Wikipedia:Efemerida/1 Janoary
1 JANOARY : ANDRO IRAISAM-PIRENENA HO AN'NY FIADANANA SY FANDRIAMPAHALEMANA
Mankalaza isan-taona ny Andro Iraisampirenena ho an’ny fandriampahalemana isika isaky ny 1 Janoary. Zava-dehibe sady irin’ny olombelona rehetra ny hiadana sy ho finaritra, tsy ho voaelingelina eo am-piatrehana ny fiainana, ka handroso sy hivelatra ary hivoatra araka ny tena tokony ho izy. Isan’ny voakatry ny fahatongavan’i Kristy amin’izao tontolo izao ny fiadanana, araka ny hiran’ny Anjely hoe : « Voninahitra anie ho an’Andriamanitra any amin’ny avo indrindra, ary fiadanana ho an’ny olona ety ambonin’ny tany, fa nanehoany ny hatsarampony » (Lk 2, 14). Ho fakafakaintsika eto ny momba izany fiadanana izany, araka ny fijery maha olona sy ara-teolojia, mifahatra amin’ny fanambaran’Andriamanitra sy ny fampianaran’ny Eglizy.
Ny fiadanana sy ny fandriampahalemana dia isan’ny zavatra irin’ny olombelona, tahaka ny aniriany fahafahana sy fandrosoana, fahalalana, sns. Niseho miharihary kokoa ny faniriana fiadanana sy fandriampahalemana, taorin’ny ady roa lehibe nandringana olona maro teto amin’izao tontolo izao. Fa taorian’ireo dia saika rotidrotiky ny ady avokoa ny ankamaroan’ny firenena. Mifanafika sy mifampiandany ny firen-dehibe samihafa, ary manao ho fitaovana potehina ny firenena madinika: ranitina ny adin’ny samy hafa foko, ny samy hafa razana. Raha ny eto amintsika manokana dia ny fisian’ny fanafihana mitam-piadiana, ny halatra miharo famonoana olona noho ny asan-dahalo sy ny vonoana olona no tena isehoan’ny tsy fandriampahalemana. Adidin’ny rehetra sy andraikitry ny tsirairay ny miaraka manorina fiarahamonina anjakan’ny fiadanana sy ny fandriampahalemana. Ho antsika kristianina dia mazava fa Andriamanitra no fototra tokana iorenan’ny fiadanana sy ny fandriampahalemana. Ny fandraisana an’Andriamanitra ho Tompo sy Mpanjakantsika no hanome antsika izany. Raha manjaka amintsika tokoa Andriamanitra dia miaina anaty fiadanana sy fandriampahalemana isika. Ny fontsika no faritany anjakan’Andriamanitra. Ny didiny mampitia Azy sy ny mpiara-belona no lalàna miaro ny zontsika sy mametra ny adidintsika. Ny fitiavana ihany, araka izany no vahaolana tokana amin’ny olan’ny tsy fiadanana sy tsy fandriam-pahalemana.
Efa lasa mahazatra ka mandeha ho azy fotsiny, ho an’ny maro ny teny hoe fitiavana, fifankatiavana, fihavanana, eny fa na ny fombam-pivavahana ifampizaarana ny fiadanan’ny Kristy atao any am-piangonana aza dia toa fahazarana fotsiny ho an’ny sasany. Raha dinihina ka ampiharina tokoa anefa ny ambaran’io fomba io dia hita miharihary fa afaka mijoro ho vavolombelon’ny fiadanana sy ny fandriampahalemana ny kristianina, eo amin’ny andavanandrom-piainany. “Omeo fitiavana aho hitiavako Anao. Milaza ny ventin-javatra ny hirantsika manao hoe : “Ampianaro koa hifankatia izahay”; “Fiadanana nentiny iny, fiadanana lavorary”; “Isika Ra-Olombelona mifankatiava re, sao ka dia manenina”, sns…
I Kristy, Andrian’ny fiadanana, no tonga tamin’ny nahaterahany, raisintsika amin’ny Eokaristia, ezahina hivelomana sy zaraina ary ijoroana vavolombelona amin’ny fiainana andavanandro ny maha mpanaradia Azy antsika. Io Kristy mamondrona ny ankamaroan’ny olombelona ho mpanaraka ny fivavahana kristianina io dia sady Andrian’ny fiadanana no niezaka nisantatra ny Fanjakan’Andriamanitra, fanjakan’ny fitiavana. Ny Evanjely manontolo dia boky velona mirakitra ny “fitiavana”. Izany no Vaovao Mahafaly. Nambaran’ny Papa Pio faha XII, tamin’ny fampielezam-peo tamin’ny Noely 1951 fa ny foto-dian’I Kristy dia “isika olombelona sy ny famonjena antsika” ka ny fandaharan’asa notanterahiny dia ny hampihavana ny olombelona amin’Andriamanitra sy hampihavana ny samy olombelona izay tsy mifankahazo intsony, rotidrotiky ny fitiavan-tena sy ny fiavonavonana, ny fanitsakitsahana ny zon’ny hafa noho ny soa ho an’ny tena. Mbola ny Papa Pio faha XII ihany no manambara fa izao olan’ny tsy fisian’ny fiadanana sy ny tsy fandriampahalemana izao dia antony ara-panahy, tsy fivavahan’ny olona, tsy fametrahana an’Andriamanitra amin’ny toerany intsony manoloana ny fiainan’ny olombelona. Rehefa hadino Andriamanitra na iniana tsy jerena sy sainina dia izao korontana lava izao no misy. Namporisihin’ity Papa ity ny fandraisana an-tanana ny fametrahana miaraka ny fandriampahalemana sy ny fiadanana. Adidy masina ho an’ny Eglizy izany. Ny Eglizy dia tsy iza fa ny vita batemy tsirairay avy fa tsy ny Papa na ny Eveka ihany.
Efa hatramin’ny andron’ny Papa Léon XIII nitohy hatrany hatramin’ny Papa Pie XII, ary mandraka ankehitriny no nanandrapeo avo momba ny fiadanana sy sy fandriampahalemana ny Eglizy. Nisy taratasy famporisihina momba ny fiadanana sy fandriampahalemana iray navoakan’ny Papa Benoà XV tamin’ny 1 Janoary 1917. (Lahatsoratr'i Tsiky Marcel, Gazety Lakroan'i Madagasikara, 1 Janoary 2017).