Pôlinezia
I Pôlinezia dia faritra ao amin' ny tapany atsinanana amin' i Ôseania izay ahitana nosy maro dia maro. Ny nosy sy ny tamba-nosy mamaritra ny sisiny dia ny tambanosin' i Hawaii ary avaratra, ny Nosin' ny Paska any atsinana ary Zelanda Vaovao (New Zealand, Aotearoa) any andrefana.
Avy amin' ny teny grika hoe πολύς / polús ("maro") sy νῆσος / nễsos) ("nosy") ny teny hoe Pôlinezia ka midika ara-bakiteny hoe "nosy maro".
Miteny amin' ny fiteny aostrôneziana ao amin' ny zana-bondrom-piteny ôseaniana, atao hoe fiteny pôlineziana, ny Pôlineziana.
Faritra ara-pôlitika
[hanova | hanova ny fango]Amin' ny mponina miisa 5 tapitrisa (ny 4,5 ao Haoay sy Zelanda Vaovao, izay tsy Pôlineziana ny ankamaroany) i Pôlinezia dia ahitana faritra ara-pôlitika miisa 20.
Firenena mahaleo tena
[hanova | hanova ny fango]Misy firenena manana ny fiandrianam-pireneny miisa fito ny ao Pôlinezia, dia:
- ny Nosy Koky (Cook),
- Zelanda Vaovao,
- i Kiribaty (Kiribati),
- i Nioe (Niue),
- i Samôa (Samua),
- i Tônga (Tonga), ary
- i Tovalo (Tuvalu).
Faritra tsy mahaleo tena
[hanova | hanova ny fango]Misy faritra miankina telo ambin' ny folo koa ny ao, dia:
- i Haoay (Hawaii), Samôa amerikana, i Johnston, i Baker, i Howland, i Jarvis, i Palmyra (miankina amin' i Etazonia);
- Pôlinezia Frantsay, Wallis-et-Futuna (miankina amin' i Frantsa);
- ny nosy Chatham, Tokelau (miankina amin' i Zelanda Vaovao);
- ireo nosy Pitcairn (miankina amin' ny Fanjakana Mitambatra);
- ny Nosin'ny Paska (miankina amin' i Sily).
Ny 90 %n' ny velaran-tanin' ireo faritra ireo dia rakotra ranomasina fa ny 10 % fotsiny no tany maina.
I Pôlinezia Frantsay
[hanova | hanova ny fango]I Pôlinezia frantsay (amin' ny fiteny frantsay: Polynésie Française, amin' ny fiteny tahisiana: Pōrīnetia farāni) dia faritra andafy frantsay izay ahitana an' i Tahiti, ny Îles de la Société. Faritra mizakatena i Pôlinezia ary manana ny filohany, frantsay, ary ny governemantany. Tsy ny vola euro ihany koa no ampiasainy any fa ny Franc CFP.
Ny renivohiny dia Papeete, eo amin' ny nosin' i Tahiti. Ny fiteny frantsay no fiteny ôfisialy any, ny teny tahisiana (Reo Ma'ōhi) dia teny miasa andavanandro miaraka amin' ny teny frantsay, izay ampiasaina any am-pianarana.
Jereo koa
[hanova | hanova ny fango]Fizaràm-paritra any Ôseania: