Aller au contenu

Fisampanan-teny

Avy amin'i Wikipedia

Ny fisampanan-teny na fanasampanan-teny na fampisampanan-teny dia fomba famoronana teny na fiforonana teny izay anampiana tsirinteny ny fototeny na ny voanteny hafa efa misy rahateo. Ny teny vaovao azo dia tao hoe sampanteny. Misy karazana maro ny tsirinteny, ka anisan' izany ny tovona (apetraka eo alohan' ny fototeny), ny tsofoka (apetraka ao anaty fototeny, na eo anelanelan' ny fototeny sy ny tsirinteny hafa izay efa eny amin' ny sampanteny), ary ny tovana (apetraka aorian' ny fototeny). Ampiasaina koa ny tsirinteny sara-droa. Noho izany, ny teny vokatry ny fitambaran' ny fototeny sy tsirinteny (tovona, tovana, tsofoka, sns) dia azo rasaina ho fototeny miampy tsirinteny na zavatra hafa. Ny vondron' ny sampanteny rehetra azo avy amin' ny fototeny iray dia atao hoe "teny iray tarika". Mety mampisy fiovana eo amin' ny endriky ny fototeny na eo amin' ny endriky ny tsirinteny na eo amin' ny endrik' izy roa miaraka ny fanakambanana.

Fanovonana

[hanova | hanova ny fango]

Ny fanovonana dia fametrahana tsirinteny eo alohan' ny fototeny na teny iray hafa efa nisy rahateo. Marihina fa sy voatery hahazoana sampanteny ny fanovonana (jereo: tovona).

Indreto misy ohatra ao amin' ny fiteny ftantsay:

  • donner ("manome") → redonner ("mamerina manome")

Indreto koa misy ohatra ao amin' ny fiteny anglisy:

  • happy ("sambatra") → unhappy ("tsy sambatra")

Indreto misy ohatra ao amin' ny fiteny malagasy:

  • oitramioitra

Fanatsofohana

[hanova | hanova ny fango]

Ny fanatsofohana dia fomba famoronana teny vaovao amin' ny alalan' ny fampidirana tsirinteny ao anatin' ny fototeny na teny iray efa nisy rahateo. Amin' ny fiteny aostrôneziana (anisany ny fiteny malagasy) no tena ahitana izany. Marihina fa sy voatery hahazoana sampanteny ny fanatsofohana tsirinteny (jereo: tsofoka).

Indreto misy ohatra ao amin' ny fiteny bôntôka (fiteny any Filipina):

  • fikas ("tanjaka") → f-um-ikas ("matanjaka")
  • kilad ("loko mena") → k-um-ilad ("mena")

Indreto misy ohatra ao amin' ny fiteny malagasy:

  • tadytinady

Fanovanana

[hanova | hanova ny fango]

Ny fanovanana dia fomba famoronana teny vaovao amin' ny alalan' ny fametrahana tsirinteny (tovana) eo aorian' ny fototeny na teny iray efa nisy rahateo. Marihina fa sy voatery hahazoana sampanteny ny fanovanana (jereo: tovana).

Indreto misy ohatra ao amin' ny fiteny frantsay:

  • sauter ("mitsambikina") → sautiller ("mitsambikimbikina")
  • fin ("fiafarana") → final ("momba ny fiafarana", "mamarana")

Indreto misy ohatra ao amin' ny fiteny anglisy:

  • red ("mena") → reddish ("menamena")
  • glory ("voninahitra") → glorify ("manome voninahitra", "mankalaza")
  • write ("manoratra") → writer ("mpanoratra")

Fanovonana sy fanovanana miaraka

[hanova | hanova ny fango]

Azo atao koa, ao amin' ny fiteny sasany, ny sady manao fanovonana sy fanovanana miaraka amin' ny alalan' ny fametrahana tovona sy tovana na amin' ny alalan' ny faletrahaa tsirinteny sara-droa. Marihina fa sy voatery hahazoana sampanteny ny fanovonana sy fanovanana miaraka (jereo: tsirinteny sara-droa).

Indreto misy ohatra ao amin' ny fiteny frantsay:

  • peur ("tahotra") → apeuré ("matahotra")

Jereo koa

[hanova | hanova ny fango]