Hijery ny fangon'i Indônezia

{{Infobox Pays|
nom_local1=Republik Indonesia |langue1=id|
nom_malgache=Repoblikan' Indonezia |
de=d' |
image_drapeau=Flag of Indonesia.svg |
lien_drapeau=Saina an'i Indonezia|
image_blason=National_emblem_of_Indonesia_Garuda_Pancasila.svg|
lien_blason=Faneva an'i Indonezia|
image_carte=LocationIndonesia.svg |
devise=''[[Bhinneka Tunggal Ika]]''<br />([[vieux-javanais]] : « Unité dans la diversité ») |
langues=[[Bahasa Indonesia]]|
capitale=[[Jakarta]] |
coordonnées_capitale={{coord|6|10|5|S|106|49|7|E}} |
lien_villes=Tananan'i Indonezia |
titre_plus_grande_ville=Tanàna ngeza indrindra |
plus_grande_ville=[[Jakarta]] |
type_gouvernement=[[Repoblika]] |
titres_dirigeants=[[Filoha an'i Indonezia|Filoha]] |
noms_dirigeants=[[Joko Widodo]] |
superficie_rang=15 |
superficie_totale=1&nbsp;904&nbsp;570 |
pourcentage_eau=4,85 % |
population_rang=4 |
population_totale=268 512 352<ref name="indoCIA">{{en}} ''[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html Indonesia]'', [[CIA World Factbook]], 20 novambra 2008.</ref> |
population_année=2019 |
densité=132 |
type_indépendance= |
pays_indépendance=Avy amin'ny [[Hôlandy]] |
date_indépendance={{Date|17|Aogositra|1945}}|
pays frontaliers={{MAS}}{{-}}{{PNG}}{{-}}{{TLS}}|
gentilé=Indonezianina, Indônezianina | IDH={{mihidina}} 0,707
| IDH_année=2019
| IDH_catégorie=atonontonony
| IDH_rang=faha 111
| monnaie=[[rupiah]] |
code_monnaie=IDR |
fuseau_horaire=+7 à +9 |
hymne_national=[[Indonesia Raya]] |
domaine_internet=.id |
indicatif_téléphonique=62 |
note=}}

I '''Indônezia''', na '''Repoblikan' i Indônezia''' dia [[firenena]] manambara kôntinenta roa, dia i [[Azia Atsimo-Atsinanana|Azia Atsimo Asinanana]] sy i [[Ôseania]], eo anelanelan' ny [[Ranomasimbe Indiana]] sy ny [[Ranomasimbe Pasifika]]. [[Tamba-nosy]] misy [[nosy]]  miisa 17&nbsp;500 ny firenena indônezianina, anisan' izany i Sumatra, i Java, i Sulawesi, ary ny ampahany amin' i Borneo sy Ginea Vaovao; ny 922 amin' ireo no misy mponina. Izy noho izany no tamba-nosy lehibe sy mivelatra indrindra eto an-tany. Io firenena io no faha-14 lehibe indrindra amin' ny velarany izay mirefy 1&nbsp;904&nbsp;569 km<sup>2</sup>. Tombanana any amin' ny 280 tapitrisa ny mponina ao aminy. I Java, izay nosy be mponina indrindra eran-tany, dia fonenan' ny antsasaky ny mponina ao amin' ilay firenena. Mitsinjara amin' ny foko miisa 1&nbsp;300 any ho any izay miteny amin' ny fiteny miisa 700 any ho any. Izy no firenena fahefatra be mponina indrindra eran-tany. Izy koa no firenena voalohany indrindra raha ny isan' ny [[Silamo|mpino silamo]] no heverina, nefa tsy manana fivavaham-panjakana. Amin' ny [[Fiteny indôneziana|fiteny indônezianina]] dia atao hoe '''''Republik Indonesia''''' i Indônezia. I [[Jakarta]] no renivohiny sady anisan' ny tanàna lehibe indrindra eto an-tany. Mikasa hanova ny renivohiny  any [[Nusantara (tanàna)|Nusantara]], izay tanàna vaovao, i Indônezia.[[Sary:Indonesia, administrative divisions - en - monochrome.svg|vignette|320x320px|Sarintanin' i Indônezia]]
Tamin' ireo taonjato voalohandohany tal. J.K, ny Vondronosy Indoneziana dia faritra nanan-danja teo amin' ny varotra miaraka amin' i India sy i Sina eo afovoan' ny tambajotra nanana ny ivony tao Fou-nan. Nandray ny môdely ara-kolontsaina sy ara-pivavahana ary ara-pôlitika indiana ny mpitarika ireo tanàna seranan-tsambo indôneziana ireo. Nanomboka tamin' ny taonjato faha-7 dia nifindra tany amin' ny Fanjakan' i Sriwijaya any amin'ny tapany atsimon' i Sumatra ny foiben' ny fifanakalozana. Tamin' ny taonjato faha-8 dia niroborobo ny fambolem-bary tao afovoan' i Java izay nahafahan' ny fanjakà-mpanjaka samihafa nanangana trano sy tempoly ary sarivongana ara-pivavahana lehibe. Izany no fiandohan' ny vanim-potoana klasika indôneziana.

