Fokonolona

Ny fokonolona dia vahoaka misy fandaminana ara-piarahamonina malagasy ao amin' ny tanàna iray, indrindra eny ambanivohitra, izay mandray andraikitra amin' ny zava-mitranga eo amin' ny faritra misy azy, monina ao amin' ny vohitra iray atao hoe fokontany na fari-pitodrana lehibe (kaominina) na kely noho io (vakin-tanàna, vohitra). Izy io dia rafitra ara-tsôsialy sy ara-pitantanana eny ifotony izay manana anjara toerana lehibe amin' ny fandaminana ny fiainan' ny fiarahamonina sy ny fitantanana ny loharanon-karena ary ny famahana ny fifandirana. Rehefa nandeha ny fotoana dia nisy fiovana ny fokonolona, indrindra fa tamin' ny fahatongavan' ny fitondrana mpanjanaka ary avy eo ny taorian' ny nahazoan' i Madagasikara fahaleovantena. Efa lasan' ny fitondram-panjakana ny sasany amin' ny andraikiny taloha, saingy mbola rafitra lehibe any amin' ny faritra maro, indrindra ny any ambanivohitra, ny fokonolona.

Tantara

Talohan' ny faha mpanjaka

Ny fokonolona dia voan-kevitra tranainy, angamba efa tamin' ny fotoana voalohany niorenam-ponenan' ny olombelona teto Madagasikara. Mifototra amin' ny firaisankina sy amin' ny andraikitra iombonana izany. Taloha, ny fokonolona tsirairay, amin' ny ankapobeny, dia foronin' ny taranaky ny razana iray izay namorona vondrom-pianakaviana.

Faha mpanjaka

Tamin' ny vanim-potoana faha mpanjaka, teo amin' ny foko merina no fantatra fa nahitana ity fandaminana atao hoe fokonolona ity voalohany. Nanomboka tamin' ny taonjato faha-19, indrindra tamin’ ny fitondran’ Andrianampoinimerina, avy eo, tamin' ny naha praiminisitra an' i Rainilaiarivony, dia nisy fanavaozana maro nolalovan' ny rafitry ny fokonolona, saingy tsy very ny satany nentim-paharazana.

Faha fanjanahan-tany

Nandritra ny fanjanahan-tany dia niezaka nampiasa ity rafitra ity ny manam-pahefana, indrindra tamin' ny fitandroana ny filaminana sy ny fandriam-pahalemana.

Taoriana kelin' ny nahazoana ny fahaleovan-tena

Nanomboka tamin' ny taona 1970 dia niezaka namerina ny maha zava-dehibe ny fokonolona ny fitondram-panjakana ka nampifanandrify izany amin’ ny fokontany ary nanaparitaka ilay môdely manerana ny Nosy. Ratsimandrava no filoham-panjakana malagasy nanome lanja indrindra ny rafitra fokonolona.

Ankehitriny

Miatrika fanamby vaovao ny fokonolona ankehitriny, anisan' izany tsy fahafahana manome fahafaham-po ny filan' ny mponina, ny fandripahana ala, ny fanavaozana ny fambolena ary ny fisandratan' ny fomba fitantanana vaovao. Na izany aza dia mbola andrim-piarahamonina tena ilaina ho an' ny Malagasy maro ny fokonolona, izay mariky ny maha-izy azy ny Malagasy sy ny firaiketan' izy ireo amin' ny fomban-drazany.

Fandaminana

Rafitra

Ny fokonolona tsirairay dia manana ny fizakan-tenany eo amin' ny fitantanana, anisan' izany ny fandriam-pahalemana sy ny fitsarana, ary miasa araka ny fomba demôkratika mivantana, ka mandray anjara amin' izany koa ny vehivavy (ary indraindray ny ankizy). Ny fanapahan-kevitra dia raisina rehefa tapaky ny maro anisa na tapaky ny rehetra araka ny fehezam-pitsipika ao amin' ny dinam-pokonolona. Ny raiamandreny no mitana ny fahefan' ny zokiolona.

