Jacques Pronis
I Jacques Pronis na Jacques de Pronis, dia administratera mpanjanaka frantsay teto Madagasikara, mpamorona ny tobim-barotra frantsay tao Fort-Dauphin tamin' ny taona 1643. Prôtestanta avy any Normandia izy, ary maty tamin' ny 23 May 1655 teto Madagasikara. Governora tamin' ny taona 1642 ka hatramin' ny 1648 izy, avy eo ny mpanampy an' i Étienne de Flacourt izay nandimby azy tamin’ ny taona 1654 hatramin' ny 1655.
I Pronis teto Madagasikara
[hanova | hanova ny fango]Rehefa tonga tao amin' ny Helodranon' i Antongila (baie d'Antongil) any atsimon' i Madagasikara i Pronis tamin' ny Septambra 1642, dia nisy Frantsay valo, anisan' izany i François Cauche, izay efa tao nandritra ny efa-taona, nivelona tamin' ny fanompoana sady nizaha ny zava-misy tamin' ny morontsiraka sy ny any ambanivohitra tamin' ny taona 1638 ka hatramin' ny 1644 ary namela tantara izay nisintonan' i Flacourt aingam-panahy ao amin' ny Histoire de la grande isle Madagascar.
I Jacques Pronis dia maka ny nosy amin' ny anaran' ny mpanjakan' i Frantsa (i Louis XIII). Tao Sainte-Luce (Manafiafy) no nipetrahany, saingy tsy mety ho an' ny fahasalamana ny toetany ary tantsambo manodidina ny folo no maty. Tamin' ny taona 1643 dia nahita saikanosy (Toalankaro) tany atsimo kokoa izy, saikanosy izay somary avo toerana. Teo izy no nanapa-kevitra ny hametraka tombim-barotra izay narovan' ny mpilatsaka an-tsitrapo manodidina ny enimpolo nidina avy tamkn' ny sambo faharoa. Naorina i Fort-Dauphin.
i Pronis dia nanambara ny tenany ho governoran' ilay toby. Nifankatia tamin' ny vehivavy zanaky ny mpanjaka teo an-toerana izy. Nahatezitra ny Frantsay izany satria mandanilany foana ny fananan' ny Compagnie d'Orient izay mampiasa azy ho an' ny ray aman-drenin' ny vadiny. Ny Antanosy teratany koa anefa dia nankahala ny fiorenam-ponenana frantsay.
Nipoaka ny fikomiana tamin' ny taona 1646, satria tsy nandeha araka ny nokasaina ny raharaham-barotra. I Pronis dia nanao sesitany mpikomy roa ambin' ny folo tany amin' ny nosy La Réunion, anisan' izany ny mpitarika azt ireo atao hoe Jean Leclerc izay fantatra amin' ny anarana hoe Roquettes. Nijanona tao izy ireo hatramin' ny taona 1649 ary izy ireo no mponina voalohany fantatra tao amin’ ity nosy ity.
Tamin' ny taona 1647 dia nandefa an' i Étienne de Flacourt izay nandroaka an' i Pronis tamin' ny taona 1647 ny tompon' ny orinasa tamin' ny taona 1648. Rehefa niverina nody tany Frantsa izy dia niverina aty Madagasikara tamin' ny taona 1654 ary nisolo toerana an' i de Flacourt izay niverina nody tany Frantsa noho ny raharahany, saingy maty izy ny tamin' ny taona nanaraka.
Jereo koa
[hanova | hanova ny fango]- Zanatanin' i Fort-Dauphin
- Étienne de Flacourt
- Antoine Couillard
- Roger Le Bourg
- Tantaran' i Madagasikara
Rohy ivelany
[hanova | hanova ny fango]- "Madagascar sur la route des Indes", madagascar-island.com
- "Histoire", madagascar-island.com
- "La France Pittoresque – 6 avril 1815 : rétrocession de l’île Bourbon (La Réunion) à la France (D’après Le Magasin pittoresque paru en 1840 et « Notice historique, géographique et religieuse sur l’île Bourbon ou de La Réunion » édition de 1863)", ledodosouslefilao.wordpress.com
- "Quelle date retenir pour le peuplement de La Réunion ? Archived Martsa 21, 2024 at the Wayback Machine", clicanoo.re
- "Une histoire franco-malgache des établissements français à Madagascar aux XVIIe et XVIIIe siècles : identités flottantes, métissages et collaborations", cairn.info