Jamaîka
Jamaica ((en)) | |||||
Jamaika ((mg)) | |||||
| |||||
Teny filamatra : Out of Many One People | |||||
Teny ofisialy | fiteny anglisy | ||||
Renivohitra | Kingston 17°59′N 76°48′W / 17.983°N 76.800°W | ||||
Tanàna ngeza indrindra | Kingston, Montego Bay | ||||
Fitondrana sy governemanta - Mpanjakavavy - Governoran'i Jamaika - Praiministra |
Fanjakana ara-antenimiera Elisabeth II Patrick Allen Andrew Holness | ||||
Velarantany - Tontaliny - Rano (%) |
faha 158 11 425 km² 1,5 | ||||
Isam-ponina - Tontaliny (2008) - hakitroka |
faha 135 2 804 332 mpo. 245 mpo./km² {{{1}}} | ||||
Anaran'ny mponina | Jamaikana, Jamaikanina | ||||
Sandam-bola | Dollar jamaikanina (JMD )
| ||||
Faritr'ora | UTC -5 | ||||
Hiram-pirenena | Jamaica, Land We Love | ||||
Valan-tsehatra internet | |||||
Antso an-tariby |
+1-876
|
I Jamaîka dia firenena any Amerika Afovoany, anisan' ny Antilia, ao amin' ny Ranomasina Karaiba, ao andrefan' i Haity sy ao atsimon' i Kioba. Ny renivohiny dia i Kingston.
Ankoatra ny morontsiraka atsimo, izay ahitana lemaka midadasika, dia be tendrombohitra ny nosy Jamaîka: ny tangoron-tendrombohitra lehibe indrindra, ny Blue Mountains, dia mahatratra 2 256 m ambonin' ny haabon' ny ranomasina. Isan-karazany ny zavamaniry: sedera, mahogany, palisandra, hazo ebôny, hazo rofia zeny, voanio, sns. Ny biby, toy ny an' ny amin' ny nosy sisa amin' ireo Antilles, dia ahitana karazana vorona maro. Ny ankamaroan' ny Jamaikana dia taranaky ny andevo mainty nentina tany amin' ilay nosy teo anelanelan' ny taonjato faha-17 sy faha-19, manampy azy ireo ny Eorôpeana sy ny Aziatika (Indiana sy Sinoa). Ny kristianisma no fivavahana be mpanaraka ao amin’ io nosy io.
Ny fambolena no seha-pihariana nentim-paharazana ao, nefa ny toekaren' i Jamaika dia mifototra amin' ny fitrandrahana harena an-kibon' ny tany (izy no mpamokatra baoksita fahatelo lehibe indrindra eran-tany) sy ny fizahantany.
Anarana
[hanova | hanova ny fango]Avy amin' ny fiteny araoàka hoe Xamayca (midika hoe "tanin-kazo sy rano") io firenena io; ny Araoàka dia tonga tany Jamaîka tamin' ny taonjato faha-11.
Tantara
[hanova | hanova ny fango]I Christophe Colomb no Eorôpeanina nahita azy voalohany tamin' ny taona 1494, ary namorona ny tanàna Sevilla la Nueva (ankehitriny atao fotsiny hoe Seville, tanàna any andrefan' i Saint Ann's Bay eo amin' ny morontsiraka avaratra). I Colomb dia nampiasa ilay tanàna ho an' ny fianankaviany. Elaela taty aoriana, niala tao Sevilla la Nueva ny mpanjana-tany espaniôla, satria nolazainy fa tsy azo ipetrahana, nifindra toerana tany amin' ny faritra atsimon' i Jamaîka ny Espaniôla. Tany izy no namorona tanàna vaovao: Santiago de la Vega (ankehitriny Spanish Town). Ny teratany araoàka dia nataon' ny Espaniôla ho mpiasany sy andevony, ary voaringana haingana ny ankabeazan' ny Araoàka tao Jamaîka. Efa tsy nisy teratany intsony tao Jamaîka tamin' ny faran' ny taonjato faha-16.