Noho ny fihen-danjan' ny [[Lalan' ny Landy]], ny andilan-dranomasin' i Malacca dia lasa sampanan-dalana an-dranomasina lehibe ho an' ny raharaham-barotra eo amin' i Indônezia sy i Sina andaniny, ary eo amin' i Indônezia sy i India sy ny faritra [[Atsinanana Afovoany]] ankilany. Tafiditra anaty tambajotra ara-barotra iraisam-pirenena izay nanjakan' ny mpivarotra silamo haingana ny Vondronosy Indôneziana. Niova tsikelikely ho silamo ny andriana rehetra tao amin' tanàna seranan-tsambo samihafa.

Tamin' ny taonjato faha-16, tamin' ny taonan' ny "fahitana zava-baobao lehibe" nataon' ny Eorôpeana, noho ny fahitana [[kôntinenta]] vaovao, dia nitady lalana hankanesana any [[Azia Atsimo]] sy [[Azia Atsinanana]] ny firenena mpanan-karena eorôpeana, nitady ny lalana hahafahany mividy zava-manitra. Tamin' ny taona [[1511]] dia resin' ny Pôrtogey tao Goa ny [[Maley (vahoaka)|Maley]] tao Melakka ary nanomboka nofeheziny ny lalana mankany Azia Atsinanana ka toraka izany koa ny fivarotana [[landy]] sy zava-manitra. Ny [[Nederlandy|Hôlandey]]  no nandresy ny Pôrtogey tao Melakka tamin' ny taona 1605 ary nanomboka nozanahin' ny Hôlandey i Indônezia nanomboka tamin' io taona io. Taona amam-polony aty aoriana dia nanomboka nanjanaka sy nipetraka tany amin' ny nosin' i Java ny Hôlandey ary nataony renivohitra ny tanànan' i Jayakarta, novainy anarana ho Batavia (Jakarta ankehitriny). Potiky ny adim-pifandimbiasan' ny [[fanjakan'i Mataram|Fanjakan' i Mataram]] ny nosy [[Java]] ka nanome tsikelikely ny taniny tamin' ny mpanjana-tany hôlandey. Tamin' ny taonjato faha-19 dia nanomboka ny fitsentsefana ara-toekarena nataon' ny mpanjanatany hôlandey, ary mametraka ny lalànany eo amin' ny tamba-nosy izy ireo. Nipoitra tamin' ny taonjato faha-20 ny hetsiky ny tia tanindrazana ho setrin' izany. Tamin' ny taona 1945 dia niady sy nanambara ny fahaleovan-tenan' i Indônezia i [[Sukarno]] sy i [[Mohammad Hatta]]. I Sukarno no nitondra ny firenena tamin' ny taona 1945 ary pôlitika [[Sôsialisma|sôsialista]] no nampihariny; nihanahantra dia nahantra ny Indônezianina tamin' ny taompolo 1950 izay nanjakan' ny hetsika fisaraham-bazana. Tao aorian' ny zava-nitranga tamin' ny taona 1965-1966 dia naka ny fahefana i Suharto. Nandritra ny fanjakany dia nisy ny fivoarana ara-toekarena, fa nampitodika an' i Indônezia tany amin' ny [[demôkrasia]] ny fialan' i Suharto tamin' ny taona [[1998]].

Manerana ny nosy maro ao aminy, i Indônezia dia ahitana vondrona maro miavaka ara-kolontsaina sy ara-piteny ary ara-pivavahana. Ny Javaney no maro anisa indrindra sady manana hery ara-pôlitika lehibe indrandra. Amin' ny maha firenena tokana sy vahoaka tokana ny mponina ao aminy, i Indônezia dia namolavola ny maha-izy azy tamin' ny famaritana [[fitenim-pirenena]] irayn dia ny [[Fiteny indôneziana|fiteny indônezianina]] (izay endriky ny [[fiteny malay]]), ary manaja ny fahasamihafana misy ao aminy sy ny fahamaroan' ny fivavahana na dia ny mpino silamo aza no maro anisa.

Na dia eo aza ny habetsahan' ny mponina sy ny hahavon' ny hakitroky ny mponina ao aminy, i Indônezia dia ahitana faritra maro midadasika mahatonga an' ilay firenena hanana karazan-javamananaina betsaka dia betsaka, na dia mihena aza io lova voajanahary io noho ny fitomboan' ny asan' ny olombelona.