Manana rafitra anatiny ny fokonolona, izay tarihin' ny mpitarika iray, izay antsoina matetika hoe lehibem-pokonolona na loholona, izay tompon' andraikitra amin' ny fitandroana ny filaminana sy ny fampiharana ny fanapahan-kevitra noraisina miaraka. Fanapahan-kevitra lehibe no raisina amin’ ny fivoriambe, antsoina hoe fivoriam-pokonolona, izay andraisan' ny mpiara-monina anjara.

Anjara asa

Manatanteraka asa tena ilaina amin' ny fiainan' ny fiarahamonina ny fokonolona. Ny fokonolona no mitantana ny tany iombonana, mizara ny tany ho an' ny fianakaviana tsirairay ary miantoka ny fitsinjarana ara-drariny ny loharanon-karena. Miantoka ny fiarovana ny mpiara-belona ny fokonolona, indrindra amin' ny fandaminana ny andrimasom-pokonolona sy amin' ny famahana ny disadisa anatiny. Manana andraikitra mpitsara eny ifotony ny fokonolona, sy mamaha ny disadisa madinika ary mampihatra ny sazy raha misy ny fandikana ny fitsipiky ny fiarahamonina. Sehatra isehoan' ny firaisankina ny fokonolona, izay ahafahan’ ny mpikambana mifanampy amin' ny fotoan-tsarotra, na amin' ny asa fambolena, na amin' ny raharaham-pianakaviana na amin' ny toe-javatra misy hamehana.

Fandraisana ny rafitra fokonolona

Tombontsoa avy amin' ilay rafitra

Manana tombony maro izay nahatonga an' io rafitra io hitoetra eto Madagasikara nandritra ny taonjato maro ny rafitra fokonolona. Môdely mampiroborobo ny fiaraha-miasa sy ny fitantanana eny ifotony ary ny fizakan-tena ny fokonolona, sady mitazona ny soatoavina sy ny fomban-drazana.

Ny firaisankina sy ny fifanampiana

Mifototra amin' ny firaisankina sy ny fifanampiana ny fokonolona. Mifanome tanana amin' ny toe-javatra samihafa (aretina, raharaham-pianakaviana, fanamboarana trano, sns.) ny mpiara-monina ao amin' ny fokonolona. Tena ilaina izany firaisankina izany, indrindra any ambanivohitra, izay voafetra ny fidirana amin' ny tolotra ara-tsôsialy.

Mampiroborobo ny fifandraisana akaiky eo amin' ny mpiara-monina ny rafitra fokonolona. Mahatsapa ho anaty firaisan-kina kokoa anaty vondrona tokana ny tsirairay amin' ny alalan' ny fiaraha-miasa amin' ny tetikasa iraisana, amin' ny alalan' ny fifampizarana ny hoenti-manana sy ny loharanon-karena ary amin' ny alalan' ny fifanohanana.

Fitantanana eny ifotony

Ahafahana mitantana eny ifotony ny raharaham-bahoaka ny fokonolona ka manamafy ny fizakan-tenan' ny tanàna sy ny manodidina. Raisina miaraka ny fanapahan-kevitra ka ahafahana mandinika tsara kokoa ny filana eny ifotony sy ny fepetra manokana, ary misoroka ny fampivangongoana fahefana be loatra any an-drenivohitra.

Fiarovana ny fomba amam-panao nentim-paharazana

Manana anjara toerana lehibe amin' ny fitandroana ny soatoavina sy ny fomba amam-panao ary ny fomban-drazana malagasy ny fokonolona. Izany dia ahafahan' ny mpiara-monina hitazona fifandraisana matanjaka amin' ny lova ara-kolontsaina, izay manan-danja indrindra any ambanivohitra.

