Beosy
Ny Beosy na Bôsy dia ilazana foko izay heverina ho anisan' ny Vazimba, na vahoaka mpihavana akaiky aminy, izay nonina ao amin' ny Tsingin' i Bemaraha. Ny lovantsofina dia mamariparitra azy ireo ho olona kely ray sady zeny izy, nefa iadian-kevitra ny fahamarinan' izany. Mpihaza sy mpioty voan-javatra any anaty ala afovoan-tany izy ireo fa tsy toy ny Mikea izay mpihaza sy mpioty ary mpamboly any amin' ny tany iva amorontsiraka izy ireo. Mifamatotra amin' ny ala sy ny loharanon-karena ao anatiny ny fomba fiainan' izy ireo.
Ny toetoetran' ny Beosy
[hanova | hanova ny fango]Ny Beosy sy ny Vazimba
[hanova | hanova ny fango]Ny Bôsy, izay antsoina koa hoe Beosy, dia foko na mponina eto Madagasikara izay mbola iadian-kevitra ny fisiany sy ny tena toetrany. Matetika izy ireo no ampifandraisina amin' ny Vazimba, mponina voalohany teto Madagasikara, ary mifandray akaiky amin' ny Vazimba. Ao amin' ny tantara sy lovantsofina maro dia heverina ho anisan' ny Vazimba ny Bôsy. Lazaina fa mponina anaty ala, mpihaza izy ireo, ary voalaza fa manana fahalalana betsaka momba ny zavaboary sy ny zavamaniry.
Ny lovantsofina sasany dia manavaka ny Bôsy amin' ny Vazimba hafa, ka milaza ny fananan' ny Beosy toetra manokana mampiavaka azy. Ny Bôsy indraindray dia lazaina ho keliray, na heverina ho Pigmea mihitsy aza. Misy manohitra anefa izany filazana izany ary mbola tsy misy ny marimaritra iraisana. Hamafisina ny fomba fiainan' izy ireo mpifindrafindra monina sy ny fiankinan' ny fiainany amin' ny ala. Milaza ny lovantsofina sasany fa manam-pahalalanana manokana momba ny ody sy ny fitsaboana nentim-paharazana izy ireo.
Ny Beosy sy ny Mikea
[hanova | hanova ny fango]Misy ny fampifangaroana ny Bôsy sy ny foko hafa voahilikilika eto Madagasikara, toy ny Mikea. Mponina any amin' ny alan' ny ilany andrefana amin' i Madagasikara ihany koa ny Mikea, saingy miavaka amin' ny Vazimba sy ny Bôsy. Mpihaza sy mpioty voan-javatra any anaty ala afovoan-tany izy ireo fa tsy toy ny Mikea izay mpihaza sy mpioty ary mpamboly any amin' ny tany iva amorontsiraka izy ireo.
Ny fitenin' ny Beosy
[hanova | hanova ny fango]Ny Beosy dia miteny amin' ny fitenim-paritra malagasy. Niezaka nanao izay hahitana ny mety ho sisa tamin' ny voambolan' ny Vazimba tao amin' ny fitenin' ny Beosy i Blench sy Walsh araka ny soratra navoakan' izy ireo tamin' ny taona 2009. Tsapa fa betsaka dia betsaka ny voambolana izay tsy hita amin' ny fitenim-paritra malagasy hafa, izay betsaka noho ny hita ao amin' ny fiteny malagasin' ny Mikea sady mety ho ny sisa tamin' ny fototry ny fitenin' ny Vazimba raha mitaha amin' ny fitenin' ny Mikea, raha toa ka misy tokoa izany. Mihasarotra ny mety ho fisian' izany, vokatry ny fampiasan' ny Beosy be loatra ny fitenenana iniana atao mba tsy hahafantaran' ny olon-kafa izay lazainy[1].
Jereo koa
[hanova | hanova ny fango]Ny foko eto Madagasikara
- Antambahoaka - Antandroy - Antankarana - Antanosy - Antefasy - Antemoro - Antesaka - Bara - Beosy - Betsileo - Betsimisaraka - Bezanozano - Mahafaly - Makoa - Masikoro - Merina - Mikea - Sakalava - Sihanaka - Tanala - Tsimihety - Vezo - Zafimaniry - Zafisoro.
Ny vahoaka hafa eto Madagasikara
Foko ara-tantara eto Madagasikara
Loharano sy fanamarihana
[hanova | hanova ny fango]- ↑ Blench & Walsh, 2009 draft ms, "The vocabularies of Vazimba and Beosi: do they represent the languages of the pre-Austronesian populations of Madagascar?".