Aller au contenu

Satiorna (andriamanitra)

Avy amin'i Wikipedia
I Satiorna mihinana ny zanany (Rubens, 1636)

I Satiorna na Satorna no andriamanitra tao amin' ny fivavahana rômana. Izy no andriamanitry ny fotoana, ny taranaka, ny fandravana, ny harena, ny fambolena, ny fanavaozana mitsingeringerina ary ny fanafahana izy. Izy no manapaka amin' ny fari-potoana mialoha ny sôlstisy ririnina, izany hoe ny vanim-potoanan' ny fety atao hoe Satornalia amin' ny volana Desambra. Atao hoe Sāturnus izy amin' ny teny latina. Mandritra ny fotoana sisa amin' ny taona dia lasa deus otiosus izy, izany hoe "andriamanitra matory". Ny sarivongana maneho azy dia fatorana amin' ny lamba izay tsy vahana raha tsy amin' ny andron' ny Satornalia ihany, izay angamba ny fety rômana malaza indrindra, izay fotoan' ny fanasam-be, ny fifamadihana andraikitra, ny fahalalaham-pitenenana, ny fanomezana ary ny firavoravoana.

Ny Tempolin' i Satiorna ao amin' ny Forum rômana dia nisy ny tahirin-karem-panjakana sy ny arisiva (aerarium) hatramin' ny Repoblika Rômana ka hatramin' ny fiandohan' ny Empira Rômana. Taorian' ny fandresen' ny Rômana an' i Griasia dia nampitovin' ny Rômana amin' ilay titàna grika atao hoe Krônôsy (Κρόνος / Krónos) izy.

Ny fotoana nanjakan' i Satiorna, araka ny fedrà, dia andro volamenan' ny firoboroboan' ny fihariana sy ny fiadanana. Ny vadin' i Satiorna dia i Ôpsa (Ops) anabaviny, izay niterahany an' i Jopitera (Jupiter), Neptiona (Neptūnus), Plotôna (Πλούτων / Ploutōn na Plūtō), Jonô (Juno), Keresy (Ceres) ary i Vesta (Vesta). Ny anaran' ny planeta Satiorna sy anaran' ny andro Asabotsy amin' ny fiteny eorôpeana maro, izay atao amin' ny teny latina hoe diēs Sāturnī na Sāturnī dies ("andron' i Satiorna"), dia samy nomena anarana avy amin' ny anarany sady mifandray aminy.

Jereo koa[hanova | hanova ny fango]