Toekaren' i Madagasikara

Ny toekaren' i Madagasikara dia toekarena mifototra amin' ny fambolena sy fiompiana na dia misy ihany aza ireo sehatr' asa hafa, satria ny 70 %n' ny mponina dia tantsaha mpamboly sy mpiompy. Anisan' ny firenena mbola an-dalam-pivoarana eto an-tany i Madagasikara. Araka ny tatitra momba ny IDH tamin' ny taona 2000 (miankina amin' ny taona 1998 ny fampahalalana) dia faha-141 amin' ny firenena 174 i Madagasikara. Nihemotra hatrany io laharana io aty aoriana.

Seha-pihariana voalohany

Fambolena

Ankapobeny

Ny fambolena sy ny fiompiana no fiveloman' ny 70 %n’ ny mponina fara-fahavitsiny. Ny fambolena dia mameno 78 % (tamin' ny taona 2002) amin' ny mponina miasa ary misolo tena 27,5 % amin' ny harin-karena faobe. Ny 5,1 % amin' ny velaran-tany manontolo no azo volena noho ny vohon-tany be tendrombohitra sy ny fikao-tany. Miankina amin' ny toetany ihany koa ny fambolena, indrindra fa ny rivodoza izay miteraka fahasimbana goavana miverimberina amin' ny faritra sasany. Ny hain-tany koa dia loza mamely matetika faritra maro eto Madagasikara, indrindra ny any atsimo.

Ny ankabeazan' ny famokarana dia natao ho an' ny fanjifana anatiny nefa zara raha tratra ny fizakan-tena. Ny voly tena be mpanao dia ny vary (3 485 000 taonina tamin’ ny taona 2006), ny mangahazo (2 358 775 taonina), ny tsaramaso, ny katsaka (293 464 taonina), ny vomanga (526 238 taonina), ny ovy (220 000 taonina) ary ny saonjo (200 000 taonina). Ny kafe, ny jirofo, ny fary, ny taretra, ny paraky ary ny lavanila (izay maha mpamokatra lehibe indrindra eran-tany an' i Madagasikara) dia natao haondrana any ivelany.

Hita na aiza na aiza ny vary ary hita fa manamarika ny fisehon' ny tontolo manodidina, satria foto-tsakafon' ny Malagasy ny vary. Mbola lafo noho ny vary aziatika hafarana anafa ny vary malagasy. Foto-tsakafon' ny Malagasy ny vary, ary manamarika ny endriky ny faritra amin' ny saha. Araka ny filazan' ny filohan' ny tetezamita mikasika ny fihaonambe Rio+20 tany Brezila ny 20 jona 2012 dia anisan' ny tanjon' i Madagasikara ny ho lasa sompitry ny Ranomasimbe Indianina. Ny fomba hahatratrarana izany tanjona izany dia ny fanovana an' i Madagasikara hanana "toe-karena maitso".

Fambolem-bary

Eto Madagasikara dia mety ho indroa izany ho an' ny tantsaha izay mamboly vary an-tanety. Vao miresaka fambolena vary eto Madagasikara dia ny faritra Alaotra izay misy ny Sihanaka no mitazona ny laharana voalohany. Sompitra faharoa manaraka azy i Marovoay. Mifamatotra amin' ny kolontsaina sy ny fiainana andavanandron' ny Sihanaka ny fambolena vary. Araka ny lovantsofina dia nolovaina tamin' ny razambe fahiny ny fambolena vary ao Alaotra. Ny Sihanaka araka ny fantatra dia taranaky ny Indiana sy ny Vazimba. Ireo faritra ireo dia miavaka amin' ny fambolem-bary amin' ny velarana midadasika tokoa. Ho an' ny faritra Alaotra manokana dia manana an' ilay antsoina hoe valabe tsy taka-basy izy, izany hoe tany lemaka midadasika tokoa ka ny fara-vodilanitra no fetrany. Tsy mora araka izany ny fambolena vary fa misy fepetra sy dingana tsy maintsy arahina.