== Tantara ==
{{...}}

Teraka tamin' ny 17 Aogositra 1945 ny Repoblikan' i Indônezia tamin' ny fanambaràna ny fahaleovantenan' i India Hôlandey; i Sukarno sy i Hatta no nanao io fanambaràna io.

=== Vanim-potoana mialoha ny tantara ===
Ny faritra misy ny [[Vondro-nosy Indôneziana|tamba-nosy indôneziana]] ankehitriny dia efa nonenan' ny olona izay antsoin' ny Eorôpeana hoe ''Abôrijina'' (karazana vazimba), roa alina taona lasa izay. Ny vahoaka abôrijina dia nipetraka tao Indônezia nandritra ny roa alina taona, tamin' izany fotoana izany, noho ny [[ranomandry]] miangona any amin' ny [[Tendrontany Avaratra|tendrontany avaratra]] sy [[Tendrontany Atsimo|atsimo]], ny lentan' ny ranomasina tamin' izany fotoana izany dia mbola ambany raha mitaha amin' ny lentan' ny ranomasina ankehitriny, ka rehefa nanomboka niakatra ny lentan' ny ranomasina dia nankany amin' ny kôntinenta [[Aostralia|Aostralianina]] ny Abôrijina. Any [[Papoazia]] sy any [[Melanezia]] no ahitana Abôrijina ankehitriny.

Ny [[Aostrôneziana (vahoaka)|Aostrônezianina]] dia tonga tao Indônezia tamin' ny taonarivo faharoa tal. J.K. hatramin' ny taona 1500 tal. J.K. Tao ny Abôrijina sy ny Aostrônezianina no nifangaro.

== Jeôgrafia ==
[[Sary:Indonesia, administrative divisions - mg - monochrome.svg|342x342px|ankavanana|thumb|Ny zaratany indônezianina]]
[[Sary:Indonesia 2002 CIA map.jpg|353x353px|ankavanana|thumb|Ny saritanin' i Indonezia, avy amin'ny Central Intelligence Agency.]]

Ny firenen' i Indônezia dia tamba-nosy any [[Azia Atsimo Atsinanana]], eo amin' ny tamba-nosy anelanelan' ny [[Ranomasimbe Indianina]] sy ny [[Ranomasimbe Pasifika]] (Ranomasin' i Sina Atsimo). Voazara tamba-nosy maro ny tamba-nosy Indônezaianina: 

* Ny Nosin' i Sonde any andrefana - voazara anelanelan' ny Nosy lehiben' i Sonde any andrefana ([[Somatra]], Java, [[Bôrneô]], [[Solavesy|Solaoesy]]) ary ny nosy kelin' i Sonde, nosy kely any atsimon' i Indônezia avy any Bali hatrany Timôro

* Ny [[Môlioky]] any atsinanana, ny nosiny dia i [[Halmahera]] any avaratra, i [[Seram]] eo fovoany, ary ny [[Nosy Aru]] sy ny [[nosy Tanimbar]] any atsimo.

* Ny [[Papoazia]] any amin' ny farany atsinanana.

I Indônezia, ankoatran' i Papoazia, dia lazaina hoe an' ny tamba-nosy mbola ngeza, dia ny ''[[Insolindia]]''. Ny nosy ngeza indrindran' i Indônezia dia i Somatra, i Bôrneô (zarainy amin' i [[Malaizia]] sy [[Broney]]), i [[Papoazia Andrefana]], ny tamba-nosin' i [[Solaoesy]] ary i [[Java]], nosy be mponina indrindra ao Indônezia (miisa 100 tapitrisa ny mponiny).

Ny [[Nosy Bali]] ihany no toerana tena itsangatsanganan' ny vahiny sy ny mpitsangatsangana any Indônezia. Amin' ny nosy hafa azo soratana, azo lazaina ny Nosy Timôro sy ny [[Nosy Flores]] (nisy karazan' olona vaovao hita tany tamin' ny 2003; ny ''[[Homo floriensis]]'').
== Jereo koa ==

* [[Lisitra ny kabupaten sy ny kota any Indônezia|Lisitra ny ''kabupaten'' sy ny ''kota'' any Indônezia]]
* [[Indôneziana (vahoaka)]]
* [[Bodisma ao Indônezia]]

* [[Hindoisma ao Indônezia]]

* [[Silamo ao Indônezia]]
* [[Vanim-potoana hindo sy bodista tao Indônezia]]

* [[Kristianisma ao Indônezia]]
* [[Fiteny ao Indônezia]]
* [[Fiteny indôneziana]]

'''Firenena ao Azia:'''

