Wikipedia:Takelaka/8 2023

Avy amin'i Wikipedia

Ny Gagaoza na Gagaozy dia vahoaka torkika avy any Balkana ary monina (hatramin' ny taona 1828) ao Budjak -- any amin’ ny tapany atsimon' i Môldavia (Gagauzia, Distrikan' i Taraclia, Distrikan' i Basarabeasca) sy any atsimo-andrefana amin' i Okraina -- faritra manan-tantara iarahan' i Môldavia sy Okraina ankehitriny.  Amin' ny teny gagaoza dia atao hoe Gagaozlar izy ireo. Kristiana ôrtôdôksa tatsinanana ny ankamaroan' ny Gagaoza.

Ny Gagaoza dia niseho teo amin' ny tantara nandritra ny taonjato faha-13 tany Balkana, manodidina an' i Serres sy Varna. Mety ho avy amin' ny Ôgoza miteny torkika, mpikarama an' ady tao amin' ny Empiran' i Bolgaria Faharoa izy ireo, izay tsy mozilmana, fa nifindra avy amin' ny tengrisma ho any amin' ny kristianisma, angamba tamin' ny vanimpotoana mitovy amin' ny vitsy anisa nanjakazaka tamin' ny aristôkrasia prôtô-bolgariana, tamin' ny taona 864, na angamba taty aoriana. Ny Oğuzlar ("Ôgoza"), teny tiorka midika hoe "omby", dia nizara ho fokom-pianakaviana sivy tany am-boalohany, dia ny Tokuz Oğuzlar (“Ogoza sivy”), mizara ho foko 24 avy amin' ireo zanak' i Oğuz Khân enina. Ny tsirairay amin' izy enin-dahy: i Kün (“Masoandro”), i Ay (“Volana”), i Yildiz (“Kintana”), i Kök na Gök (“Lanitra”), i Dağ (“Tendrombohitra”) ary i Dengiz (“Ranomasina”), dia nitarika antokona fokom-pianakaviana efatra izay samy nanondro ny tenany amin' ny tôtemam-pokom-pianakaviana (vorona mpihaza, biby masina, sakafo manokana na famantarana masina). Ny Gagaoza dia mahatsiahy ny lanitra izay niavian' ny anarany tany am-boalohany hoe Gök Oğuz ("Ôgoza manga" na "Ôgozan' ny lanitra"). Nandritra ny taonjato maro, ny foko ôgoza hafa dia nifindra avy amin' ny tengrisma izay narahin' ny razambeny ka nankany amin' ny manikeisma, amin' ny nestôrianisma, amin' ny bodisma ary farany, ho an' ny ankamaroany, amin' ny finoana silamo. Nampifandraisina tamin' ny Bardariôta ihany koa ny Gagaoza. (tohiny...)