Aller au contenu

Baháʼu'lláh

Avy amin'i Wikipedia
(tonga teto avy amin'ny Bahāʾ-Allāh)
Ny mausolean'i Bahāʾ-Allāh ao Acre.
Sesitany an'i Bahá'u'lláh.

I Bahá'u'lláh no mpanorina ny finoana bahay. Mīrzā Ḥusayn-ʿAlī Nūrī no anarany, teraka tao amin' ny faritanin' i Mazanderan any Iràna tamin' ny 12 Novambra 1817 tao amin' ny fianakavian' andriana iray. Niasa tao amin' ny governoran' ny shah ao Iràna ny rainy. Rehefa maty ny rainy dia saika hatao mpandimby azy ao amin' ny lapan' ny mpanjaka i Mīrzā Ḥusayn-ʿAlī Nūrī. Tsy nanaiky anefa izy mba hahafahany manokana ny fotoany amin' ny fanampiana ny olona ianjadian' ny tsindrihazolena sy ny marary ary ny mahantra, sady hiaro ny rariny. Nikambana tamin' ny babisma izy tamin' ny faha-30 taonany. Tamin' ny taona 1852 dia nosamborina izy sy nasesitany tany Bagdad izay niankina tamin' ny fanjakana ôtômàna.

Afaka 10 taona tany an-tsesitany tao Bagdad izy, tamin' ny faha-12 andron' ny fankalazana ny fetin' ny Riḍvān[1], izay nanomboka tamin' ny 22 Avrily hatramin' ny 03 Mey 1863, dia nilaza tamin' ny manodidina azy fa izy no ilay nambara fa ho tonga, araka ny filazàn' ny Bāb mialoha, dia ilay "fisehoana" fara tampon' Andriamanitra nadrasan' ireo fivavahana monoteista sasany. Nanomboka nahangona mpianatra izy, sady nanana eritreritra ny hanorina fivavahana ho an' ny olona rehetra eran-tany, izay hisehon' ny fahatanterahana tongalafatra amin' ny fivavahana rehetra nisy hatramin' izay sady ho vatofehizoron' ny fanjakan' ny fandriampahalemana sy ny fahamarinana sy ny fahafahana ary ny olombelona eto an-tany. Voatery nandao an' i Bagdad i Bahāʾ-Allāh ka nankany Konstantinopoly, avy eo nankany Edirne (any Torkia amin' izao) tamin' ny taona 1864 ary farany tany Acre (ao Israely amin' izao fotoana izao), avy eo tao amin' ny vilayet tao Damasy na Damaskosy (ao Siria akehitriny).

Nananao ny toriteniny tamin' ny alalan' ny fanoratana boky i Bahāʾ-Allāh ka ny tena manan-danja indrindra amin' izany dia nosoratany tao amin' ny fonjan' i Acre, dia ny Kitāb-i Aqdas ("Boky Masina indrindra"). Tao Edirne tamin' ny taona 1868 dia nandefa ny hafatra voasoratra ho an' ireo mpitondra malaza tamin' ny androny izy, isan' izany ny shah tao Iràna, ny tsar Alexadre II tao Rosia, ny mpanjakavavy Victoria tany Angletera, ny emperora Guillaume I, i Napoléon III ary ny papa Pio IX, izay namporisihiny hametra ny fitaovam-piadiany sy hanao izay hahatanteraka ny fandriampahalemana ho an' ny rehetra sady maharitra ary mahenika an' izao tontolo izao. Tany an-tsesitany sy tany am-ponja no nandanian' i Bahāʾ-Allāh ny efapolo taona farany niainany. Tamin' ny volana Aogositra 1868 hatramin' ny 1877 dia nohidiana tao amin' ny tanàna torka fanidiana voafonja tao Acre akaikin' i Haifa izy. Avy eo dia nonina tao ivelan' izany tanàna izany tany ambanivohitra izy, tao amin' ny trano antitra tao Bahjī, izay nahafatesany sy nandevanana azy tamin' ny 29 Mey 1892. Ao no toeran' ny qibla[2] ho an' ny mpino bahay, toerana itodihan' ny Bahay rehefa manao ny vavaka tsy maintsy atao (ṣalāt).

Jereo koa

[hanova | hanova ny fango]

Loharano sy fanamarihana

[hanova | hanova ny fango]
  1. Ny Riḍvān no fety lehibe indrindra ao amin'ny tetiandro bahay izay maharitra 12 andro. Izany fety izany dia atao ho fahatsiarovana an'i Bahāʾ-Allāh. Ny teny hoe riḍvān dia midika hoe "paradisa" ka mampahatsiahy ny zaridainan'i Ridván teo akaikin'i Bagdad izay nitoeran'i Bahāʾ-Allāh taorian'ny fanaovan'ny Fanjakana otomàna sesitany azy tany Bagdad .
  2. Ny qibla (قبلة) izay midika hoe "zotra" na "fitodika" dia ny toerana tandrifin'ny fitodihan'ny mpino raha manatanteraka ny vavaka tsy maintsy atao (arabo: صلاة / ṣalāh).