Apôlôjia

Ny apôlôjia, amin' ny heviny tany am-boalohany, dia karazana literatiora mikendry ny hiady hevitra ho fiarovana amin' ny tsikera manaratsy olona na fotopampianarana iray. Avy amin' ny teny grika hoe ἀπὸ / apo ("fanalavirana", "elanelana") sy λόγος / logos ("resaka", "lahateny") io teny io.

Ny Apôlôjian' i Sôkraty dia ohatra iray amin' ny karazana literatiora io, izay ahitana an' i Platôna maneho an' i Sôkraty miaro tena mandritra ny fitsarana azy, izay niafara amin' ny fanamelohana ho faty. Ampiasain' ny mpikabary sy ny mpisolovava tamin' ny Andro Taloha ihany koa ny apôlôjia izay fomba anoherana ny fanaratsiana amoahibelaso.

Nanao apôlôjia ny Kristiana, ka niady hevitra mba ho fiarovana ny foto-pampianaran' ny kristianisma hanoherana ny tohan-kevitry ny mpanaraka ny paganisma. Ny asasoratra tranainy indrindra ananana ankehitriny dia ilay natolotr' i Aristeidesy ho an' ny emperora Hadriano nandritra ny fitsidihan' ity farany tany Atena tamin' ny taona 125.

Ny teny hoe apôlôjia dia nampiasain' i Tertoliano izay nanoratra tamin' ny taona 197 ny Apôlôjian' ny kristianisma. Ny apôlôjista kristiana (i Jostinôsy Martira, i Teôfilôsy avy any Antiôkia, sns) dia mikendry tanjona maromaro: tsy ny fiarovana ny fiangonana sy ny foto-pampianarana ihany, tsy ny fandavana ny finoana sy ny foto-pinoan' ny mpifanohitra ihany, fa ny fanofanana ny mpino sy ny fanamafisana ny finoany ary ny fampirisihana ho amin' ny hatsaran-toetra.

Nivoatra ny teny hoe apôlôjia ka nanondro lahateny na asa soratra izay miaro ny olona iray na ny fanamarinana ny hetsika, ny asa, ny fampianarana iray.