Ratefy Tolotra
Ratefy Tolotra dia mpitandrina na pastora, teôlôjiana, mahay teny hebreo ary mpahay tantara malagasy, izay lazaina koa fa nianatra fiteny roa ambin' ny folo. Izy no Malagasy voalohany nanao nanokana pastora tao amin' ny Fiangonana Refôrme Loterana Alemana[1]. Nianatra ny fitsaboana alemana koa izy.[2] Ratefy Daniel norainy ary Razafindramasy Christine no reniny [3].
Izy dia mpianatr' i Ernst-Gunther Bauckmann, izay manam-pahaizana manokana momba ny Testamenta Taloha, sy mpianatr' i Willi Marxsen izay manam-pahaizana momba ny famakafakana ny Testamenta Vaovao, ary mpianatr' i Kurt Aland, izay mpadalina ny Testamenta Vaovao[1].
Nanoratra boky amin' ny teny alemana mitondra ny lohateny hoe Sind die Madagassische Juden ?, izay azo adika hoe "Jiosy ve ny Malagasy?" izy, izay anohanany ny maha Jiosy na Jody ny fiavian' ny Malagasy sy ny fiteniny aman-kolontsainy[1].
Jiosy ve ny Malagasy ?
[hanova | hanova ny fango]Ao amin' ny asasorany amin' ny teny alemana mitondra ny lohateny hoe Sind die Madagassische Juden ? izay azo adika hoe "Jiosy ve ny Malagasy?" no anohanany ny maha Jiosy na Jody ny Malagasy[1] [4] [5].
Araka io boky io dia betsaka ny zavatra hitany taorian' ny fikarohana nataony mandritra ny telopolo taona mahery. Anisan' izany ny ankamaroan' ny anaran-javatra eto Madagasikara (anaran' olona, anaran-tendrombohitra, anarana lohasaha, anaran-drenirano, anara-tanàna, sns) dia avy amin' ny tenin' ny Jiosy[4] [5]. Toraka izany koa ny fomba amam-panaon' ny ankamaroan' ny mponina izay avy amin' ny fomba jiosy[4] [5]. Anisan' izany ny famorana[6].
Milaza koa izy fa ahitana soritra arkeôlôjika sy soratra prôtô-hebreo saika manerana an' i Madagasikara, izay efa tamin' ny andron' i mpanjaka Sôlômôna (na Salômôna)[4] [5]. Ny filazan' ilay misiônera lazarista Joseph Briant fa nisy ny andiam-pifidrà-monina jiosy mankaty Madagasikara -- ka ny voalohany tamin' ireo fifindrà-monina ireo dia tamin' ny andron' i Sôlômôna, manodidina ny taona 900 tal. J.K. -- dia noraisin' i Tolotra Ratefy ary nohamafisin' i Ndriana Rabarioelina tao amin' ny tsangan-kevitra ara-teôlôjia notohanany[7].
I Joseph Briant dia efa niezaka nanamarina fa avy amin' ny teny hebreo ny teny malagasy ary nanamafy izany koa Ratefy Tolotra sy Rabarioelina Ndriana[7].
Tohanan-dRatefy Tolotra koa fa betsaka any teny malagasy hita ao amin' ny Baiboly hebreo.
Jereo koa
[hanova | hanova ny fango]Pejy misy ifandraisana
- Jiosy malagasy
- Jodaisma eto Madagasikara
- Foko folo very
- Jiosy
- Ôfira
- Tudor Parfitt
- Rabarioelina Ndriana
- Zecharia Sitchin
- Baiboly sy tantara
Fanovozan-kevitra
[hanova | hanova ny fango]Boky
- Briant, Joseph, L'hébreu à Madagascar.
- Ferrand, Gabriel (1905). Les migrations musulmanes et juives à Madagascar. Paris: Revue de l'histoire des religions.
- Kasanga, Fernand (1990), Fifindra-monina, Librairie FLM, Antananarivo.
- Rabarioelina, Ndriana (Rev. Dr.) (2011), "Biblical Relations between Israel and Madagascar", Doctoral Dissertation, Ph.D in Theology, SAHTS, États-Unis, 2010, 458 pages. Abstract in Saint-Alcuin House Journal, Volume 8, No 1, États-Unis, And in Library of Congress, number (ISSN 1548-4459), États-Unis
- Ramilison, Emmanuel (1951), Andriantomara-Andriamamilazabe. Loharanon' ny Andriana nanjaka eto Imerina, Imprimerie Ankehitriny.
- Ratefy, T. (2005), "Jiosy ve ny malagasy ?" ("Les Malgaches sont-ils juifs ?"), Conférence, Atanananarivo, Madagascar.
- Rombaka, Jacques Philippe (1963), Tantaran-drazana Antemoro-Anteony, Antananarivo, Imprimerie LMS.
- Rombaka, Jacques Philippe (1970), Fomban-drazana antemoro-usages et coutumes antemoro, Ambozontany, Fianarantsoa.
Rohy ivelany
Loharano sy fanamarihana
[hanova | hanova ny fango]- ↑ 1,0 1,1 1,2 et 1,3 "Conférence internationale sur les origines juives à Madagascar", in deliremadagascar.com
- ↑ "Pasteur Tolotra Ratefy: Jiosy ny Malagasy", in tanikomadagascar.wordpress.com
- ↑ "Ancestor of Tolotra Ratefy" in freepages.rootsweb.com/
- ↑ 4,0 4,1 4,2 et 4,3 "Les Juifs de Madagascar", in rol-benzaken.centerblog.net/
- ↑ 5,0 5,1 5,2 et 5,3 "Les Juifs de Madagascar" in darnna.com
- ↑ "L’histoire de Madagascar", in chauffeur-guide-madagascar-lga.com
- ↑ 7,0 et 7,1 "Sur le nouvel an malgache" (pdf) in histoireindianoceanie.fr/