Jolio Kaisara

Jolio Kaisara
Ankapobeny
Anarana	Jolio Kaisara
Teraka	12 Jolay -100
Maty	15 Martsa -44
Fiaviana sy ny andraikitra
Firenena	Repoblika Romana, Roma Taloha
Asa :	mpanao politika jeneraly kônsoly mpanoratra miaramila mpanao asa soratra
Fiainana manokana

I Jolio Kaisara na Joliosy Kaisara dia mpitari-tafika (jeneraly) sy mpanao pôlitika ary mpanoratra rômana, teraka tao Rôma tamin' ny 12 na 13 Jolay taona 100 tal. J.K. ary maty tamin' ny 15 Marsa 44 tal. J.K. tao Rôma ihany koa. Antsoina amin' ny teny latina hoe Caius Iulius Caesar IV tamin' ny fahaterahany izy, ary Imperator Iulius Caesar Divus taorian' ny fahafatesany.

Nisy akony lehibe teo amin' ny Tontolo Rômana sy ny tantaran' izao tontolo izao ny fiainan' i Jolio Kaisara: be hambom-po sy manan-tsaina izy, nankininy tamin' ny firehan' ny fanavaozana sy ny kobaka ambava ny fiakarana pôlitikany; havanana amin' ny fanaovana paikady ara-tafika sady kinga izy, naitany hatrany amin' ny ony Rhine ka hatrany Atlantika ny sisin-tany rômana tamin' ny nahazoan an' i Galia, avy eo nampiasainy ny antokon-tafiny (legio) mba hahazoany ny fahefana nandritra ny ady an-trano nifanandrenany tamin' i Pômpeio sy tamin' ny repoblikana. Nampisalotra ny tenany ny anaram-boninahitra hoe "mpanao didy jadona mandra-pahafatiny" izy, dia nisy namono fotoana fohy taorian' ny fiokoan' ireo loholona (senatera). Nivavahana toy ny andriamanitra izy ary ny zananilahy natsangany atao hoe Ôktavio, izay nandresy an' i Marko Antônio, no namarana ny fanavaozana ny Repoblika Rômana izay nosoloan' ny Prinsipata sy ny Empira Rômana. Nahiahina ho naniry hanorina fitondra-mpanjaka vaovao tao Rôma izy, ka dia novonoin’ ny senatera notarihin' i Brutus sy Cassius tamin' ny 14 Marsa 44 tal. J.K.

Ny fiainany manokana

I Gaio Jolio Kaisara (latina: Gaius Julius Caesar) no rainy. Ny vadiny dia i Cornelia Cinna Minor sy i Pompeia ary i Calpurnia Pisonis. Ny zanany dia i Julia Caesaris sy i Caesarion (izany hoe i Ptôlemaiôsy XV).*

Fanavaozana ny tetiandro

Ny fahefan' ny pontifex maximus nosahanin' i Kaisara dia nahitana ny fandraiketana ny fiandohan' ny taona tsirairay. Nampiasa azy io i Kaisara mba hanavaozana ny tetiandro rômana, ka 365,25 andro katroka ny salan' isa amin’ ny taona, izany no fanombanana tsara indrindra fantatra tamin’ izany fotoana izany tany amn' ny Tontolo Andrefana. Ny anaram-pianakaviany no niavian’ ny anaran' ny tetiandro joliana.

Izao no filazan' i Soetonio (Suetonius) (mpanoratra momba ny zotram-piainan' ny olona sy mpahay tantara rômana) momba ilay fanovana tetiandro nataon’ i Kaisara: “Izy no nandamina ny taona araka ny fizotry ny masoandro, ary nandrafitra azy ho dimy amby enimpolo sy telonjato andro, tamin’ ny alalan' ny fanesorana ny volana nasisika anelanelany, sy tamin’ ny alalan' ny fampitomboany andro iray isaky ny taona fahefatra. Mba hahafahan' izany lamin-javatra vaovao izany hanomboka amin’ ny andro voalohan' ny volana Janoarin’ ny taona manaraka, nanampy volana fanampiny roa hafa izy, teo anelanelan’ ny Nôvambra sy Desambra, tamin’ ny taona nitrangan’ izany fanavaozana izany; ary izany taona izany dia nisy dimy ambin' ny folo volana, miaraka amin' ny volana asisika taloha, izay niseho tamin' izany taona izany, araka ny fanao".

Izany no mamarana ny tetiandro rômana nentim-paharazana izay nitaky famoronana volana fanampiny asisika isan-taona mba hamenoana ny taona manara-masoandro, araka izay porofoin' ny sombin' ny tetiandro rômana atao hoe Fasti Antiates maiores, ohatra.

Jereo koa

• Biôgrafia
• Tetiandro joliana
• Fanjakana Rômana
• Repoblika Rômana
• Empira Rômana

Rohy ivelany

• Ao amin' ny Freebase: [1] Archived Mey 22, 2015 at the Wayback Machine