Ny amiraly anglisy Penn sy ny jeneraly Venables dia naka ilay nosy tamin' ny taona 1655 ary lasa zanatany britanika noho izany ny Jamaîka tamin' ny taona 1670, teo anelanelan' izany, ny ankabeazan' ny mpanjanatany espaniôla dia niala tao Jamaîka ary nakany Kioba, mbola espaniôla. Ny amiraly Penn dia nanova ny anaran' i Santiago de la Vega ho Spanish Town.
Jeôgrafia
[hanova | hanova ny fango]Vohon' ny tany
[hanova | hanova ny fango]Ankoatra ny morontsiraka atsimo, izay ivelaran' ny lemaka dia be tendrombohitra ny nosy Jamaika: ny tandavan-tendrombohitra lehibe indrindra, ny Blue Mountains ("Tendrombohitra Manga"), dia mahatratra 2 256 m.
Zavamaniry sy biby
[hanova | hanova ny fango]Isan-karazany ny zavamaniry: sedera, rotse (mahogany), palisandra, ebena, palmie zeny, voanio, sns. Ahitana karazam-borona maro ny any, toy ny an’ny any amin’ny faritra misy ireo nosy Antilia.
Mponina
[hanova | hanova ny fango]Ny ankamaroan' ny Jamaikana dia taranaky ny andevo mainty nentina tany amin' ilay nosy teo anelanelan' ny taonjato faha-17 sy faha-19, izay nampian' ny Eorôpeana sy Aziatika (Indiana sy Sinoa). Ny kristianisma no fivavahana be mpanaraka indrindra ao amin' ilay nosy.
Toekarena
[hanova | hanova ny fango]Ny fambolena no sehatr' asa nentim-paharazana any Jamaika nefa ny toekareny dia miha mifototra amin' ny fitrandrahana harena an-kibon' ny tany sy ny fizahan-tany. Izy no mpamokatra baoksita fahatelo lehibe indrindra eran-tany.
Jereo koa
[hanova | hanova ny fango]- Firenena ao Amerika: Antigoa-sy-Barboda - Arjentina - Bahamasy - Barbady - Belizy - Bôlivia - Brezila - Dôminika - Ekoadôra - Etazonia - Goatemala - Goiana - Grenady - Haity -Hôndorasy - Jamaîka - Kanada - Kioba - Kôlômbia - Kôsta Rika - Meksika - Nikaragoa - Orogoay - Panama - Paragoay - Però - Pôrtô Rikô - Repoblika Dôminikana - Salvadôro - Santa Losia - Santa-Kity-sy-Nevisy - Santa-Vinsanta-sy-Grenadina - Silia - Sorinama - Trinite-sy-Tôbagô -Venezoela
- Kôntinenta eto an-tany: Afrika - Amerika (Amerika Avaratra - Amerika Atsimo) - Azia - Eorôpa - Ôseania - Antarktika
Rohy ivelany
[hanova | hanova ny fango]Miteny anglisy
[hanova | hanova ny fango]- Governemanta
- Governemantan'i Jamaika Archived Febroary 20, 2009 at the Wayback Machine
- Sehatry ny mpanjakavavy Elisabeth, mpanjakan'i Jamaika
- Official website of the Jamaica Information Service
- The Cabinet Office of the Government of Jamaica Archived Aprily 29, 2011 at the Wayback Machine
- Chief of State and Cabinet Members Archived Desambra 10, 2008 at the Wayback Machine
- Fampahalalàna hafa
- Jamaica entry at The World Factbook
- Jamaica Archived Jiona 7, 2008 at the Wayback Machine from UCB Libraries GovPubs
- Wikimedia Atlas of Jamaica
- Jamaica - Wikivoyage
- Jamaica, an external wiki
- National Library of Jamaica materials in the Digital Library of the Caribbean
- Jamaica Photos Archived Septambra 26, 2010 at the Wayback Machine
- JAMAICA VIRTUAL TOUR IN HD - many locations around the island Archived Janoary 22, 2010 at the Wayback Machine