Aller au contenu

Fiteny kaokaziana

Avy amin'i Wikipedia
(tonga teto avy amin'ny Vondrom-piteny kaokaziana)

Ny fiteny kaokaziana na fiteny iberô-kaokaziana dia fiteny ampiasain' ny mponina ao Kaokazy[1] izay mizara sokajy telo, dia ireo fiteny kaokaziana avaratra-andrefana (atao hoe fiteny abkazô-adigeana), sy ny fiteny kaokaziana avaratra-atsinanana (atao hoe fiteny nakô-dagestaniana) ary ny fiteny kaokaziana atsimo (atao hoe fiteny kartveliana). Ireo vondrona roa voalohany ireo dia heverin' ny mpahay teny sasany fa iray fiaviana, ary mety fianakavina iray amin' ny fiteny baska, amin' ny fiteny sinô-tibetàna, amin' ny fiteny ieniseiana ary amin' ny fiteny na-dene ao Amerika Avaratra amin' ny fianakaviam-piteny tranainy atao hoe fiteny dene-kaokaziana. Ny vondrom-piteny kaokaziana atsimo, na vondrom-piteny kartveliana, izay ahitana ny fiteny jeôrjiana, dia vondrona hafa manokana izay sarotra ampifandraisina amin' ny fiteny hafa rehetra eran' izao tontolo izao. Tsy mamorona fianakaviam-piteny ireo fiteny kaokaziana ireo fa vondrom-piteny.

Miisa mihoatra ny 80 ny fiteny kaokaziana. Anisan' ny mampiavaka ireo fiteny ireo ny fananany renifeo sy kamban-drenifeo be dia be sy sarotra tononina.

Ny fiteny abkazô-adigeana

[hanova | hanova ny fango]

Ny fiteny abkazô-adigeana na fiteny kaokaziana andrefana dia nipoitra avy any amin' ny tapany avaratra-andrefan' i Kaokazy. Hatramin' ny taonjato faha-19 dia namorona vahoaka am-pielezana any Torkia sy any Israely sy any Jordania ary any Siria ny fifidrà-mionin' ny mponina maro. Ity fianakaviam-piteny ity dia ahitana ny fiteny abkaza, ny fiteny abaza, ny fiteny obika, ny fiteny tserkesa, ny fiteny kabarda, ny fiteny besleney (na besney) ary ny fiteny adigeana.

Ny fiteny nakô-dagestaniana

[hanova | hanova ny fango]

Ny fiteny nakô-dagestaniana dia fiteny maro tenenina any amin' ny Repoblikan' i Ingosia sy any Tsetsenia ary any Dagestàna, izay samy ao amin' ny tapany atsimon' ny Federasionan' i Rosia, ary koa any Azerbaijàna sy any Jeôrjia. Ireto avy ny fiteny hita ao amin' io fianakaviam-piteny io: ny fiteny tsetsena, ny fiteny ingosa, ny fiteny batsy, ny fiteny avara, ny fiteny andy, ny fiteny bagoalaly, ny fiteny botlika, ny fiteny godobery, ny fiteny akvaka, ny fiteny karata, ny fiteny tindy, ny fiteny samalaly, ny fiteny tsezy, ny fiteny bezta, ny fiteny honziba, ny fiteny hinoka, ny fiteny kvarsy, ny fiteny inksokvary, ny fiteny laka, ny fiteny dargoa, ny fiteny lezgiena, ny fiteny tabasaràna, ny fiteny agoly, ny fiteny rotola, ny fiteny tsakora, ny fiteny artsy, ny fiteny kriza, ny fiteny bodoka, ny fiteny ody ary ny fiteny kinaloga.

Ny fiteny kartveliana

[hanova | hanova ny fango]

Ireto ny fiteny ao amin' ny fianakaviam-piteny kartveliana: ny fiteny jeôrjiana, ny fiteny lazy, ny fiteny mingreliana ary ny fiteny svana. Ampiasaina indrindra ao Jeôrjia ireo fiteny ireo. Ampiasaina koa ao Torkia, ao amin' ny sisin-tany manasaraka azy amin' i Jeôrjia, ny fiteny lazy.

Jereo koa

[hanova | hanova ny fango]

Fianakaviam-piteny lehibe

[hanova | hanova ny fango]

Vondrom-pianakaviam-piteny

[hanova | hanova ny fango]

Loharano sy fanamarihana

[hanova | hanova ny fango]
  1. I Kaokazy dia faritry itambaran'ny ny farany atsimo-atsinanan'i Eoropa sy Azia Andrefana, izay mpetraka eo anelanelan'ny Ranomasina Mainty sy ny Ranomasina Kaspiana, izay miaty ny firenena izay mahafaoka an'i Jeorjia, Armenia, Azarbajàna, ny faritr'i Kars (ao Torkia), ireo repoblikan'i Karatsaivo-Tserkesia, Kabardino-Balkania, Osetia Avaratra, Ingosia, Tsetsenia ary Dagestàna.