Maro samihafa ny teknika fambolem-bary, arakaraky ny toerana sy ny karazam-bary volena, eto Madagasikara dia ezahin' ny ministera apariaka izao ny voly vary maro anaka sy ny ketsa valo andro.

Fiompiana

Firenena mpiompy i Madagasikara izay nanana omby miisa 9,69 tapitrisa sy osy 1,2 tapitrisa ary kisoa 1,6 tapitrisa tamin' ny taona 2006, izay mbola natokana ho an’ ny fanjifana anatiny ihany.

Jono

Ny vokatra azo avy amin' ny jono (144 900 tamin' ny taona 2005) - indrindra ny makamba - dia lasa loharanon-karena lehibe kokoa amin' ny fidiram-bolan' ny fanondranana, na dia tsy tena niditra amin" ny raharaham-barotra aza izany sehatra izany taloha

Fitradrahana ala

Tamin' ny taona 2006 dia hazo mahatratra 11,5 tapitrisa m³ no notrandrahana, izay ampiasaina indrindra amin' ny filàna eo an-toerana (fanao kitay sy nanamboarana taratasy). Napetraka ny fandaharan' asa momba ny fambolen-kazo ao amin' ny Faritra Afovoan' i Madagasikara, izay tena iharan' ny fikaoka, sy ny fitantanana ny tontolo iainana amin' ny faritra itrandrahana ala.

Harena an-kibon' ny tany sy angovo ary taozavatra

Harena an-kibon' ny tany

Ny famokarana harena an-kibon' ny tany dia mbola atao ankila-bao. Ireto anefa ny misy betsaka eto Madagasikara: baoksita, krômita, eladrano, manjarano (na grafita), vy, nikela, arintany, varahina, sira, vatosoa, ary solitany.

Angovo

Tamin' ny taona 2003 dia namokatra angovon' aratra 825,4 tapitrisa kw/ora isan-taona i Madagasikara. Ny 66,08 % amin' ny herinaratra dia azo avy amin' ny angovon-drano noho ny fisian' ny renirano maro eto amin' ny Nosy.

Taozava-baventy

Ny sehatry ny indostria, izay ahitana ny 6,7 % amin' ny mponina miasa (tamin' ny taona 2002), misahana ny 15,3 % amin' ny harin-karena faobe. Ny indostrian' ny sakafo (hena am-bifotsy, labiera ary siramamy voadio) no manjaka amin' izany. Mivoatra ny fanadiovana solitany sy ny fanambarana fiarakodia ary koa ny fanjairana fitafiana, izay sampana nampandrosoin" ny fananganana orinasa afa-kaba (zone franche) tamin' ny taona 1990. Nanomboka tamin' ny taona 1997, ny renivola vahiny dia nampiasaina tamin' ny fikarohana solitany ary nahazo ny zo hitrandraka kôbalta sy nikela.

Asa tanana

Ny fahaizana asa-tànana no tena mampiavaka ny malagasy amin' ny ankapobeny. Ary ny manodina ny zavatra efa tsy ampiasaina intsony ho zavatra hafa dia efa natao hatry ny ela tao Madagasikara izay vao nalaza tany andafy izany; na ny hoe "recyclage" no tiana ambara eto.

Ny seha-pihariana fahatelo

Vola sy fandraharahana ara-bola

Olona vitsy no manana fidiram-bola isam-bolana avy any ivelany avy amin' ny havana. Tombanana ho eo amin' ny 50 € hatramin' ny 100 € isaky ny fianakaviana ny vola vahiny. Tamin' ny Mey 2003, ny Ariary malagasy no nisolo ny Franc Malagasy (iraimbilanja). Nanomboka tamin' izany dia mari-bidy roa no apetraka eo amin' ny toeram-pivarotana sy ny tsena ôfisialy. Nanomboka tamin' ny taona 2005 dia tsy misy afa-tsy ny Ariary malagasy no sandam-bola ôfisialy ao amin' ny firenena (1 Ariary = 5 iraimbilanja).