Fandravonana ny disadisa

Singa fototra ny fanelanelanana eo amin' ny tontolon' ny fokonolona. Matetika voavaha ny disadisa anatiny, amin' ny alalan' ny fifanakalozan-kevitra sy ny fanelanelanana ary ny marimaritra iraisana, ka mety hampihena ny fifanolanana sy hanampy amin' ny fitazonana ny firindrana sy ny fandriam-pahalemana ao amin' ny fiarahamonina, ary manamafy ny fifamatorana eo amin' ny samy mpiara-monina. Matetika ny fanelanelanana dia ataon' ny zokiolona, izay hajaina noho ny fahendreny.

Fampandrosoana ifotony

Any amin' ny faritra ahitana fotodrafitrasam-panjakana malemy na tsy misy fotodrafitrasa dia ahazoana endrika fitoniana ara-piarahamonina ny fokonolona, satria matetika dia izy no mitana anjara toerana eo amin' ny fitantanana ny fananana iombonana, ny tany, ny fandriam-pahalemana, ary indraindray aza eo amin' ny fandaminana ny fanabeazana sy ny fahasalamam-bahoaka.

Mpandray anjara lehibe amin' ny fampandrosoana eo an-toerana ny fokonolona. Afaka manomboka tetikasa sahanina vondron' olona ifotony izy, anisan' izany ny fanamboarana sekoly sy tobim-pahasalamana ary lalana. Afaka mitantana ny harena voajanahary amin' ny fomba maharitra sy ara-drariny ihany koa ny fokonolona.

Afaka miovaova ity rafitra ity sady azo ampifanarahina amin' ny zava-misy eny ifotony, arakaraka ny filan' ny fiarahamonina. Afaka mandamina ny fiainany araka ny tontolo iainana miavaka misy azy ny fokonolona tsirairay, ka ahafahana mahazo fizakan-tena manokana manoloana ny olana.

Fandraisana sy fizaràna andraikitra

Ahafahana mifampizarana andraikitra eo amin' ny samy mpiara-monina ny rafitra fokonolona, fa tsy mametraka ny zava-drehetra ho eo am-pelan-tanan' ny fahefana tokana. Mandrisika ny fandraisan' ny olom-pirenena anjara amin' ny fiainam-piarahamonina ny rafitra fokonolona. Ny mpikambana tsirairay dia manana fahafahana haneho hevitra sy hanome ny heviny ary handray anjara amin' ny fanapahan-kevitra. Manamafy ny firotsahan’ ny olom-pirenena izany, satria samy mandray anjara mavitrika amin' ny fiahiana ny tombontsoan' ny daholobe ny tsirairay. Izany koa dia miteraka fahatsapana fanoloran-tena sy fananana andraikitra eo amin' ny fiarahamonina.

Fanakianana ny rafitra fokonolona

Misy ny fanakianana ny fokonolona momba ny fahombiazany sy ny fahafaha-mampifanaraka azy amin' ny fivoarana ankehitriny.

Fahenjanan' ny fiarahamonina

Matetika dia mametraka fitsipika sy fifanarahana ara-piarahamonina henjana ny fokonolona, ka mety hanasarotra ny fanehoan' ny isam-batan' olona ny maha-izy azy na ny fahalalahana misafidy, indrindra ho an' ireo izay tia fomba fiaina môderina kokoa na tsy manaraka ny fomban-drazana sasany.

Tsy fitovian' ny fahefana

Any amin' ny fiarahamonina sasany dia raisin' ny manam-pahefana nentim-paharazana na ny zokiolona ny fanapahan-kevitra eo anivon' ny fokonolona, ka mety hanilika ny tanora na ny vondrom-piarahamonina hafa. Mahatsapa ny tanora sasany fa mametra ny fahafahany maneho hevitra na manova zavatra araka ny heviny manokana izany.

