Fihaonambe tao Yalta
Ny Fihaonambe tao Yalta dia fivorian' ny tompon' andraikitra lehibe avy amin' ny Firaisana Sôvietika (Joseph Stalin) sy avy amin' ny Fanjakana Mitambatra (Winston Churchill) ary avy any Etazonia (Franklin D. Roosevelt). Natao ny 4 ka hatramin' ny 11 Febroary 1945 tao amin' ny Lapan' i Livadia, akaikin' ny tanànan' i Yalta any Krimea izany fivoriana izany. Io fihaonana io dia nomanin' ny Fihaonambe tao Malta izay natao tamin' ny 31 Janoary ka hatramin' ny 2 Febroary 1945, izay nivondronan' i Etazonia sy ny Fanjakana Mitambatra mba hanolotra firaisankina amin' i Stalin amin' ny fanomanana ny diabe fiadiana fanafihana farany hanoherana ny tafika alemàna sy japôney sady hamerana ny fandrosoan' ny Tafika Mena any Eorôpa Afovoany. Ny tanjon' ny Fihaonambe tao Yalta dia ireto:
- manaova paikady iraisana hanafainganana ny fahataperan' ny Ady Lehibe Faharoa;
- mandamina ny momba an' i Eorôpa aorian' ny faharesen' ny Reich Fahatelo;
- miantoka ny fahamarinan-toeran' ny lamina vaovao ho an' izao tontolo izao aorian' ny fandresena.
Ny tena tanjon' i Stalin dia ny hanamafisana ny vokatry ny Fihaonambe tao Môskoa tamin' ny 9 Ôktôbra 1944 izay namaritra amin' ny ambangovangony ny drafi-pizaràna an' i Eorôpa Atsimo-Atsinanana ho "faritra hanjakazakana" mandritra ny vanim-potoanana aorian' ny ady. Ireo vokatra ireo, ampiana ny an' ny Fihaonambe faharoa tao Québec, no nitarika ny "Ady Mangatsiaka". Ny filazana ôfisialy nataon' ny Firaisana Sôvietika taorian' ilay ady dia nifototra amin' ny fikatsahana ny "hiaro ny Firaisana Sôvietika amin' ny fanafihana ho avy, toy ny tamin' ny taona 1914 sy ny taona 1941, amin' ny alalan' ny fiarovana azy amin' ny sakana ara-pizaràn-tany sy ara-pôlitika". Noho izany dia niasa, mba hamoronana Pôlônina tarihin' ny governemanta naman' ny Firaisana Sôvietika, ny diplômasia sôvietika.
Nitady ny hahazo fampanantenana avy amin' i Stalin i Churchill sy i Roosevelt, fa handeha hiady amin' i Japàna ao anatin' ny telo volana taorian' ny faharesen' i Alemaina ny Firaisana Sôvietika, koa noho izany dia samy vonona ny hanao marimaritra iraisana izy roa ireo. Nanao fifampiraharahana bebe kokoa noho ny toerana matanjaka nisy azy i Stalin satria zato kilômetatra miala an' i Berlin ny miaramila sôvietika.
Fanampin' izany dia naneho tsy firaharahana tanteraka ny lanja ara-môralin' ny mpiara-miresaka aminy i Roosevelt, izay niharatsy ny fahasalamany, raha nilaza hoe: "Raha omeko azy ny zavatra rehetra azoko omena azy nefa tsy hangataka na inona na inona ho takalon' izany aho, manery ny voninahitra, dia tsy hanandrana hanambatra na inona na inona izy ary hiasa hanangana tontolo anjakan' ny demôkrasia sy fandriam-pahalemana."