Parasha

Ny parashah na parasha no fizaràna manan-danja ao amin' ny lahatsoratry ny Baiboly hebreo ao amin' ny fivavahana jiosy. Io no adika hoe perikôpa. Amin' ny teny hebreo izany dia atao hoe פרשה / parasha (raha tokana) na parashiyyot (raha maro), ary midika ara-bakiteny hoe "aharihary". Ny fizaràna ny lahatsoratra ho parashiyyot dia tsy miankina amin' ny fanisana ny toko sy andininy, izay tsy anisan' ny fomba fanaon' ny Masôreta. Ny parashiot koa dia tsy manana laharana. Io fizaràna io no hany nahazo alalana amin' ny horonam-bokin' ny Torah (hebroe: ספר תורה / Sefer Torah). Na izany aza, ny fanontana jiosy vita pirinty amin' ny Pentateoka (hebreo: חומש / Ḥumash) sy ny Baiboly hebreo dia samy manana ireo fanamarihana roa amin' ny isa ireo.

Araka ny lovantsofina jiosy dia nozaraina ho fizaràna 54 ho an' ny herinandro rehetra ao amin'ny taona ny Baiboly taorian' ny fiverenana avy tamin' ny fahababoana tany Babilôna, ​​izay antsoina koa hoe sidra (raha tokana) na sidrot (raha maro), izay misy zana-pizarana 669 amin' ny fitambarany. Ireo fizarana ireo dia voatondro amin' ny karazana elanelana samihafa eo anelanelan' izy ireo ao amin' ny horonam-bokin' ny Torah, ary koa ao amin' ny horonam-bokin' ny Nevi'im na ny an' ny Ketuvim (indrindra fa ny Megilot), ary ao amin' ny kôdeksa masôretika, fa ny sasany dia miavaka amin' ny alalan' ny lohateniny toy ny Parashat Zakhor, Parashat Kriyat Hayam, sns.

Ny fizaràna araka ny parashiot hita ankehitriny ao amin' ny horonam-bokin' ny Torah an' ny Jiosy askenazy sy ny Jiosy sefarada dia mifototra amin' ny fanapahan' i Maimônidesy, izay mifototra koa amin' ny Kôdeksan' i Alep (Codex Aleppo).