Zabur

Avy amin'i Wikipedia

Ny Zabur, araka ny finoana silamo, boky masin' i Davida (Dawud), dia iray amin' ny boky masina nambaran' i Allah talohan' ny Kor'any (ny hafa voalaza ao amin' ny Kor'any dia ny Torah (Tawrāt) sy ny Filazantsara na Evanjely (Injīl) ary ny Takelak' i Abrahama sy i Mosesy). Ny lovantsofina mozilmana dia milaza fa ny Zabur voalaza ao amin' ny Kor'any dia ny Bokin' ny Salamo. Atao hoe زبور / Zabur na الزبور / az-Zabūr izany amin' ny teny arabo.

Ny teny hoe zabur dia mitovy amin' ny teny hebreo hoe zimra, izay midika hoe "hira" na "mozika". Zamir ("hira") sy mizmor ("Salamo") dia avy amin' ny zamar, izay midika hoe "mihira fiderana", "manao mozika".

Ny moanina kristiana sy ny asketika tany Arabia talohan' ny silamo dia mety mifandray amin' ny tononkalo arabo talohan' ny silamo ahitana ny lahatsoratra antsoina hoe mazmour, izay amin' ny toe-javatra hafa dia mety manondro tahirin-kevitra voasoratra amin' ny ravin-drofia. Nadikan' ny sasany ho fanondroana bokin-tsalamo izany.

Amin' ny Kristiana maro any Atsinanana Afovoany sy any Azia Atsimo, ny teny hoe mazmour (fiteny hindostany: مزمور na ज़बूर) no ampiasaina hanondroana ny Bokin' ny Salamo ao amin' ny Baiboly hebreo.

Fiforonan-teny[hanova | hanova ny fango]

Ny teny arabo hoe zabūr dia midika hoe "boky", "soratsokitra", na "soratra". Ao amin' ny loharano tany am-boalohany dia mety manondro ny tarehin-tsoratra arabo atsimo atao amin' ny ravin-drofia palma io teny io. Ny ankamaroan' ny manam-pahaizana tandrefana dia mandray ny teny hoe zabūr amin' ny heviny hoe "bokin-tsalamo" amin' ny maha fingaroan' ny teny arabo hoe zabūr, "fanoratana", "soratra", sy ny teny hebreo hoe מִזְמוֹר / mizmōr na ny teny arameana hoe ܡܙܡܘܪܐ / mazmūrā izay mitovy hevitra aminy. Ny fiavian' ny anarana hoe zabūr hafa izay tsy dia be mpanaiky loatra amin' io heviny io, dia fahasimban' ny teny hebreo hoe זִמְרָה / zimrah izay midika hoe "hira", "mozika" na סִפּוּר / sippūr, izay midika hoe "fitantarana".

Firesahana azy ao amin' ny Kor'any[hanova | hanova ny fango]

Ao amin' ny Kor'any dia miseho intelo ny anarana hoe Zabur. Ny Kor'any tanany dia tsy milaza na inona na inona momba ny Zabur manokana, afa-tsy ny nanambaràna azy tamin' i Dawud izany sy ny soratra ao amin' ny Zabur hoe "Ny mpanompoko olo-marina no handova ny tany" (Kor'any 21:105)[1].

Eny tokoa, efa nambaranay taminao [ry Mohamady], tahaka ny nambaranay tamin' i Nôa sy tamin' ny mpaminany taoriany. Ary nambaranay tamin' i Abrahama, i Ismaela, i Isaaka, i Jakôba, ny taranany, i Jesoa, i Jôba, i Jônà, i Aarôna ary i Sôlômôna, ary i Davida dia nomenay ny boky [Salamo]. — Kor'any 4:163

Ary ny Tomponao no mahalala izay rehetra any an-danitra sy ety an-tany. Ary efa nataonay mihoatra noho ny hafa ny mpaminany sasany, ary nomenay an' i Davida ny boky [Salamo]. — Kor'any 17:55

Ary efa nosoratanay tao amin' ny boky [Salamo] taorian' ny filazana [teo aloha] fa ny tany [ny Paradisa] dia lovain' ny mpanompoko marina. —Kor'any 21:105

Fifandraisana amin' ny Salamo[hanova | hanova ny fango]

Ao amin' ny Kor'any, ny Zabur dia manondro ny Salamo. Ny Kor'any 21:105 dia milaza fa ao amin' ny Zabur dia misy teny hoe "ny tany dia lovain' ny mpanompoko marina". Mitovy amin' ny andininy faha-29 amin' ny Salamo faha-37 izany, izay milaza hoe "Ny marina handova ny tany ka honina ao aminy mandrakizay".

I Ahrens dia manohana ny fiheverana fa ny sorata al-Anbiya 105 dia manao tonon-tsiahy avy ao amin' ny Salamo (1930). Milaza izy fa ny andininy ao amin' ny Kor'any dia mivaky hoe: "Nosoratanay tao amin' ny Zabur taorian' ny fampahatsiahivana fa ny mpanompoko marina no handova ny tany". Ny fanatsoahan-keviny dia milaza fa mifanitsy amin’ ny teny hebreo amin' ny fomba akaiky sy tsy fahita firy io andinin-teny io, ary amin' ny fomba mazava kokoa, dia ny Salamo faha-37 izay lazaina fa nataon' i Davida (jereo ny teny ao amin' ny andininy 9,11, 29).

Ao amin' ny Hadita[hanova | hanova ny fango]

Ny hadita iray, noheverin' i Muhammad al-Bukhari ho marina, dia nilaza hoe:

Notantarain' i Abu Huraira: Hoy ny Mpaminany: "Nohamoraina ho an' i Davida ny famakiana ny Zabur (izany hoe ny Salamo). Nasainy nasiana lasely ny biby fitaingenany, ary namarana ny fanononana ny Zabur izy ireo alohan' ny nametrahany lasely. Ary tsy mihinana afa-tsy amin' ny vokatry ny asany izy. — Sahih al-Bukhari, 4:55:628

Ketuvim[hanova | hanova ny fango]

Nanolo-kevitra i Karl Gottlieb Pfander, apôlôjista kristiana, fa ny firesahan' ny Kor'any ny Zabur dia tena manondro ny fizarana fahatelo amin' ny Soratra Masina hebreo, fantatra amin' ny anarana hoe Soratra na Ketuvim, fitambarana lehibe kokoa amin' ny boky masina jiosy mirakitra ny Salamo sy ny fitambarana literatiora sy tononkalo hebreo hafa.

Jereo koa[hanova | hanova ny fango]

Loharano sy fahamarinana[hanova | hanova ny fango]

  1. Jereo: Salamo 37:29