Paroasy
Ny paroasy dia fizaràna fototra amin' ny diôsezin' ny Fiangonana tany am-boalohany, ao amin' ny kristianisma. Manana anjara toerana lehibe eo amin' ny fiainam-pivavahana ny paroasy, toerana ivavahana sy fanaovan' ny mpino fankalazana. Hita ao amin' ny ao amin' ny Fiangonana Latina sy ao amin' ny Fiangonana Tatsinanana izany rafitra izany.
Fizaran-tany ao amin' ny antokom-pinoana kristianina maro, izay fizarazarana ao anatin' ny diôsezy ny paroasy. Ny paroasy dia eo ambany fiahiana pastôraly sy fahefana ara-pitondram-pivavahan' ny pretra, izay matetika antsoina hoe pretran' ny paroasy, izay mety hampian' ny mpiandraikitra (frantsay: curés) iray na maromaro, ary miasa ao amin' ny fiangonan' ny paroasy. Niita-kevitra ilay teny hoe paroasy ka tsy manondro ny fizaran-tany ihany fa ny olona rehetra ao amin' ny fiangonany sy ny fananan' ny fiangonana ao anatiny.
Ny Fiangonana Anglikana sy ny Fiangonana Loterana ary ny firenena nandalo ny Fanavaozana Kalvinista dia nandray izany lova izany koa. Atao hoe paroisse izany amin' ny teny frantsay fa parish kosa izany amin' ny teny anglisy.
Fiforonan-teny
[hanova | hanova ny fango]Ny teny hoe "paroasy" dia avy amin' ny teny frantsay hoe paroisse izay avy amin' ny teny grika tranainy παροικία / paroikía, "mipetraka any amin' ny firenena ivelany", amin' ny alalan' ny teny latinam-piangonana hoe parochia, izay fiovan' ny teny latina paroecia, fandikana latina an' ilay teny grika. Io teny grika io indray dia nisampana avy amin' ny teny hoe πάροικος / paroikos (izay midika hoe "mitoetra eo anilany", "vahiny", "mpivahiny"), izay fitambaran' ny παρά / pará ("eo anilany", "eo akaikiny") sy ny hoe οἶκος / oîkos ("trano").
Ny teny latina hoe parochia dia nampiasain' ireo Kristiana voalohany hanondroana ny fizaran-tanin' ny tanàna episkôpaly (misy ny eveka). Nanomboka tamin' ny taonjato faha-5 anefa dia efa tena akaiky ny dikany ankehitriny io teny io satria nampiharina tamin' ny fizaran-tany sy vondrom-piarahamonina misy any ivelan' ny foibe episkôpaly.