Eglizy Katôlika Siriaka

Avy amin'i Wikipedia
Katedraly Katôlika Siriakan' i Md Paoly, katedralin' ny Eglizy Katôlika Siriaka, any Damaskôsy, Siria.

Ny Eglizy Katôlika Siriaka na Eglizy Siriaka Katôlika na Eglizy Siriana dia anisan' ny fiangonana katôlika tatsinanana any Ampiposahana izay mampiasa ny litorjia araka ny fombam-pivavahana siriaka andrefana ary manana fanao sy fombafomba maro mitovy amin' ny an' ny Fiangonana Ôrtôdôksa Siriaka. Amin' ny maha anisan' ny fiangonana katôlika tatsinanana telo amby roapolo azy, ny Eglizy Katôlika Siriaka dia fiangonana sui iuris (mizaka tena) manokana, nefa miombona tanteraka amin' ny Fiketrahana Masina sy amin' ny Eglizy Katôlika Rômana manontolo.

Ny Eglizy Katôlika Siriaka dia mamototra ny tantarany hatramin' ny taonjato voalohan' ny kristianisma. Taorian' ny fisaraham-bazana kalkedôniana dia lasa anisan' ny Ôrtôdôksa Atsinanana ny Fiangonan' i Antiôkia, ary fantatra amin' ny anarana hoe Fiangonana Ôrtôdôksa Siriaka, raha ny patriarikata antiôkiana vaovao kosa dia naorin' ireo fiangonana izay nanaiky ny Kônsilin' i Kalkedôna mba hameno ny toerany. Ny Fiangonana Ôrtôdôksa Siriaka dia niombona tanteraka tamin' ny Fiketrahana Masina sy tamin' ny Fiangonana Ôrtôdôksa Siriaka ankehitriny dia vokatr' ireo tsy te hiditra tao amin' ny Eglizy Katôlika. Noho izany, ny Eglizy Katôlika Siriaka dia tohin’ ny Fiangonan' i Antiôkia tany am-boalohany.

Io fiangonana io dia tarihin' i Mor Ignatius Joseph III Younan, izay patriarika nanomboka tamin' ny taona 2009. Nomen' ny papa Benoà XVI azy ny kômonio ekleziastika tamin' ny 22 Janoary 2009. Ny patriarika ao Antiôkia dia manana ny anaram-boninahitra hoe "Patriarkan' i Antiôkia sy ny Atsinanana manontolo an' ny Siriana" sady mipetraka ao Beirut any Libanona.

Nanomboka niasa teo anivon' ny Ôrtôdôksa Siriaka tany Aleppo ny misiônera zezoita sy kapotsina, tamin’ ny taona 1626. Maro tamin’ izy ireo no noraisina ho ao amin’ ny fiombonana amin’ i Rôma, hany ka tamin’ ny taona 1662, rehefa tsy nisy mpitondra ilay patriarkata, dia afaka nifidy ny iray tamin’ izy ireo ny antoko katolika. i Andreas Akijan, ho patriarikan' ny Eglizy Siriaka azy. Niteraka fisaratsarahana teo amin’ ny fiangonana izany, ary taorian’ ny nahafatesan’ i Akijan tamin’ ny taona 1677 dia patriarika roa nifanohitra no voafidy, ka ny iray dadatoan’ ny iray, nisolo tena ny roa tonta (ny iray mpomba ny Katôlika, ny iray manohitra ny Katôlika). Rehefa maty ilay patriarika katôlika tamin’ ny taona 1702 dia niara-maty taminy io andiam-patriarka katôlika ao amin’ ny Eglizy Siriaka io.

Tatỳ aoriana, tamin’ ny taona 1782, ny Sinôda Masina Ôrtôdôksa Siriaka dia nifidy ny metrôpôlitana Mikhael Jarweh avy any Aleppo ho patriarika. Fotoana fohy taorian’ ny nahazoany ny seza fiandrianana dia nanambara ny tenany ho Katôlika sy niray saina tamin’ ny papa tao Rôma. Nanomboka tamin’ i Jarweh dia nisy fifandimbiasana tsy tapaka ny patriarika katôlika siriaka.