Hosoka amin' ny fifidianana aty Afrika
Ny hosoka amin' ny fifidianana aty Afrika dia tranga sarotra sy miverimberina izay manimba ny fahatokisan' ny olom-pirenena amin' ny atao hoe demôkrasia. Miseho amin' ny endriny isan-karazany izany hosoka izany aty Afrika, manomboka amin' ny fanodinkodinana ny lisi-pifidianana ka hatramin' ny fandrahonana ny mpanohitra, ao anatin' izany ny fanentsemana vatom-pifidianana ny vata fandatsaham-bato na ny famoahana voka-pifidianana diso. Antony maromaro no mahatonga ny hosoka amin' ny fifidianana aty Afrika, ka anisan' izany ny fitondrana jadona, ny fahalemen' ny andrim-panjakana natao hiaro ny fahamarinan' ny fifidianana, ny kolontsain' ny tsimatimanota, ny fahantrana, ary ny fanasarotana ny rafi-pifidianana.
Ny fomba fisehon' ny hosoka amin' ny fifidianana
[hanova | hanova ny fango]Fanodinkodinana ny lisi-pifidianana
[hanova | hanova ny fango]Anisan' ny fisehoan' ny fanodinkodinana ny lisi-pifidianana aty Afrika ny fampidirana anarana foronina na olona maty ao anaty lisi-pifidianana mba hampitombona ny isan' ny mpifidy hahafahana manohana kandida na lisitra iray manokana. Ao koa ny fanesorana ny anaran' ny mpifanandrina amin' ny tena na ny sokajin' olona (ara-pojko, ara-pivavahana, sns) sasantsasany tsy ho ao amin' ny lisi-pifidianana mba hamerana ny fandraisany anjara amin' ny fifidianana ka hahatonga ny vaton' ny olona na antoko tohanany tsy hahazo ny vato tokony ho azony. Fahita matetika koa ny fanoratana na ny fisoratana anarana amin' ny lisi-pifidianana maromaro mba hahafahana mifidy imbetsaka.
Tsy fanarahan-dalàna mandritra ny fifidianana
[hanova | hanova ny fango]Anisan' ny tsy fanarahan-dalàna nandritra ny fifidianana ny fampidirana vato fanampiny ho an' ny kandidà iray aorian' ny fanakatonana ny biraom-pifidianana. Ao koa ny fampiasana herisetra na fandrahonana hanakanana ny mpifidy sasany tsy handeha hifidy na tsy hifidy malalaka. Fahita koa ny fanolorana vola na entana na serivisy ho takalon' ny vato halatsaka. Misy koa ny fizarana ny taratasim-pifidianana efa nofenoina ho an' ny kandidà iray. Indraindray koa dia misy ny fanovana ny voka-pifidianana ao amin' ny birao fan,datsaham-bato na eny an-dalana mankany amin' ny toerana fanangonana ny vokatra mba hanohanana kandidà na antoko pôlitika iray.
Ny antony mahatonga ny hosoka amin' ny fifidianana
[hanova | hanova ny fango]Ny fitondrana jadona
[hanova | hanova ny fango]Firenena afrikana maro no niaina tao anaty fitondrana tsy refesi-mandidy izay nampihatra rafi-pidianana tsy mazava sy amboamboarina. Izany fomba fanao amin' ny ffidianana izany dia mitohy indraindray na dia aty aorian' ny firosoana mankany amin' ny demôkrasia aza.
Ny fahalemen' ny andrim-panjakana misahana ny fifidianana
[hanova | hanova ny fango]Ny andrim-panjakana isan-karazany misahana sy miantoka ny fahamarinan' ny fifidianana, toy ny vaomieram-pirenena misahana ny fifidianana, dia matetika tsy ampy famatsiam-bola sy tafiditry ny pôlitka ary tsy manana fahaleovan-tena. Anisan' ny fahalemen' ny andrim-panjakana misahana ny fifidianana koa ny tsy fahampian' ny rafitra ahafaha-manar-maso sy manamarina ny voka-pifidianana, izay manasarotra ny fitadiavana ny hosoka. Matetika koa ny vaomiera misahana ny fifidianana no iharan' ny tsindry ara-pôlitika izay manakana azy ireo tsy handray andraikitra amim-pahaleovantena tanteraka. Ao koa ny fampiasana fitaovam-pifidianana tsy tsara kalitao na niharan' ny fanodinkodinana mba hisy fiantraikany amin' ny voka-pifidianana. Misy koa ny fanodinkodinana ny fitaovana infôrmatika amin' ny fifidianana mba hanovana ny angona na hanaparitahana vaovao diso.
Ny kolontsain' ny tsimatimanota
[hanova | hanova ny fango]Mahalana no enjehina sy voaheloka ny mpanao hosoka amin' ny fifidianana, ka izany dia mahatonga ny fandikan-dalàna miverimberina.
Ny fahantrana
[hanova | hanova ny fango]Ny fahazoana fahefana ara-pôlitika dia ahafahana miditra amin' ny loharanon-karena lehibe ary ny fifidianana no matetika hita fa fomba iray natao fitazonana na fahazoana an' izany.
Ny fanasarotana ny rafi-pifidianana
[hanova | hanova ny fango]Ny rafi-pifidianana sasany, indrindra fa ireo izay manambatra ny latsa-bato mampandresy ny maro anisa sy manaja ny fifandanjana, dia mety ho mora anjakan' ny hosoka.
Jereo koa
[hanova | hanova ny fango]Rohy ivelany
[hanova | hanova ny fango]- "Quels sont les différents types de fraude électorale et comment y mettre fin ?", BBC News Afrique, 15 février 2024.
- "Mauvaise gouvernance et fraudes électorales expliquent le recul de l’Afrique", ISS Africa, 18 janvier 2024.
- "Des causes de fraude électorale", BBC News Afrique, 2 septembre 2016.
- "Prévenir et lutter contre la fraude électorale au Cameroun" (PDF), Friedrich-Ebert-Stiftung, Yaoundé, 2012.
- "Heurs et malheurs du contentieux électoral en Afrique" (PDF), www.erudit.org
- Fikarohana ao amin' ny Google