Fiteny ao Benîno

Ny fiteny ao Benîno dia fiteny teratany miisa 56 miampy ny fiteny frantsay izay fiteny ôfisialy ao, ary ny ankamaroan' ny fiteny teratany dia noraisina ho fitenim-pirenena. Tamin' ny taona 2023 dia olona 4,6 tapitrisa no miteny frantsay amin' ny mponina miisa 13,7 tapitrisa (33,68 %). Amin' ireo fiteny ao Benîno ireo dia ny fiteny fôna (izay anisan' ny fiteny gbe) sy ny fiteny iôroba no manan-danja indrindra any amin' ny tapany atsimon' ilay firenena. Any avaratra dia misy fiteny enina manan-danja any amin' ny faritra misy azy, anisan' izany ny fiteny bariba (ao amin' ny vondrom-piteny gora) sy ny fiteny folany.

Ny toetran' ny fiaraha-monina beniniana izay manana fiteny maro dia miavaka noho ny isan' ny fiteny ampiasaina, ny fahasamihafana ny vondrom-poko ara-piteny, ny fanasokajiana ny fampiasana ny fiteny (izay ampiasana amin' ny fomba ôfisialy ny fiteny frantsay sy ny fiteny hafa ampiasaina amin' ny sehatra hafa), ary noho ny fahamaroan' ny Beniniana mahay fiteny maro.

Ny fiteny teratany

Ny fitenim-pirenena dia ny fiteny fôna, ny fiteny iôroba, ny fiteny bariba, ny fiteny iôma, ny fiteny gona, ny fiteny aja, ny fiteny aizô ary fiteny hafa mihoatra ny efapolo. Na dia ny fiteny frantsay aza no fiteny ôfisialy, ao amin' ny fitsarana, ny fiteny maro hafa, ny marimarina kokoa, fiteny fôna sy ny fiteny iôroba ary ny fiteny bariba dia nahazo alalana hampiasaina. Ny fanapahan-kevitra avoakan' ny mpitsara dia amin' ny teny frantsay nefa azon' ny fitsarana adika amin' ny fiteny hafa raha ilaina izany.

Fiteny fôna

Ny fiteny fôna no fitenim-pirenena be mpampiasa indrindra (36 % amin' ny mponina, ary fitenin-drenin' ny mihoatra ny 26 %), indrindra any afovoan-tany sy any amin' ny tapany atsimon' ny firenena, indrindra any Cotonou sy any Porto-Novo ary any Abomey. Ny fiteny fôna dia ampiasain' ny 26 % amin' ny mponina any Benîno. Ny fiteny fôna dia ampiasain' ny olona hatrany amin' ny tapany atsimo ka hatrany amin' ny tapany avaratr' i Benîno ary mahatonga ny vondrom-poko fôna ho ny lehibe ao Benîno.

Fiteny iôroba

Ny fiteny iôroba dia ampiasaina any amin' ny departemanta rehetra ao Benîno any an-tokantrano. Satria ny vondrom-poko samihafa dia mipetraka saika hatraiza hatraiza any amin' ny firenena hafa ao Afrika Andrefana, dia misy ny fitenim-pirenena samihafa, fiteny miampita sisintany.

Fiteny vahiny

Fiteny frantsay

Ny fiteny ôfisialin' i Benîno dia ny fiteny frantsay. Ny 35 % amin' ny mponina no miteny azy io tamin' ny 2014, izany hoe Beninoà manodidina ny 4 tapitrisa, indrindra any an-tanàn-dehibe. Ny lazan' ity fiteny ity amin' ny maha fiteny ôfisialy azy, fitenin' ny fampitam-baovao ary fitenin' ny fifandraisana eo amin' ny vondrom-poko samihafa, dia mandrisika ho amin' ny fianarana azy, indrindra fa any an-tanàn-dehibe. Ny fiteny frantsay no hany fiteny ampiasaina eny amin' ny sekoly fanabeazana fototra. Etsy ankilany, ny fiteny frantsay no tenin-dren' ny olona miisa 2 000 latsaka any Bebîniana.

Araka ny lalàna, ny fiteny frantsay no ny fitenin' ny governemanta amin' ny maha hany fiteny tsy maintsy tenenina ao anatin' ny andrim-panjakana beninoà toy ny Parlemanta, ny Fiadidiana, ny Fitantanan-draharaha, ny Fitsarana ary ny Fanabeazana.

I Benîno dia mpikambana ao amin' ny Organisation internationale de la francophonie (OIF) ary koa ao amin' ny Assemblée parlementaire de la francophonie.

Tamin' ny taona 2014, ny 57,3 % amin' ny mponina ao Cotonou, izay renivohitra ara-toekarena, dia feno 15 taona no ho miakatra no nahay mamaky teny sy manoratra teny frantsay, raha 58,6 % kosa mahay miteny sy mahazo izay lazaina amin' izany fiteny izany.

Ny fiteny anglisy

Ny Nizeriana izay mivarotra any Benîno no tena miteny anglisy. Tenenina sy takatra amin' ny ambaratonga samihafa izy io amin' ny Beniniana miisa 500 000 farafahakeliny (anisan' izany ny mpianatra).

Ny fiteny hafa

Olona miisa 412 515 no mianatra teny espaniôla any Benîno tamin' ny taona 2014. Any Cotonou koa no ampianarina ny fiteny alemàna.