Aller au contenu

Zavamaneno

Hanova ny rohy
Avy amin'i Wikipedia
Zavamaneno

Ny zavamaneno dia fitaovana noforonina na nampifanarahina amin' ny filana mba hamoahana feo fehezin' ny mpitendry na mpitsoka na mpively an' io fitaovana io - mety hampiasaina ho an' io tanjona io izany na novana ny tanjona hampiasana azy. Ny feon' olombelona sy ny tanana dia heverina ho zavamaneno koa raha ampiasaina amin' ny asa mozika. Amin' ny ankapobeny, ny zavatra rehetra mamoaka feo dia azo raisina ho zavamaneno - ny tanjona no nahatonga ilay zavatra ho lasa zavamaneno.

Ny tantaran' ny zavamaneno dia nanomboka tamin' ny fiandohan' ny kolontsain' olombelona. Ny zavamaneno tany am-boalohany dia mety nampiasaina tamin' ny fanaovana fombafomba, toy ny anjombona mba hanamarihana ny fahombiazana amin' ny fihazana, na ny amponga amin' ny lanonana ara-pivavahana. Namolavola famoronana sy fampisehoana mozika ho fialamboly ny kolontsaina tamin' ny farany. Nivoatra niaraka amin' ny fanovana ny fampiharana sy ny teknôlôjia ny zavamaneno.

Iadian-kevitra fatratra ny fotoana marina sy ny fiavian' ny fitaovana voalohany heverina ho zavamaneno. Ny zavatra tranainy indrindra tondroin' ny manam-pahaizana ho zavamaneno dia sodina tsotra, tany amin' ny 50 000–60 000 taona lasa. Manam-pahaizana maro no milaza fa tany amin' ny 40 000 taona lasa no nampisy ny sodina voalohany. Maro ny mpahay tantara no mihevitra fa tsy azo atao ny mamaritra ny daty azo tondroina ho namoronana zavamaneno, satria ny ankamaroan' ny zavamaneno tany am-boalohany dia namboarina tamin' ny hodi-biby, taolana, hazo, ary akora hafa tsy maharitra, mora lanin' ny zavamananaina bitika. Fanampin' izany dia mihevitra ny sasany fa ny litôfôna, na vato nampiasaina hamoaka feo mozika - toy ny hita tany Sankarjang any India - dia ohatra amin' ny zavamaneno tamin' ny vanim-potoana talohan' ny tantara.

Nivoatra amin' ny fomba tsy mifampiankina ny zavamaneno tany amin' ny faritra maro nisy mponina maneran-tany. Na izany aza anefa, ny fifandraisana eo amin' ny sivilizasiôna dia niteraka fielezan' ny ny ankamaroan' ny zavamaneno haingana sy fampifanarahana azy ireo tany amin' ny toerana lavitra ny niaviany. Taorian' ny vanim-potoana klasika dia hita tany Azia Atsimo-Atsinanana an-dranomasina ny zavamaneno avy any Mesôpotamia, ary nitendry zavamaneno avy ao Afrika Avaratra ny Eorôpeana. Nizotra miadana kokoa ny fandrosoana tany Amerika, nefa nitovy ny zavamaneno nampiasaina tao amin' ny kolontsaina tany Amerika Avaratra sy Afovoany ary Atsimo.

Tamin' ny taona 1400 dia nihena ny fivoaran' ny zavamaneno tany amin' ny faritra maro, sady nanjakan' ny Tandrefana. Nandritra ny vanim-potoana klasika sy rômantika, izay naharitra teo anelanelan' ny taona 1750 sy 1900 teo ho eo, dia zavamaneno vaovao maro no nipoitra. Nihena ny fivoaran' ny zavamaneno nentim-paharazana nanomboka tamin' ny taonjato faha-20, ny firoboroboan' ny herinaratra anefa dia nitarika ny famoronana zavamaneno elektrika sy elektrônika vaovao, toy ny gitara elektrika sy ny sinterizera.

Taranja manokana ny fanasokajiana ny zavamaneno, ary fomba fanasokajiana maro no nampiasaina nandritra ny taona maro. Azo sokajiana araka ny akora nanamboarana azy, ny habeny na ny anjara asany, sns ny zavamaneno. Na izany aza dia mampiasa ny fomba famoahan' ny zavamaneno feo ny fomba akademika mahazatra indrindra, Hornbostel–Sachs. Ny fandalinana akademika momba ny zavamaneno dia antsoina hoe ôrganôlôjia.

Jereo koa

[hanova | hanova ny fango]
Hita tao amin'ny "https://mg.wikipedia.org/w/index.php?title=Zavamaneno&oldid=1087433"