Lahateny fiarovana ny andriamanitra babilôniana

Ny Lahateny fiarovana ny andriamanitra babilôniana na Teôdike babilôniana na Kôhelety babilôniana dia lahatsoratra ao amin' ny literatioram-pahendrena mesôpôtamiana voasoratra tany Babilôna tamin' ny tapany farany amin' ny taonarivo faha-2. Mirakitra lahateny ifanaovan' ny olona roa io lahatsoratra io. Mety ny hoe Arad Mitanguranni (andian-teny hita isaky ny fiandohan' ny andininy) no lohatenin' io lahatsoratra io amin' ny teny akadiana. Ny mpandray anjara voalohany dia olona reraky ny zava-dratsy isan-karazany mahazo azy taorian' ny fahafatesan' ny ray aman-dreniny, ka niafara amin' ny fisalasalana ny amin' ny fahamarinan' ny andriamanitra rehetra, ny faharoa kosa dia iray amin' ny namany izay niezaka hanitsy ny fahadisoam-piheverany. Tamin' ny farany dia niara-niaiky izy roa fa tsy takatry ny zavaboary mety maty ny sitrapon' ny andriamanitra, ary anisan' izany sitrapon' andriamanitra izany ny tsy rariny, sahala amin' ny fahamarinana ihany koa.

Famintinana

Ity lahatsoratra ity dia miseho amin' ny endrika resadresaka ifanaovan' olon-droa na maro momba ny tantaran' ny zatovolahy iray, faralahy ao amin' ny fianakaviany, izay kamboty tsy nisy mpiaro taorian' ny fahafatesan' ny ray aman-dreniny. Miresaka amin' ny sakaizany anankiray izy ka manontany azy ny anton' ny andeferan' ireo andriamanitra ny tsy rariny mahazo azy. Namaly azy ilay namany fa ny tokony hatao dia ny mitoetra ho tia vavaka amin' ny andriamanitra, amin' izay dia handre ny vavaka atao ireo andriamanitra ireo. Namaly azy ilay mpanontany fa izany tokoa no nataony hatramin' izay, nefa tsy nahasakana ny zava-tsarotra mahazo azy izany. Nanontany tena aza izy raha mahalala ny rariny ny andriamanitra. Tafintohina tamin' izany fanamarihana izany ilay namany nefa tsy nahita valin-teny hafa noho ny efa nomeny. Rehefa tsapany fa tsy nanohana azy ilay namany dia tezitra ilay kamboty ka nilaza fa tsy marina ny andriamanitra, sady tsy mamaly soa ny olona tsara fanahy izy ireo. Niaiky ilay namany fa ianjadian' ny lalàn' ny olo-mahery ny madinika, nefa tsy niova tamin' ny heviny izy ka nilaza fa tsy maintsy marina ny an' ireo andriamanitra ireo raha mamela izao fahoriana izao hitranga. Nilaza aza izy fa anisan' ny maha olona ny olona ny tsy rariny mahazo ny olona, araka ny nanamboaran' andriamanitra ny olona. Avy amin' ny fanapahan-kevitry ny andriamanitra ny zavatra rehetra mitranga. Namporisika azy ho tia vavaka ny namany, satria ny hany vahaolana dia ny mitady sitraka eo imason' ny andriamanitra.

Ity lahatsoratra ity dia maneho fisaintsainana mivelatra ihany momba ny fifandraisan' ny olombelona amin' ny andriamanitra, nefa tsy miala amin' ny lalàm-pitondrantena mesôpôtamiana izany, satria tsy azo ekena ny fisalasalana ny amin' ny fanapahan-kevitry ny andriamanitra. Io lahatsoratra io koa dia mandidy ny olona mba hanaja ny andriamanitra na dia toa iharan' ny tsy rariny aza ny tena. Ny filazana ny maha tompon' andraikitra amin' ny tsy rariny ny andriamanitra dia tsy mifanohitra amin' ny lalàm-pitondran-tena ara-pivavahana, izay mampianatra fa ny fahoriana mahazo ny olombelona dia noforonin' ny andriamanitra mba hisakanana azy ireo tsy hanelingelina loatra, sady zava-dratsy tahaka ny zava-dratsy hafa rehetra ny tsy fahamarinana.

Boky azo anovozan-kevitra

• Wilfried G. Lambert, Babylonian Wisdom Literature, Oxford, 1963, p. 63-89
• René Labat, "Les grands textes de la pensée babylonienne", dans René Labat, André Caquot, Maurice Sznycer et Maurice Vieyra, Les religions du Proche-Orient asiatique, Textes babyloniens, ougaritiques, hittites, Paris, Fayard, 1970, p. 320-327
• Benjamin R. Foster, Before the Muses: an Anthology of Akkadian Literature, t. 2, Bethesda, CDL Press, 1996, p. 790-798
• Jean Bottéro, "Antiquités assyro-babyloniennes", Annuaires de l'École pratique des hautes études,‎ 1966/1967, p. 100-106 (vakio an-tranonkala [tahiry])

Jereo koa

• Resaka nifanaovan' ilay olona matro-pijery

• Ludlul bēl Nēmeqi na Tononkalon' ilay olo-marina miaritra fijaliana"
• Bokin' i Jôba