Boky voalohan' ny Mekabiana
Ny Boky voaloalohan' ny Mekabiana dia boky ao amin' ny Baibolin' ny Fiangonana ôrtôdôksa etiôpiana izay mitantara ny tolona nataon' ireo Makabeo. Deoterôkanônika io boky io ao amin' io Baiboly io fa apôkrifa izy ho an'ny Katôlika sy ny Ôrtôdôksa hafa ary pseodepigrafa ho an' ny Prôtestanta. Ity boky ity mitantara fikomiana roa samy hafa nanoherana ny fanapahan' ny Seleokida manerana an' i Jodea (na Jodia). Misy toko miisa 36 ny boky.
Fizaràn' ny boky
[hanova | hanova ny fango]Fikomiana tamin' ny mpanjaka Tsirotsaidana (1 - 4)
[hanova | hanova ny fango]Ny fitantarana voalohany dia manomboka amin' ny filazana fa nisy mpanjaka nanompo sampy avy any Media sy Midiana izay nivavaka tamin' ny sary voasokitra. Ny anaran' ilay mpanjaka dia i Tsirotsaidana (Tsirutsaydan). Mety ho lovantsofin' ny tantaran' ny mpanjaka seleokida, dia i Antiôkôsy IV Epifanesy, izany, izay nanana lapa tao amin' ny tanana foinikiana (fenisiana), taorian' ny nampanefeny vola nasiany ny soratra hoe "Tiro sy Sidôna" (Tsru u Tsaydan) izay nosoratana amin' ny soratra ponika teo amin' ny sisin'ny sary.
Araka io boky io, nisy lehilahy avy amin' ny faritanin' i Benjamina atao hoe Mekabisy (Meqabis) izay nanana zanakalahy atao hoe Abia (Abiyah), Sela (Shelah) ary Pantosy (na Pantera), izay nanohitra ny didijadona miharo halozana nataon' ny mpanjaka ary nandà ny fanompoan-tsampy. Ny fitantarana azy ireo dia ampahany fohy ao amin' ny boky, izay avy eo amin' ny toko faha-2 hatramin' ny toko faha-5. Hita ao amin' ny soratra masina ao amin' ny atao hoe Sinaksariôna Etiôpiana, sady nanaovana andro firavoravoana tao amin' ny Fiangonana etiôpiana izy.
Fikomiana tamin' ny mpanjaka Akrandisy (5 - 14)
[hanova | hanova ny fango]Ny vondrona mpirahalahy faharoa dia resahina manomboka eo amin' ny toko faha-5. Izao avy ny anarany: i Ihoda (Yihuda izany hoe Jodà), i Mekabisy (Meqabis) ary i Mebikiasa (Mebikyas), ary lazaina izy ireo fa nitarika fikomiana nahomby nanoherana ny mpanjaka ratsy fanahy atao hoe Akrandisy (Akrandis) avy any Midiana. Firesahana ankolaka ny mpanjaka Aleksandra I Balasa, izay nanapaka ny Empira Seleokida taorian' ny nahafatesan' i Antiôkôsy IV, ary niaritra ny fitiavam-bahoaka ny tolona ataon' ireo Makabeo. Na dia izany aza, amin' ity tantara araka ny lovantsofina ity, ny Mekabiasa dia niditra tao amin' ny tobin' ny miaramilan' ny mpanjaka ka nanapa-doha azy teo amin' ny latabatra fihinany, raha mbola tao am-bavany ny sakafo.
Tantara fanampiny (16 - 36)
[hanova | hanova ny fango]Ny ampahany sisa amin' ny boky, ny toko faha-16 hatramin' ny faha-36, dia tsy misy ifandraisany amin' ny fikomian' ny Makabeo sady tsy ahitana fitantarana firy. Tsy mazava tsarany tanjony satria milaza zavatra resahina ao amin' ny Testamenta Taloha izy.