Ranomasina Mena
Ny Ranomasina Mena (amin' ny fiteny arabo Bahr el-Ahmar na البحر الأحمر) dia ranomasina an-kôntinenta eo amin' ny lemaka be velarana Indô-pasifika eo anelan' i Afrika Avaratra sy ny Atsinanana Akaiky. Ny velarany dia misy 450 000 km². Io ranomasina io dia ranomasina manan-danja sy ahafahan' ny sambo avy any Azia Atsinanana sy avy any Ôseania makao Eorôpa tsy mila mandalo any amin' i Cap de Bonne-Esperance, any atsimon' i Afrika Atsimo. Ny Lakandranon' i Suez, lakandrano eo anelanelan' ny Ranomasina Mena sy ny Ranomasina Mediteranea dia afahan' ny sambo makao Eorôpa.
Jeôgrafia
[hanova | hanova ny fango]Ny Ranomasina Mena dia eo anelanelan' i Afrika sy ny Saikanosy Arabika. Any atsimo, ny Ranomasina Mena dia mifandray amin' ny Ranomasimbe Indiana amin'ny alalann' i Bab-el-Mandeb sy ny Hoalan' i Aden. Any avaratra zarain' ny Tanjon' i Sinay ho helodrano roa izy, ny any andrefana dia ilay malaza ny Hoalan' i Suez ary ny any atsinanana dia Hoalan' i Aqaba.
Ny halavan' i Ranomasina Mena dia 1 977 km, ary 300 km monja ny sakany. 2 500 km ny halalin' ny toerana lalina indrindra, eo amin' ny hady anivo. Ny elanelan-kalaliny dia 500 m eo ho eo.
Betsaka ny nosy sy tamba-nosy eo aminy. Ireto ny anarany avy any avaratra mianatsimo: Ny Nosin' ny Faraôna, ny Nosy Tiran, i Giftu, i Zabargad, ny Tamba-nosin' i Dahlak, ny Nosy Farasan ary ny Nosy Hanisy.
Ny firenena manamorona ny Ranomasina Mena dia i Jiboty, i Eritrea, i Sodàna, i Ejipta, i Israely, i Jordania, i Arabia Saodita ary i Iemena.
Indreto ny tanàna sasany eo amorontsiraky ny Ranomasina Mena: Assab, Port Soudan, Port Safaga, Hurghada, Suez, Sharm el-Cheikh, Eilad, Akaba, Dahab, Jiddah, Al Hudaydah.
Fizika
[hanova | hanova ny fango]Ny Ranomasina Mena dia anisan' ny ranomasina masira indrindra eto an-tany manana hasira 45 USP kanefa ny hasiran' ny ranomasina sasany dia any amin' ny 35 USP any ho any. Ny ranon' ny Ranomasina Mena izany dia mavesatra kokoa. Ny aingan' i Arsimeda milaza fa ny vatana dia mitsangeva kokoa ao amin' ny Ranomasina Mena.
Toetany
[hanova | hanova ny fango]Ny hafanana eo ambohon-dranon'ny Ranomasina Mena dia tsy miovaova, 21-25 °C. Io no mahatonga azy ho isan'ny ranomasina mafana indrindra eto an-tany. Ny fahitana dia tsara (mangarahara) hatrany amin'ny halalina 200 m, fa mety mandrivotra mafy tampoka ary ny korian-dranomasina dia mety mampilentika ny sambokely.