Aller au contenu

Valan-javaboarim-pirenena Masoala

Avy amin'i Wikipedia
(tonga teto avy amin'ny Valan-javaboarin' i Masoala)
Sarin-tany maneho ny Valan-javaboarim-pirenena Masoala (miloko maitso sy manga)

Ny Valan-javaboarim-pirenena Masoala dia valan-javaboary noforonina tamin' ny taona 1997, any amin' ny taoany avaratra-atsinanan' i Madagasikara, ao amin' ny faritra Sava, faritanin' Antsiranana, eo amin' ny Saikinosy Masoala. Io no faritra arovana lehibe indrindra eto amin' ny Nosy, izay ahitana ala trôpikaly amin' ny velaran-tany 235 000 hekitara. Io valan-javaboary io dia noforonina mba hitantanana sy hiarovana ary hamerenana ny vakoka voajanahary malagasy izay iharan' ny tsindry mafy (karazana gidro miisa 15 sy karazam-biby hafa am-polony no nanjavona hatramin' ny nahatongavan' ny olombelona ao). Nitahiry tontolo miavaka, fahatsiarovana farany momba ny Nosy Maitso (iray amin' ny anarana tranainy iantsoana an' i Madagasikara) i Masoala; vakoka amin' ny ala mikitroka anirian-javamaniry tia aloka. Izany no mahatonga azy ho anisan' ny toerana tsara indrindra ho an' ny fizahàn-tany ara-tontolo iainana sy ny fizahàn-tany lovain-jafy, ary koa ho an' ny fandalinana ny ala trôpikaly fahiny sy ny tontolo an-dranomasina.

Jeôgrafia

[hanova | hanova ny fango]

Eo amin' ny Saikinosy Masoala, any amkn' ny tapany avaratra-atsinanan' i Madagasikara, ao amin' ny Faritra Sava (Faritanin' Antsiranana), no toerana misy ny Valan-javaboarim-pirenena Masoala.

Fandringanana ny ala sy fangalarana biby

[hanova | hanova ny fango]
Amorontsirak'i Masoala

Lehibe ny tsindry mahazo ny ala eto Madagasikara, toy ny any amin'ny ankamaroan' ny ala trôpikaly manerana ny tany. Tsy nitsahatra hatrizay ka hatramin' izao ny tsindry mahazo ny alan' i Masoala sy mahazo ireo izay miaro azy. Niakatra ny tsindry atao amin' ny ala tamin' ny taona 2009, indrindra avy amin' ny mpivarotra hazo sarobidy tsy ara-dalàna, anisan' ireo hazo ireo ny hendramena (Dalbergia maritima)[1] sy ny mapingo (Diospyros)[2]; izay tapahina tsy nahazoana alalana eny amin' ny ala voaaro sy avoaka ety ivelany na dia misy aza ny didy aman-dalàna malagasy natao hiarovana ny ala[3].

Olana ihany koa ny fangalarana biby ao amin' ilay valan-javaboary[3] ary tsy ampy ny fitaovana eo am-pelantanan' ny mpitandro filaminana sy ny mpiambina ala ho enti-miady amin' ny mpangalatra hazo[4][5] miasa ho an' ny tambajotran' ny mpivarotra hazo tsy ara-dalàna[6]. Araka ny loharano azon' i Fitahirizan-bibin' i Zürich sy ny Cercle de Concertation des Partenaires Techniques et Financiers du Secteur Environnement dia olona miisa efatra arivo no nivaro-kazo avy ao Masoala, mihaza sy mivarotra henan-gidro. Hazo aman-jatony no tapaka isan-andro tamin' ny tapaky ny taona 2009, ary hazo an-jatony maro no misy mikapa tsy ara-dalàna isan' andro.

Manana basy ny mpangalatra hazo ary tsindraindray dia mampitahotra ny mpiambina sy ny mponina miaina manodidina an' ilay valan-javaboary.

Jereo koa

[hanova | hanova ny fango]

Valan-javaboary

Samihafa

Rohy ivelany

[hanova | hanova ny fango]

Loharano sy fanamarihana

[hanova | hanova ny fango]
  1. "Témoignage illustré sur le trafic de bois de rose à Masoala Archived Septambra 24, 2021 at the Wayback Machine" [Arsiva]
  2. Madagascar, trafic de bois précieux (palissandre et ébène). La fièvre de l'or rouge saigne la forêt malgache [Arsiva] - Univers Maoré n° 8, 13 juin 2009 (PDF)
  3. 3,0 et 3,1 Exemple de constat accompagnant une pétition lancée par des acteurs locaux mi-2009 Archived Oktobra 29, 2013 at the Wayback Machine [Arsiva], et reprise par le Journal La vérité Archived Martsa 3, 2016 at the Wayback Machine [Arsiva] (Jereo koa ny lahatsoratra amin' ny teny malagasy, misy sary Archived Martsa 3, 2016 at the Wayback Machine [Arsiva])
  4. "Les aires protégées menacées : la coupe illicite des arbres dans les réserves naturelles se révèle être un phénomène inquiétant. Le contrôle manque de rigueur", Express de Madagascar , N° 4412 du 16 septembre 2009 [Arsiva]
  5. Informations sur le trafic de bois et de viande dans les forêts malgache du nord-est [Arsiva]
  6. Communiqué de presse du zoo de Zurich intitulé Masoala – The Eye of the Forest massively threatened by illegal lumbering [Arsiva] daté du 28 août 2009