Gliosida

Ny gliosida na karbôhidrata dia biomôlekiola misy atôma karbônina (C), hidirôzenina (H) ary ôksizenina (O), mazàna miaraka amin' ny isa atômika 2: 1 (toy ny amin' ny rano) ary avy eo amin' ny raikipohy Cm(H2O)n (izay mety tsy hitovizan' ny m na tsia amin' ny n).
Ny gliosida na karbôhidrata dia nofaritan' ny International Union of Pure and Applied Chemistry (IUPAC) ho kilasin' ny fangaro ôrganika misy vondrona karbônila iray (aldehida na setônina) ary vondrona hidrôksila roa farafahakeliny (-OH). Tafiditra ao anatin' io kilasy io ny akora azo avy amin' ny mônôsakarida amin' ny alalan' ny fanjetsena ny vondrona karbônila, amin' ny alalan' ny fapitoùboana ny ôksizenina ao amin' ny vondrona iray farafahakeliny any amin' ny faran' ny rojo ho lasa asidra karbôksilika na amin' ny fanoloana vondrona hidrôksila iray na maromaro amin' ny atôma hidrôzenina, izay vondrona amino, vondrona tiôla na atôma mitovitony aminy.

Ny gliosida dia nomena anarana (ary diso) tamin' ny voalohany hoe hidrata-na karbôna (na karbôhidrata), satria hita fa mety hifanaraka amin' ny môdely Cn(H2O)p ny singa fototra mifangaro mamorona azy. Ilay mpahay simia alemàna Emil Fischer, izay nahazo ny loka Nobel momba ny simia tamin' ny taona 1902, anefa dia nahita fa tsy hidrata ireo haro ireo [satria tsy hita amin' io endrika io ny H2O, misy O tokana sy H roa mifamatotra aminy, toy ny ao amin' ny môlekiolan' ny gliokôzy (etsy anila)], noho izany dia ilaina ny fanovana anarana izay tsy nataon' ny mpiteny anglisy, izay mbola mampiasa ny teny hoe "carbohydrates", na mpampiasa ny teny alemana izay mampiasa ny teny hoe "Kohlenhydrate".
Amin' ny ankapobeny dia miseho amin' ny endrika kristaly fotsy izy ireo, satria tsy mandray taratra UV, na ny an' ny hazavana hita maso.
Ny gliosida, miaraka amin' ny prôteinina sy ny lipida, dia anisan' ny singa tena ilain' ny zavamananaina sy ny sakafony, satria ireo no anisan' ny mpanelanelana biôlôjika lehibe amin' ny fitahirizana sy fanjifana angovo. Ao amin' ny zavamananaina aotôtrôfa, toy ny zavamaniry, ny siramamy dia avadika ho tavolo (na hidrôetilamidôna) mba ho azo tehirizana. Ao amin' ny zavamananaina heterôtrôfa, toy ny biby, dia voatahiry amin' ny endrika glikôzenina izy ireo ary ampiasaina ho loharanon' angovo amin' ny fiota metabôlika, satria ny fampitomboana ôksizenina ao amin' izy ireo mandritra ny fandevonana ny gliosida dia manome 17 kJ/g eo ho eo araka ny fanadihadiana tao amin' ny baomba kalôrimetrika.