Bokin' i Ôbadia
Ny Bokin' i Ôbadia na Bokin' i Abdiasa dia bokim-paminaniana ao amin’ ny Tanakh (Baiboly hebreo) sy ao amin’ ny Testamenta Taloha ao amin’ny Baiboly kristiana. Iray amin’ ireo atao hoe "mpaminany madinika" ao amin’ ny Baiboly izy sady io boky io no fohy indrindra amin’ ireo bokin’ ny Testamenta Taloha satria tsy ahitana afa-tsy toko tokana misy andininy 21. Maminany i Ôbadia (na Abdiasa) ny amin’ ny hitsaran’ Andriamanitra ny Fanjakan’ i Edôma izay harodana sy ny amin’ ny famaliana izay hataon’ i Israely amin’ io fanjakana io. Nefa hihatra amin’ ny firenena rehetra izany fitsarana izany any amin’ ny andron’ i Iahveh.
Fanoratana ny boky
[hanova | hanova ny fango]Araka ny lovantsofina dia ny mpaminany Ôbadia (na Abdiasa) no nanoratra io boky mitondra ny anarany io. Mety tany amin’ ny fiandohan’ ny taonjato faha-5 tal. J.K. no nanoratana ny boky, teo anelanelan’ ny taona 587 sy 460 tal. J.K. Ny boky dia mety nosoratana taty aorian’ny Fahababoana noho ny andininy faha-11 hatramin’ ny 14 izay miresaka ankolaka ny amin’ ny naharavan’ i Jerosalema tanteraka tamin’ ny taona 586 tal. J.K.
Anaran' ny boky
[hanova | hanova ny fango]Amin' ny teny hebreo dia atao hoe ספר עֹבַדְיָה / Sefer ‘Ōvadhyāh ny Bokin' i Ôbadia. Ao amin' ny Septoajinta amin' ny teny grika izy dia atao hoe Ὀβδιού Εʹ / V Obdioú (ny epsilôna Εʹ dia manambara ny maha mpaminany madinika laharana fahadimy azy).
Fizaràn' ny boky
[hanova | hanova ny fango]Ny Bokin' i Ôbadia dia azo zaraina roa.
Hosazina i Edôma (1.1 – 1.15)
[hanova | hanova ny fango]Taorian’ ny faharavan’ i Jerosalema tamin’ ny taona 587 tal. J.K., nandroba ilay fanjakana resy i Edôma. Lehibe dia lehibe ny alahelon’ ny mpaminany Ôbadia tamin’ izay. Hosazina i Edôma noho ny fitaka nataony tamin’ ny Fanjakan’ i Jodà satria nandray anjara tamin’ ny fandravana ny tanàna sy tamin’ ny fisamborana ireo Israelita nila fialofana ny Edômita. Hampiharina amin’ izy ireo, noho izany, ny maso solon’ ny maso.
Ny andron' i Iahveh (1.16 – 1.21)
[hanova | hanova ny fango]Manana endrika apôkaliptika na eskatôlôjika io fizarana faharoa io satria miresaka ny amin’ ny zavatra hiseho amin’ ny andron’ i Iahveh. Harodana i Edôma ka izany dia famantarana am-panoharana ny fitsarana sy ny sazy hampijalian’ Andriamanitra ireo fahavalon’ i Israely rehetra. Hanjaka ao Jerosalema renivohitr’ izao tontolo izao Andriamanitra sy ny mpanjakan’ i Israely.
Jereo koa
[hanova | hanova ny fango]- Mpaminany lehibe: Bokin' i Isaia na Izaia - Bokin' i Jeremia - Bokin' ny Fitomaniana - Bokin' i Ezekiela - Bokin' i Daniela na Daniely - Bokin' i Baroka (deoterôkanônika)
- Mpaminany madinika: Bokin' i Hôsea na Ôsea - Bokin' i Jôela na Jôely - Bokin' i Amôsa na Amôsy - Bokin' i Ôbadia na Abdiasa - Bokin' i Jônà na Jônasa - Bokin' i Mikà na Mikea - Bokin' i Nahoma - Bokin' i Habakoka - Bokin' i Zefania na Sôfônia - Bokin' i Hagay na Akjea - Bokin' i Zakaria - Bokin' i Malakia.