Fiteny antankarana

Sarin-tany maneho ny faritra misy ireo fitenim-paritra eto Madagasikara

Ny fiteny antankarana na fiteny tankarana dia endriky ny fiteny malagasy ao amin' ny foko antankarana ao amin' ny tapany avaratr' i Madagasikara, amin' ny Faritanin' Antsiranana, avy eo Ampasimena (andrefana) mankany Vohimarina (Vohémar). Tamin' ny taona 1996 dia nahatratra 88 000 ny isan' ny mpiteny antankarana.

Faritra itenenana ilay fiteny

Ny fiteny antankarana no fiteny farany avaratra indrindra eto amin' ny Nosy: any amin' ny tendrony avaratra amin' ny faritra avaratra amin' i Madagasikara no itenena azy indrindra, saingy ahitana mpiteny azy vitsy ihany koa ao Antananarivo renivohitra. Ny faritra itenenana ity fiteny tavaratra ity dia hodidinin' ny faritra misy ny mpiteny betsimisaraka avaratra (ao atsimo-atsinanana), ny mpiteny tsimihety (atsimo) ary ny mpiteny sakalava.

Fifandraisana amin' ny fiteny malagasy hafa

Ny 72 % n' ny voambolana tankarana dia mifanitsy amin' ny an' ny fiteny merina, izay fiteny ao amin' ny faritra afovoan' i Madagasikara.

Fahasamihafan' ny fitenim-paritra

Hita eo ambany ny tabilao maneho ny lanjan' isan' ny fahasamihafan' ny tenim-paritra.

Lanjan' isan' ny fitoviam-boambolana amin' ny tenim-paritra

		1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18
1	Merina	100	81	81	92	92	86	78	80	79	68	71	68	70	70	61	77	69	61
2	Temoro	81	100	78	79	80	78	81	88	88	67	69	71	72	69	61	76	73	65
3	Betsimisaraka	81	78	100	84	78	77	80	78	75	77	70	65	66	62	54	74	96	61
4	Sihanaka	92	79	84	100	86	81	76	79	77	72	69	67	68	66	59	72	68	58
5	Betsileo-1	92	80	78	86	100	88	77	81	79	68	74	71	75	71	61	79	71	62
6	Betsileo-2	86	78	77	81	88	100	77	80	77	67	71	74	79	74	66	82	75	66
7	Antambahoaka	78	81	80	76	77	77	100	74	74	69	66	64	64	60	52	67	64	56
8	Antesaka	80	88	78	79	81	80	74	100	89	67	70	71	73	72	62	76	72	63
9	Zafisoro	79	88	75	77	79	77	74	89	100	63	68	68	72	71	61	76	71	63
10	Tsimihety	68	67	77	72	68	67	69	67	63	100	75	61	64	63	54	68	64	56
11	Tankarana	71	69	70	69	74	71	66	70	68	75	100	65	68	69	59	70	67	56
12	Vezo	68	71	65	67	71	74	64	71	68	61	65	100	84	74	64	77	80	69
13	Mahafaly	70	72	66	68	75	79	64	73	72	64	68	84	100	80	68	83	86	76
14	Sakalava-1	70	69	62	66	71	74	60	72	71	63	69	74	80	100	82	79	75	66
15	Sakalava-2	61	61	54	59	61	66	52	62	62	54	59	64	68	82	100	70	67	63
16	Bara	77	76	74	72	79	82	68	76	76	68	70	77	83	79	70	100	85	74
17	Tandroy-1	69	73	69	68	71	75	64	72	71	64	67	80	86	75	67	85	100	83
18	Tandroy-2	61	65	61	58	62	66	56	63	63	56	56	69	76	66	68	74	83	100

Jereo koa

Fiteny malagasy

• Fiteny malagasy
• Fitenim-paritra malagasy: fiteny antambahoaka, antandroy, antankarana, antanosy, antefasy, antemoro, antesaka, bara, betsileo, betsimisaraka avaratra, betsimisaraka atsimo, bezanozano, mahafaly, masikoro, merina, sakalava, sihanaka, tanala, tsimihety, vezo, zafisoro).

• Fiteny kibosy, antalaotra, kibosy kimaôre

Vahoaka malagasy

• Malagasy (vahoaka)
• Foko eto Madagasikara: Antambahoaka - Antandroy - Antankarana - Antanosy - Antefasy - Antemoro - Antesaka - Bara - Beosy - Betsileo - Betsimisaraka - Bezanozano - Mahafaly - Makoa - Masikoro - Merina - Mikea - Sakalava - Sihanaka - Tanala - Tsimihety - Vezo - Zafimaniry - Zafisoro.

Boky azo anovozan-kevitra

• Isabelle Razafindratiana, Enquête sur l'alternance codique antakarana à Antsiranana (Madagascar) : aspects morpho-syntaxiques et sociolinguistiques, Université de Nancy 2, 1995 (thèse)
• Le Chevoir (1961). Lexique sommaire de dialecte Antankarana - Paris, Mémoire pour l'admission au Cheam : 21 p.

Rohy ivelany

• "Langue malagasy, antakarana", in globalrecordings.net (misy feo azo henoina)