danitra, ary tonga nofo notorontoronin’ny Fanahy Masina tao an-kibon’ i Maria virijina ka natao olombelona; nohomboana tamin’ny hazo fijaliana koa hisolo antsika fony nanapaka Pontio Pilato; nijaly ary nalevina; ary nitsangana indray tamin’ny andro fahatelo araka ny Soratra Masina; niakatra ho any an-danitra; mipetraka eo ankavanan’ny Ray, ary ho avy indray amim-boninahitra hitsara ny velona sy ny maty, ary tsy hanam-pahataperana ny fanjakany. Sy ny Fanahy Masina, Izay Tompo sady Mpamelona; Izay avy amin’ny Ray sy ny Zanaka; Izay itsaohana sy omem-boninahitra miaraka amin’ny Ray sy ny Zanaka; Izay niteny tamin’ny alàlan’ny mpaminany. Ary ny Fiangonana tokana, masina, apostolika, manerana izao tontolo izao. Izaho manaiky ny batisa iray ho famelan-keloka, ary miandry ny fitsanganan’ny maty sy ny fiainana mandrakizay. Amena."
- ↑ Araka izay ampiasain' ny Fiangonana katôlika eto Madagasikara
- ↑ Araka izay ampiasain' ny Fiangonana Loterana Malagasy