[[Afganistàna]] - [[Arabia Saodita]] - [[Armenia]] - [[Azerbaijàna]] - [[Bangladesy]] - [[Bareina]] - [[Botàna]] - [[Broney]] - [[Emirata Arabo Mitambatra]] - [[Filipina]] - [[Iemena]] - [[India]] - [[Indônezia]] - [[Iràka]] - [[Iràna]] - [[Israely]] - [[Japàna]] - [[Jôrdania]] - [[Kambôdia]] - [[Katara]] - [[Kazakstàna]] - [[Kirgizistàna]] - [[Kôety]] - [[Kôrea Atsimo]] - [[Kôrea Avaratra]] - [[Laôsy]] - [[Libàna]] - [[Maldiva]] - [[Malezia]] - [[Mianmara]] - [[Môngôlia]] - [[Nepaly]] - [[Ômàna]] - [[Ozbekistàna]] - [[Pakistàna]] - [[Palestina (fanjakana)]] - [[Rosia]] - [[Sina]] - [[Singaporo]] - [[Siria]] - [[Srilanka]] - [[Tailandy]] - [[Taioàna]] - [[Tajikistàna]] - [[Torkia]] - [[Torkmenistàna]] - [[Vietnamy]].

'''Kôntinenta eto an-tany'''

* [[Afrika]]
* [[Amerika]] ([[Amerika Avaratra]] - [[Amerika Atsimo]])
* [[Azia]]
* [[Eorôpa]]
* [[Ôseania]]
* [[Antarktika]]

== Album ==
<center><gallery caption="Indonesia" widths="180px" heights="120px" perrow="3">
File:Museum Nasional Indonesia.jpg|National Museum of Indonesia in [[Central Jakarta]]
File:Jakarta Skyline Part 2.jpg|[[Wisma 46]], Indonesia's tallest office building, located in the middle of Jakarta skyscraper.
File:Central Jakarta.JPG|Jalan Thamrin, the main avenue in Central Jakarta
File:Gambir Station Platform.jpg|A train at [[Gambir]] station in [[Central Jakarta]]
File:BungKarno-indonoob.JPG|The [[Bung Karno Stadium]] is capable of hosting 100,000 spectators
File:Indonesia 2002 CIA map.png|Map of Indonesia
File:Indonesia provinces english.png|Provinces of Indonesia
File:Jalan malioboro - Jogjakarta.JPG|Malioboro, the most famous street in Yogyakarta city
Image:transjogja.jpg|Trans Jogja Bus. A bus rapid transit system in Yogyakarta city
File:SOTO FOOD.jpg|A selection of [[Indonesian cuisine|Indonesian food]], including ''Soto Ayam'' (chicken soup), ''sate kerang'' ([[satay|shellfish kebabs]]), ''telor pindang'' (preserved eggs), ''perkedel'' (fritter), and ''es teh manis'' (sweet iced tea)
File:Indonesian Army infantryman participating in the GPOI.jpg|An Indonesian Army infantryman participating in the U.N.'s Global Peacekeeping Operation Initiative
Image:Panser side left.JPG|Pindad Panser "Anoa" shown during Indo Defense and Aerospace Expo 2008
|Indonesian Naval vessels
Image:AURI B-25.jpg|B-25 Mitchell bombers of the AURI in the 1950s
Image:Jmnei.jpg|A [[Javanese people|Javanese]] engineer closes one of the gun bay doors on a Dutch [[Brewster Buffalo|Buffalo]], January 1942. 
|[[Mazda6]] used by the Jakarta Metro Highway Patrol (''Ditlantas Polda Metro Jaya'') as a patrol car
|[[Mitsubishi Lancer]] used by Vital Object Protection of Indonesian National Police
File:ID_diesel_loco_CC_201-05_060327_4217_kta.jpg|GE U20C in [[Indonesia]], #CC201-05
File:Diesel locomotive CC 203 22 at Gambir Station.jpg|GE U20C "Full-Width Cabin" in Indonesia, #CC203-22
File:ID_diesel_loco_CC_204-06_060403_2512_mri.jpg|GE U20C full computer control locomotive in Indonesia, #CC204-06
[...]
</gallery></center>

=== Rohy ivelany ===

; Governemanta
* [http://www.indonesia.go.id/en/ Governemantan'ny Indonezia] {{Wayback|url=http://www.indonesia.go.id/en/ |date=20120217185129 }}
* [http://www.setneg.go.id/ Minister of The State Secretary]
* [http://www.antara.co.id/en/ Antara – National News Agency]
* [http://www.bps.go.id/ Statistics Center]
* [https://www.cia.gov/library/publications/world-leaders-1/world-leaders-i/indonesia.html Chief of State and Cabinet Members] {{Wayback|url=https://www.cia.gov/library/publications/world-leaders-1/world-leaders-i/indonesia.html |date=20130915023108 }}

[[Defia Rosmaniar]]

=== Tsiahy ===

<references />

[[Sokajy:Firenena]]
[[Sokajy:Firenena ao Azia]]
[[Sokajy:Firenena]]
[[Sokajy:Firenena ao Azia]]

[[Sokajy:Indonezia|*]]