Fasika
Ny fasika dia fitaovana goavam-be misy fantsom-bato sy mineraly voazarazara tsara. Voafaritry ny habeny izy io, tsara kokoa noho ny vatokely ary ny noho. Ny fasika koa dia mety manondro kilasy famoronana endrika tany na karazan-tany; izany hoe tany misy vongam-pasika mihoatra ny 85 isan-jato isaky ny volony.
Ny Fasika ihany koa dia fitaovana kely vovonana misy potika mineraly sy vatokely kely vokatry ny fikorontanan’ny vatolampy amin’ny fotoana maharitra, amin’ny alalan’ny fitotoana, ny rivotra, ny rano, ary ireo hery ara‑tontolo hafa. Amin’ny fandaharana ara-jeolojia, ny fasika dia manam-petra habe eo anelanelan’ny vovoka sy ny vatolamba.
Famaritana sy Habe
[hanova | hanova ny fango]- Ny fasika dia ahitana potika (grains) izay kely kokoa noho ny vatokely (gravel) fa lehibe kokoa noho ny vovoka.[1]
- Ny habetsaky ny haben’ny potika fasika dia matetika eo amin’ny 0,0625 mm hatramin’ny 2 mm araka ny fanasokajiana jeolojika mahazatra. [2]
Fikambanana sy Singa Ara‑Simika / Mineraly
[hanova | hanova ny fango]- Ny mineraly silika (silicon dioxide, SiO₂), indrindra amin’ny endrika kwartz (quartz), no tena mahazatra amin’ny fasika any amin’ny tany kontinanta sy amorontsiraka izay tsy tropikaly.
- Ny mineraly karbaonata, toy ny kalsiôma karbonata (calcium carbonate), ohatra ny aragonita, dia hita matetika any amin’ny fasika amoron-dranomasina tropikaly, avy amin’ny kojakojan'ny zavamananaina toy ny trondro, vatam‑binatra, sy fitoeran-dranomasina.
- Mineraly hafa “mavesatra” toy ny zircon, rutile, garnet, glauconite ary ireo mineraly marobe mitsingevana ao amin’ny famadihana mineraly dia mety ho hita arakaraka ny hatevin’ny tany sy ny loharano.
Karazana Fasika
[hanova | hanova ny fango]- Fasika amoron-dranomasina avy amin’ny tabataba amin’ny onja.
- Fasika an-dohasaha sy fasika avy amin’ny ony avy amin’ny fitaterana rano, fikorontanan'ny rano.
- Fasika avy amin’ny fasika volkano amin’ny tany volkano misy mineraly avy amin’ny vatolampy volkano. [3]
- Fasika biôjenika avy amin’ny tantaran’ny vatam‑binatra, ny hoho‑trondro, sy ireo mpanamboatra simenitra amin’ny ranomasina etc.
Fampiasana sy Maha‑Zava‑dehibe
[hanova | hanova ny fango]- Fanorenana: ampiasaina miaraka amin’ny simenitra sy beton ho fototra, ho fampanorenana trano, arabe, sy fotodrafitrasa hafa.
- Fanaovana vera: ilaina ny silika madio amin'ny kokoa sy araka ny fitsipika amin'ny fanaovana vera.
- Amin’ny sivana: ny fasika no ampiasaina amin’ny sivana rano sy sivana hafa.
- Fitombenana zaridaina sy fambolena: amin’ny tany fasika tsy mitazona rano be, manampy fikorian’ny rano sy famelana ny faka hivelatra.
Olana Ara‑Tontolo Iainana
[hanova | hanova ny fango]- Fitrandrahana fasika: maka fasika any anaty rano izay mety hanimba fiainana anaty rano sy ny tontolo manodidina.
- Erosion sy fandrobana morontsiraka: rehefa esorina be loatra ny fasika amoron-dranomasina, mety hitarika famongorana morony sy famelezana ny toeram‑ponenana ho an’ny olona sy ny zavamananaina.
- Fomba fitantanana tsy maharitra: amin’ny fanjifàna be loatra amin’ny fananganana trano sy fotodrafitrasa, mety ho latsaka ambany ny loharano fasika mety ho ampiasaina.
Famaritana Antontan'isa
[hanova | hanova ny fango]- Manodidina ny 50 miliara taonina ny fasika sy vato fasika ampiasaina isan-taona amin’ny sehatra rehetra eo amin’ny tontolo iainana.
- Maro ny firenena no efa nanasazy na nanakana ny fanondranam‑fasika noho ny olana ara‑tontolo iainana.