Ny Ariary no vola malagasy izay mizara ho 5 iraimbilanja. Ny Banky Foiben' i Madagasikara no mamoaka izany vola izany. Nalaina ho fananam-pirenena tamin' ny taona 1975 ny banky teto Madagasikara, nefa nomena ny tsy miankina indray izy ireo ary nosokafana indray hidiran' ny mpampiasa vola avy any ivelany nanomboka tamin' ny taompolo 1990.

Tamin' ny taona 1889 dia nitsangana ny banky malagasy voalohany. Ny fananganana ny sandam-bola Euro dia nampahery ny vola Malagasy izay tsy niankina tamin' ny volan' ny mpanjakana teo aloha (Franc frantsay), miatrika ny ampihimamban' ny dôlara amerikanina mahery tany aloha.

Fanondranana sy fanafarana entana

Ny fifandanjan' ny varotra ivelany malagasy dia tsy mifandanja: ny fanafarana no be toy izay ny fanondranana (tamin' ny taona 2003, ohatra, ny fanafarana dia nahatratra 1 091 tapitrisa dôlara nefa ny fanondranana 766 tapitrisa fotsiny). Ny antsasa-manilan' ny vokatra fanondranana dia avy amin' ny vokatry ny fambolena (kafe, jirofo, lavanila, voankazo, makamba); ny famokarana lamba, vatosoa, krômita ary solitany voadio no ampahany lehibe amin' ny fanondranana. Ny solitany tsy voadio, ny sakafo, ny akora simika, ny milina-fitaovam-piasana, ny fiarakodia ary ny fitaovana mandeha amin' ny angovon’ aratra no tena hafaran' i Madagasikara. I Frantsa, izay ifanaovan’ i Madagasikara fivarotana eo amin' ny ampahefatry ny varotra manontolo, no mpiara-miombon' antoka voalohany. Ny mpiara-miombon' antoka hafa amin' ny fanondranana dia ahitana an' i Etazonia, i Singaporo, i Alemaina ary i Maorisy; avy any amin' ny Emirata Arabo Mitambatra, any Bareina, any Sina ary any Afrika Atsimo ny zavatra fanafarana.

Fitaterana

I Antananarivo no ivon' ny tambajotram-pifandraisana, tambajotra voafetra noho ny vohon' ny tany sy ny faharatsian' ny fotodrafitrasa ary ny fiantsonan' ny fiara. Mirefy 732 km ny lalamby eto Madagasikara, ary ny arabe kosa dia mirefy 49 827 km eo ho eo, ka ny 11,6 % amin' ireo no vita tara. Mandalo ao Toamasina, izay seranan-tsambo lehibe indrindra eto amin' ny Nosy, ny ampahatelon' ny varotra ivelany. Manana seranam-piaramanidina efatra lehibe i Madagasikara, anisan' izany ny seranam-piaramanidina iraisam-pirenen' Ivato ao Antananarivo.

Fahantrana

Ankehitriny, firenena mahantra i Madagasikara. Maro ny anton' ny mampahantra ny Malagasy.

Antony ara-pôlitika

Anisan' ireo antony ireo ny safidy ara-pôlitika sôsialista nandritry ny Ady Mangatsiaka ary ny fahatarana ara-pandrosoana vokatr' izay safidy izay: miha-simba ny fotodrafitrasa, ny sakana ara-pandraharahana amin' ny fampivoarana ny orinasa, ny tsy fahamarinan-toerana ara-pôlitika ary ara-pitsarana.

Antony ara-kolontsaina

Ao koa ny fihavanan' ny Malagasy. Mifanampy ny mpiray fianakaviana, na dia tsy mampivoatra ny tena aza ilay fifanampian' ny fianankaviana. Izay fisainana izay koa dia vao mainka ampitomboin' ireo fikambanana tsy miankina amin' ny fanjakana (ONG) amin' ny lafiny rehetra: tontolo iainana, kolontsaina, fahasalamana, fampianarana, fikarakarana ny zaza, fambolena sns. Noho izany, loharanon-karena mazava avy any ivelany ilay fanampiana avy any ivelany, na dia ho an' ny tena aza, nefa tsy miantoka ny fivoarana maharitra.

Jereo koa