Sôza
Ny sôza na sôja dia zavamaniry maniry isan-taona, mitovitovy amin' ny tsaramaso, ambolena hahazoana an' ilay voany misy menaka, avy any Azia Atsinanana, nefa volena betsaka manerana izao tontolo izao. Ny sôja dia zavamaniry misy tsibolobolo, mijoro, mirefy 60 sm hatramin' ny 100 sm ny haavony, mitambatra tsitelotelo amin' ny tahokely ny raviny, misy voniny kely miloko fotsy na mavo, ary misy pepany misy voany iray hatramin' ny efatra.
Ny sôza, izay atao amin' ny anarana ara-tsiansa hoe Glycine max, dia ao amin' ny fianakaviana Leguminosae (Fabaceae).
Mahatratra ny fahalehibeazany ny sôza eo anelanelan' ny 90 sy 150 andro aorian' ny fambolena azy. Mivadika mavo ny raviny avy eo, ary mihintsana ary lasa mivolontakatra haingana ny pepa rehefa maina. Ny voany, saika boribory, miloko mavo tanora na mainty na volontakatra na maitso, dia misy menaka 20 % sy prôteinina 40 %.
Ny sôza, izay voly tranainy be any any Azia Andrefana (Sina sy Japana ary Kôrea) dia nampidirina tany Etazonia tamin' ny fiandohan' ny taonjato faha-19 ary nambolena hohanina. Ny ankamaroan' ny karazana ambolena any Eorôpa ankehitriny dia nohatsaraina tany Etazonia noho ny fandrosoan' io firenena io amin' ny fambolena sôza.
| Famokarana voan-tsôja (taonina)
Angona avy amin’ny FAOSTAT (FAO) | |||
| Firenena | 2014 | 2016 | 2017 |
| Etazonia | 106 877 870 | 116 920 300 | 119 518 490 |
| Brezily | 86 760 520 | 96 394 820 | 114 599 168 |
| Arzentina | 53 397 715 | 58 799 258 | 54 971 626 |
| Sina | 12 155 173 | 12 791 955 | 13 152 688 |
| India | 10 374 000 | 13 159 000 | 10 981 000 |
| Paragoay | 9 975 000 | 9 163 030 | 10 478 000 |
| Vondrona Eorôpeana | 1 859 126 | 2 473 742 | 2 667 769 |
| Maneran-tany | 306 207 046 | 335 508 753 | 352 643 548 |
Ny vokatra roa mifototra amin' ny sôza dia ny lafarinina sôza sy ny menaka sôza. Ny menaka dia ampiasaina amin' ny sakafo, na manta na efa nisy fanomanana, ary ampiasaina koa amin' ny indostria (loko, verny, sns).
Any amin' ny firenena izay tsy ampy prôteinina ny sakafo dia mitombo ny fampiasana ny lafarinina sôza amin' ny sakafon' olombelona, fa any amin' ny firenena mandrosokosa dia io no famenon-tsakafo misy prôteinina ho an' ny biby. Ampiasaina amin' ny sakafom-biby koa ny faikan' ny sôza avy nanesorana menaka.