Septimio Severo
_Portrait_de_Septime_S%C3%A9v%C3%A8re_%E2%80%93_Mus%C3%A9e_Saint-Raymond_Ra_120a.jpg)
I Septimio Severo na Likio Septimio Severo Pertinaksa dia emperora rômana izay nanapaka tamin' ny taona 193 hatramin' ny taona 211. Teraka tamin' ny 11 Avrily 146 tao Leptis Magna (Libia ankehitriny) izy ary maty tamin' ny 4 Febroary 211 tao Eboracum (tao amin' ny Faritany rômanan' i Britaina, York any Angletera ankehitriny). Atao hoe Lucius Septimius Severus Pertinax izy amin' ny teny latina.
Avy amin' ny razambe ponika (kartazinoà) amin' ny rainy sy italika amin' ny reniny i Severo izay nahita toerana tao amin' ny fiarahamonina rômana ary niroborobo tamin' ny fisahanana raharaha pôlitika, izay nahatonga azy ho governoran' i Panônia. Taorian’ ny nampamonoany ny emperora Didio Joliano sy ny niadiany tamin’ ireo mpifaninana taminy nandritra ny taonan’ ireo emperora dimy[1] dia nahazo ny seza fiandrianan’ ny emperora izy tamin’ ny 1 Jona 193.
Ratsy ny fifandraisany tamin' ny Antenimierandoholona, izay nisarika ny fankahalan' ny loholona noho ny famerany ny fahefan' izy ireo miaraka amin’ ny fanohanan’ ny tafika. Nandidy ny hamonoana loholona am-polony voampanga ho nanao kolikoly izy mba hanoloany azy ireo amin' ny lehilahy mahatoky amin' ny raharahany, ary nanao fanavaozana lalina ny tanjaky ny mpiambina pretôriana. Tamin’ ny fotoana nanjakany dia nisy miaramila 50 000 teo ho eo nitoby teo amin’ ny sisin-tanin’ i Rôma. Na nihanamafy ny fahefan' ny emperora tamin' ny fitondrany ary na dia nitombo ny herin' ny tafika, dia nahazo laza teo amin' ny vahoaka i Septimio Severo noho ny fiverenana amin' ny fomba mahazatra taloha izay mifanohitra amin' ny pôlitikan' i Kômôdo izay nanapaka talohany.
Amin’ ny lafiny ara-tafika, ny fanjakany dia niavaka noho ny fahombiazan’ ny fanafaihany maharitra ny Empira Partiana, izay nahatonga ny fifehezan' ny Rômana indray an' i Mesôpôtamia (ny Faritany rômanan' i Mesôpôtamia). Nandritra izany ady maharitra izany dia nataon' ny miaramilany fahirano i Ktesifôna ary namidiny ho andevo ny sisa velona. Rehefa niverina tany Rôma izy dia natsangana ny andohalambon' ny fandresena izay fantatra amin' ny anarana hoe "Andohalambon' i Severo" ho fahatsiarovana izany fandresena izany.
Tamin’ ireo taona faramparany nanjakany dia tsy maintsy niditra an-tsehatra hanohitra ny fanafihan’ ny Barbariana izy. Nambarany ho augusti[2] ny zanany lahimatoa Karakala (Caracalla)[3] tamin' ny 198 sy ny zandriny lahy Geta (Geta)[4] tamin' ny taona 209, izay samy naterak' i Jolia Dômna (Julia Domna) vadiny faharoa.
Tamin' ny taona 209 dia nanafika an' i Kaledônia (anaran' i Ekôsy taloha) izy saingy tsy tanteraka ny faniriany rehefa narary mafy izy tamin' ny taona manaraka. Maty tamin’ ny taona 211 tany Eboracum izy ary ny zanany (i Geta sy i Karakala) no nandimby azy, ka niorina noho izany ny tarana-mpanjaka Severo, izay farany tamin’ ny Empira Rômana talohan’ ny fahasahiranana ara-pôlitika lehibe tamin’ ny taonjato fahatelo.
Ny fiainany manokana[hanova | hanova ny fango]
I Publius Septimius Geta no rainy. Ny vadiny dia i Julia Domna. Ny zanany dia i Caracalla, i Publius Septimius Geta. Ny rahalahiny dia i Publius Septimius Geta.
Jereo koa[hanova | hanova ny fango]
Rohy ivelany[hanova | hanova ny fango]
- Ao amin'i Freebase: [1]
Loharano sy fanamarihana[hanova | hanova ny fango]
- ↑ Ireto ireo emperora dimy ireo: i Pertinaksa (Pertinax), i Didio Joliano (Didius Julianus), i Peskenio Nigera (Pescennius Niger), i Klôdio Albino (Clodius Albinus) ary i Septimio Severo (Septimius Severus).
- ↑ Ny teny latina hoe augustus (raha tokana) na augusti (raha maro) dia anaram-boninahitra midika hoe "be voninahitra", "lehibe" na "mendrika" (jereo Aogosto).
- ↑ Amin' ny teny latina: Lucius Septimius Bassianus na Marcus Aurelius Antoninus, atao amin' ny anaram-bosotra hoe Caracalla.
- ↑ Atao amin' ny teny latina hoe Lucius Publius Septimius Antonius Geta.