Vahoaka ao Borkina Fasô

Ny vahoaka ao Borkina Fasô dia miisa 22,1 tapitrisa anhy ho any tamin' ny taona 2021. Maro ny vondrom-poko ao Borkina Fasô, ka ny lehibe indrindra dia ny Môsy izay 50 %n' ny vahoaka borkinabe; ao koa ny Folany, ny Toarega, ny Gormantse sy ny maro hafa vitsy anisa. Ny fivavahana silamo sy ny fivavahan-drazana afrikana no tena be mpanaraka ao, vitsy anisa ny Kristiana.

Isan' ny mponina

Ny isan’ ny mponin' i Borkina Fasô dia 22,1 tapitrisa tamin' ny taona 2021. Ny fahasahiranana voajanahary dia mahatonga fifindrà-monina mahery vaika any amin' ny toeram-pambolena kafe na kakaô any amin' ny faritra be ala sy any amin' ny seranan-tsambo maro any Kôtidivoara, izay misy Borkinabe efa ho 2 tapitrisa, any Ganà, any Tôgô, ary Nizerià mihitsy aza. Izany fifindrà-monina izany dia mety ho amin’ ny fotoana voafaritra isan-taona, ka ny lehilahy dia mandao ny tanànany mandritra ny volana maromaro isan-taona, mandritra ny main-tany izay itsaharan’ ny fambolena rehetra. Ny taham-pahafatesan' ny zaza dia 88,3 p. 1 000 tamin'ny taona 2008; tombanana ho 50 taona ny salan’ androm-piainana.

Ny ampahefatry ny mponina any Borkinabe ihany no monina an-tanàn-dehibe. I Ouagadougou renivohitra (izay misy mponina 821 000 tamin3 ny taona 2008) no tanàna lehibe indrindra, ary i Bobo-Dioulasso koa (nisy mponina 309 771) no foibe ara-toekarena lehibe. Mizara ho faritany 45 i Borkina Fasô.

Vondrom-poko sy fiteny

Vondrom-poko

Ny mponin' i Borkina Fasô dia ahitana vondrom-poko maro samihafa (maherin' ny 60), samy manana ny karaza-mozikany avy; na izany aza, manana toetra iraisana izy ireo, toy ny fampiasana amponga maro sy ny fomba fihira amin' ny gadona mifampidimpiditra sy saro-drafitra.

Ny Lôby, ny Goronsy ary ny Senofô no heverina fa isan' ny mponina voalohany tao amin' ilay firenena. Ny Môsy no mandrafitra ny antsasaky ny mponina sady mampisy firaisana ara-kolontsaina sy ara-pôlitika ao amin’ io firenena io; nanorim-ponenana tao izy ireo nandritra ny fifindrà-monina fahiny niaraka tamin' ny Bôbô, ny Gormantse ary ny vondrona miteny mande hafa. Ny Folany, izay mpiompy andiam-biby, dia monina miaraka amin' ireo tantsaha ireo ka mifameno ny fiainany ara-toekarena.

Fiteny

I Borkina Fasô dia firenena andrenesana fiteny maro. Ny fiteny ôfisialy dia ny fiteny frantsay (tenenin' ny mponina 1,3 % fotsiny ary ampiasain' ny 15 % an-tsoratra), izay nampidirina nandritra ny fanjanahantany. Ny fiteny frantsay no fiteny fototry ny raharaham-panjakana sy ny pôlitika, ny fitsarana, ary ny asa fanaovan-gazety. Amin' ny fitambarany, tombanana ho 69 ny fiteny ampiasaina ao amin' ity firenena ity, ka ny 60 amin' ireo dia fiteny teratany. Ny fiteny môôre (na môsy) no fiteny be mpampiasa indrindra any Borkina Fasô, ampiasain' ny antsasaky ny fitambaran' ny mponina, indrindra any amin' ny faritra afovoany manodidina an' i Ouagadougou renivohitra.

Araka ny fanisam-bahoaka tamin' ny taona 2006, ny fiteny tenenina tany Borkina Fasô dia ny fiteny môôre na môsy (40,5% amin' ny mponina), ny fiteny folany na fola (29,3 %), ny fiteny gormantse (6,1 %), ny fiteny bambara (4,9 %), ny fiteny bisa (3,2 %), ny fiteny boamo (2,1 %), ny fiteny dagara (2 %), ny fiteny sàna (1,9 %), ny fiteny lobiry (1,8 %), ny fiteny liele (1,7 %), ny fiteny bôbô sy senôfo (1,4 % avy), ny fiteny nony (1,2 %), ny fiteny dafingy (1,1 %), ny fiteny tamaseka (1 %), ny fiteny kasema (0,7 %), ny fiteny goina (0,4 %), ny fiteny dôgôna sy sôngay ary goronsy (0,3 % avy), ny fiteny kô, kosase, sembla ary siamo (0,1 % avy), fitenim-pirenena hafa (5 %), fiteny afrikana hafa (0,2 %), fiteny frantsay (1,3 %), ary fiteny tsy teratany hafa (0,1 %).

Any andrefana, ny fiteny mande dia be mpampiasa, ny ankamaroany dia miteny diola (fantatra koa amin' ny anarana hoe fiteny jola), ny hafa anisan' izany ny fiteny bôbô sy ny fiteny samô ary ny fiteny marka. Miely patrana ny fiteny fola (na folany), indrindra any avaratra. Ny fiteny gormantse dia tenenina any atsinanana, fa ny fiteny bisa kosa no any atsimo.

Fivavahana

Manodidina ny 65 % n' ny Borkinabe no manaraka ny fivavahan-drazana izay maninteraka ny fivavahana silamo (25 %) sy ny fivavahana katôlika (10 %) tamin' ny taona 2006. Niova izany taty aoriana (2010): ny Mozilmana dia 61,5 %, ny Ktôlika 23,3 %, manaraka ny fivavahan-drazana 7,8 %, ny Prôtestanta 6,5 %, ny hafa 0,9 %.

Zavakanto

Ny zava-kanton’ ny Môsy sy ny Bôbô dia mifanakaiky amin' ny an' ny mponina any amin' ny faritra andrefana be hivoka. Ny zavakanto ankehitriny dia aingam-panahy avy amin' ireo kolontsaina nentim-paharazana ireo saingy nanakoan’ ny fivavahana silamo.

Jereo koa

Jeôgrafian' i Borkina Fasô