Fiteny inuktitut
Ny fiteny inuktitut, dia anisan'ny fiteny teratany ao Kanada. Io fiteny io dia voapirina ao amin'ny vondron'ny fitenyu inuit ; ny fiteny hafa ankohatry ny fiteny inuktitut anatin'io vondrona io dia ny fiteny inupiaq, izay tenenina any Alaska, ny fiteny inuktun - tenenina ao amin'ny faritra avaratra andrefan'i Kanada - ary ny fiteny kalaallisut tenenina ao Groenlanda;.
Fiparitahana ara-jeografia
[hanova | hanova ny fango]Eo amin'ny telo alina eo ho eo no isan'ny olona miteny inuktitut, miparitaka eraky ny Arktika atsinanan'i Kanada, i Québec (ao amin'i Nunavik) eo amin'i nosin'i Baffin ary ao amin'i Nunavut (izay mampiasa ilay fiteny ho fiteny ofisialy).
Fanoratana
[hanova | hanova ny fango]
Ny fiteny inuktitut dia soratana amin'ny alalan'ny silabera ho azy manokana. Noforonina tamin'ny taonjato faha-19 io silabera io, tsy tahaka ireo fiteny teratany any atsimo izay soratana amin'ny alalan'ny abidy latina.
Naniry ny teratany hamorona soratra ny misionera avy any Eoropa mba hanoloran'ny misionera anjareo ny kristianisma ary ny Baiboly. Ankehitriny, ny inuit miaina ao amin'i Arktika Kanadianina dia mampiasa na ny abidy latina (qaliujaaqpait), na ny silabera noforoniny (qaniujaaqpait). Ny abidy latina no tarehintsoratra nampiasain'ny inuit voalohany indrindra, tany Groenlanda, tamin'ny taona 1760.
Fitenim-paritra
[hanova | hanova ny fango]Ao Kanada dia ahitana fitenim-paritra valo aho an'ny fiteny Inuktitut ; enina amin'izy ireo no hita ao Nunavut, iray any Nunavik (Québec) ary iray ao Nunatsiavut (Labrador).
Jereo koa
[hanova | hanova ny fango]Bibliôgrafia
[hanova | hanova ny fango]- ((fr)) Ronald Lowe, Analyse linguistique et ethnocentrisme : essai sur la structure du mot en inuktitut, National Museums of Canada, Ottawa, 1981, 126 p.
- ((en)) Nunavik terminology data base : English-Inuttitut, Avataq Cultural Institute, Inukjuak, 2000, 3 vol.
- ((en)) Mary D. Swift, Time in child Inuktikut : a developmental study of an Eskimo-Aleut language, Mouton de Gruyter, Berlin, 315 p. (ISBN 978-3-11-018120-3)
Rohy ivelany
[hanova | hanova ny fango]- http://www.native-languages.org/inuktitut.htm Rohy natokana ho an'i Inuktiut
- UQAUSIIT en ligne, Raki-bolana frantsay-Inuktitut
- Inuktitut Linguistics for Technocrats Archived Oktobra 11, 2017 at the Wayback Machine, Mallon, Mick
- Inuktitut: A multi-dialectal outline dictionary (with an Aivilingmiutaq base), Spalding, Alex (1998), (ISBN 978-1-896204-29-1)