Mety tsy hisy mangarahara indraindray ny fanapahan-kevitra raisina amin' ny anaran' ny fokonolona. Ny mpikambana dia mety tsy hampahafantarina ny anton' ny fanapahan-kevitra sasany na mety tsy hahazo fampahalalana mifandraika amin' izany. Mety hiteraka tsy fahatokisana sy fahasorenana izany.

Fanararaotam-pahefana

Toy ny rafitra rehetra dia mety hitranga ny fanararaotam-pahefana eo anivon’ ny fokonolona. Mety hampiasa ny fahefany eo amin' ny fokonolona ny olona sasany mba hampanaja fitsipika na fanapahan-kevitra tsy mahasoa ny fiarahamonina manontolo, ka mety hanimba olona na vondron' olona manokana. Indraindray dia mampiasa ny fahefany ho amin' ny tombontsoany manokana ny olona sasany, na hanao fifehezana tafahoatra ny olona hafa ao amin’ ny fiarahamonina.

Mety ho sakana amin' ny fampandrosoana

Amin' ny ampahany amin' ny Malagasy, indrindra any an-tanàn-dehibe na ny taranaka taty aoriana dia mety hisy hihevitra ny fokonolona ho sakana amin' ny fampandrosoana na ny fidirana ao anatin' ny fiarahamonina mirindra kokoa. Mety hifanipaka amin' ny soatoavin' ny fandrosoana, ny fiolonolonana na ny fiainana môderina izay tiany hanjaka, ny firaiketana amin' ny rafitra nentim-paharazana.

Ny fokonolona dia mety ho sahirana raha hampifanaraka ny fombany amin' ny fiovana mankany amin' ny fiarahamonina môderina, toy ny fandaminana ho tanàn-dehibe sy ny fanatontoloana ary ny fivoaran' ny soatoavina. Ny rafitra nentim-paharazana dia mety tsy ho ampy hiatrehana ny fanamby sy ny zava-misy vaovao.

Ratsimandrava sy ny rafitra fokonolona

Nanana fahavalo ny rafitra fokonolona satria maneho môdely nentim-paharazana izay mety hifanohitra amin' ny hetahetan' ny mpandala ny fanjakazakan' ny fanjakana foibe, sy amin' ny fanavaozana, ary amin' ny fiovana ara-pôlitika. Izany disadisa izany, miaraka amin' ny olana ara-pôlitika lehibe kokoa, dia mety ho anisan' ny nahatonga ny famonoana an-dRatsimandrava tamin' ny taona 1975.

Fitantanana roa miara-dalana

Maneho ny fahefana eny ifotony sy ny fitantanan' ny vondrom-piarahamonina izay mety ho nisy nihevitra ho mifanohitra amin' ny rafitra mampanjaka ny fitondrana foibe ny fokonolona. Mety hatahotra ny mpitondra foibe fa ity rafitra misy fitsinjaram-pahefana ity dia mampanjaka ny endri-pitantanana roa miara-dalana, izay mety hanasarotra ny fifehezana tanteraka ny firenena.

Fahefana ifotony matanjaka sy mizaka tena ary miorim-paka ao anatin' ny fiarahamonina malagasy ny fokonolona. Azo heverina ho fandrahonana ho an' ny fivangongoan' ny fahefana any amin' ny foibe na ho an' ny tombontsoan' olom-bitsy manokana mikatsaka ny hifehy ny vahoaka izy io.

Fitiavana hanjakazaka ara-pôlitika

Ny fokonolona, amin' ny alalan' ny heriny eo amin' ny fiainana eny ifotony, dia mety ho sakana amin' ny finiavana ara-pôlitika na ho an' ny vondrona mikatsaka ny hifehy ny firenena.

Fahamarinan-toerana ara-tsôsialy

Mandray anjara amin' ny fitoniana ara-tsôsialy sy ny firaisan-kina ny fokonolona. Azo heverina ho sakana ho an' ny olona na vondron' olona manana tombotsoa amin' ny fanakorontanana ny firenena izany mba hanatratrarana ny tanjony.