Farsivana (vahoaka)

Ny Farsivana na Farsioana na Parsibana dia vondron' olona any andrefana amin' i Afganistàna miteny persana. Ny teny hoe Farsioana na Farsivana na Parsivana dia manondro vondron' olona ara-piteny, na dia namolavola toetra ara-tantara izay mahatonga an' io teny io ho lasa mana-kevitra saika ara-poko. Misy mpikambana ao amin' ny foko Tajiky sy Pastona ny Farsivana, saingy ny mampiavaka azy ireo amin' ny foko hafa dia ny noho izy ireo manaraka ny siisman' ny Roambinifolo. Rehefa nandeha ny fotoana dia namolavola ny maha-izy azy ara-tantara sy ara-piteny izy ireo.

Amin' ny teny pastona sy persana dia ato hoe فارسیوان / Pārsīwān na Pārsībān, izay midika hoe "mpiteny persiana" izy ireo.

Ny ankamaroan' ny Farsivana dia mipetraka any andrefana amin' i Afganistàna ny ankamaroany. Ny Farsivana tajiky dia mifantoka indrindra ao amin' ny tanànan' i Herat, eo anelanelan' i Ghourian sy Tshesht-Sharif, manamorona ny ony Hari Roud, ary ny Farsivana pastona dia mipetraka any atsimo kokoa, manamorona ny ony roa Adraskan (na Harout) sy Farah, ao amin' ny tanànan' i Sabzewar (Chindand) sy Farah. Misy vondrona Farsivana iray hafa ny manodidina an' i Zarandj, akaikin' ny sisintany amin' i Iràna, ary iray hafa manamorona ny ony roa Khach Roud sy Hirmand (na Helmand amin' ny teny pastô), manodidina ny tanànan' i Delaram, ny tanànan' i Lachkar Gah ary ny tanànan' i Gerechk. Misy ihany koa ny fianakaviambe farsivana any Kandahar, any Ghazni, any Mazar-e Sharif ary any Kabul.

Araka ny tombana tamin'ny taona 1995 dia nisy Afgàna teo anelanelan' ny 600 000 hatramin' ny 830 000 izay nilaza ny tenany ho Farsivana, ankoatra ny tena maha-izy azy ara-poko. Ilay etnôlôga Michael Izady dia manombana fa ny Farsivana dia 4,2 % amin' ny fitambaran' ny mponina ao Afganistàna, na 1,5 tapitrisa eo ho eo tamin' ny taona 2020-2022. Maro amin' ny Farsivana no mipetraka any am-pielezana afgana, indrindra any Iràna, any Alemaina, any Soeda, any Etazonia sy any Kanada.