Ballet
Dihy kilasika ( Frantsay: [balɛ] ) dia karazana dihy fampisehoana nipoitra nandritra ny Renaissance Italiana tamin'ny taonjato fahadimy ambin'ny folo ary dia lasa endrika dihy fampisehoana tany Frantsa sy Rosia. Lasa endrika dihy miely patrana sy tena ara-teknika miaraka amin'ny voambolany. Ny dihy kilasika dia nanan-kery naneran-tany ary namaritra ny teknika fototra izay ampiasaina amin'ny karazana dihy sy kolontsaina hafa. Ny sekoly isan-karazany manerana izao tontolo izao dia nampiditra ny kolontsainy manokana. Vokatr'izany, ny dihy kilasika dia nivoatra tamin'ny fomba miavaka.
Ny dihy kilasika ho toy ny asa iraisana dia ahitana ny choreography sy ny mozika ho an'ny famokarana balety. Ny balety dia choreographe ary ataon'ny mpandihy dihy kilasika efa voaofana. Ny balety kilasika nentim-paharazana dia matetika atao miaraka amin'ny mozika kilasika ary amin'ny fampiasana akanjo sy filalaovana an-tsehatra, fa ny balety maoderina dia matetika atao amin'ny akanjo tsotra ary tsy misy setroka na sehatra.
Dihy kilasika dia teny frantsay izay niaviany tamin'ny teny italiana balletto, fanafohezana ny ballo (dihy) izay avy amin'ny teny latina ballo, ballare, midika hoe "mandihy", izay avy amin'ny teny grika hoe "βαλλίζω" ( ballizo ), "mandihy, mitsambikina". Ny teny dia tonga tamin'ny fampiasana anglisy avy amin'ny frantsay manodidina ny taona 1630.
Dihy kilasika dia nipoitra tao amin'ny kianja Renaissance Italiana tamin'ny taonjato fahadimy ambin'ny folo sy fahenina ambin'ny folo. Teo ambanin'ny fitaoman'i Catherine de' Medici amin'ny maha-Mpanjakavavy azy, dia niely tany Frantsa izy io, ary nivoatra lavitra kokoa. [1] Ireo mpandihy tao amin'ireo balety tany am-piandohana ireo dia tena mendri-kaja indrindra. Natao hampiaiky volana ny mpijery ny akanjo misy haingo, saingy nosakanan'izy ireo ny fahalalahana mihetsika. [2]
Tao amin’ny efitrano lehibe no nanaovana ny balety izay nisy mpijery tamin’ny lafiny telo. Ny fampiharana ny andohalambo proscenium nanomboka tamin'ny 1618 tamin'ireo mpilalao lavitry ny mpihaino, izay afaka nijery tsara kokoa sy nankasitraka ny fahaiza-manao ara-teknika nataon'ireo mpandihy matihanina amin'ny famokarana.
Nahatratra ny fara tampony teo ambany fitondran'ny Mpanjaka Louis XIV ny dihy frantsay. Louis dia nanangana ny Académie Royale de Danse (Royal Dance Academy) tamin'ny 1661 mba hametrahana fenitra sy hanamarina ny mpampianatra dihy. [3] Tamin'ny 1672, Louis XIV dia nanao an'i Jean-Baptiste Lully ho talen'ny Académie Royale de Musique ( Opera Paris ) izay nipoiran'ny orinasa mpanao baolina matihanina voalohany, ny Ballet Opera Paris . Pierre Beauchamp dia talen'ny teatra an'i Lully. Ny fiaraha-miasan'izy ireo dia hisy fiantraikany lehibe amin'ny fivoaran'ny balety, araka ny asehon'ny crédit nomena azy ireo tamin'ny fananganana ireo toerana dimy lehibe amin'ny tongotra. Tamin'ny 1681, ny "ballerinas" voalohany dia nandray ny sehatra taorian'ny fiofanana nandritra ny taona maro tao amin'ny Académie. [2]
Nanomboka nihena ny dihy kilasika tany Frantsa taorian'ny 1830, saingy nitohy nivoatra tany Danemark, Italiana ary Rosia. Ny fahatongavan'ny Ballets Russes tany Eoropa notarihin'i Sergei Diaghilev tamin'ny alin'ny Ady Lehibe Voalohany dia namelona indray ny fahalianana tamin'ny balety ary nanomboka ny vanim-potoana maoderina. [4]
Tamin'ny taonjato faha-20, ny dihy kilasika dia nanana fiantraikany lehibe tamin'ny karazana dihy hafa, [5] Ary tamin'ny taonjato faha-20, ny dihy kilasika dia nifandimby nanasaraka azy tamin'ny ballet klasika ka hatramin'ny fampidirana ny dihy maoderina, nitarika ho amin'ny hetsika modernista any amin'ny firenena maro.
Ireo mpandihy malaza tamin'ny taonjato faha-20 dia ahitana an'i Anna Pavlova, Galina Ulanova, Rudolf Nureyev, Maya Plisetskaya, Margot Fonteyn, Rosella Hightower, Maria Tall Chief, Erik Bruhn, Mikhail Baryshnikov, Suzanne Farrell, Gelsey Kirkland, Nataliatchere ary Mir . . [6] Jeanne Devereaux dia nanao ballerina prima nandritra ny telopolo taona ary nametraka ny firaketana an'izao tontolo izao tamin'ny nahafahany nanatanteraka 16 triple fouettes. [7]
- ↑ Homans, Jennifer (2010). Apollo's Angels: A History of Ballet. New York: Random House, 1–4.
- ↑ 2,0 et 2,1 Clarke, Mary (1992). Ballet: An Illustrated History. Great Britain: Hamish Hamilton, 17–19. Hadisoan-tsiahy: Balise
<ref>incorrecte : le nom « :0 » est défini plusieurs fois avec des contenus différents. - ↑ "The Art of Power: How Louis XIV Ruled France ... With Ballet". Mental floss.
- ↑ Greskovic, Robert (1998). Ballet 101: A Complete Guide to Learning and Loving the Ballet. New York, New York: Hyperion Books, 46–57.
- ↑ "Ballet And Modern Dance: Using Ballet As The Basis For Other Dance Techniques" (in en-US). Student Resources. 2014-08-05. https://www.nyfa.edu/student-resources/ballet-and-modern-dance/.
- ↑ "The ten greatest ballet dancers of the twentieth century" (in en). Classic FM. http://www.classicfm.com/discover-music/periods-genres/ballet/greatest-ballet-dancers/.
- ↑ Lesko, Kathleen Menzie.