I Godefroy de Bouillon sy ireo mpitarika ny Kroazada voalohany
Ny kroazada voalohany dia fahafihana miaramila nataon' ny Kristiana tamin' ny taona 1095 hatramin' ny 1099, taorian' ny fandavan' ny Torka seljokida tamin' ny taona 1078 ny hamela malalaka ny fandalovan' ny Kristiana mpanao fivahiniana masina ho any Jerosalema. Tamin' ny fiafaran' izany kroazada izany dia azon' ny Kristiana i Jerosalema sady niforona ny Fanjakana kristianan' i Jerosalema.
Nanomboka tamin’ ny 27 Novambra 1095 ny kroazada, tamin’ ny toriteny nataon’ ny papa Orbano II teo anatrehan’ ny mpivory nandritra ny kônsily tao Clermont (Clermomont-Ferrand ankehitriny), izay nanainga ny mpandray anjara mba hamonjy ny Kristiana any Atsinanana sy hanafaka ireo tanàna sy toerana masina. Nisy nanoina izany antso izany ka maro ireo izay nanatevin-daharana ny mpiantafika, rehefa avy nosalorana ankanjo misy vokovoko (latina: crux).
Manan-talenta amin’ ny paik’ ady ny papa ka nanome
indolzansa feno ireo izay nandray anjara tamin’ ny dia nankany Jerosalema sy nanapa-kevitra hiandry ny volana Aogositra 1096 vao izay hamela ny fandehanana isan’ andiany. Ny andiany tsirairay izay nianto-tena sy nanana ny mpitarika niankinany, dia nifidy ny lalan-kombany hatrany
Kônstantinôpôly (na Kônstantinôpla) (
Istanbul ankehitriny). Ao no niaingan’ ireo fanafihana namelezana ny
Seljokida tao
Anatôlia sy namelezana ny emperora bizantina, alohan’ ny hahafahana mankany
Jerosalema.
(tohiny...)
Ny tsimokaretina coronavirus
Tamin' ny 20 Marsa 2020 vao fantatra amin' ny fomba ôfisialy ny fisian' ny valanaretin'ny coronavirus eto Madagasikara, araka ny fanambaràna nataon' ny filoham-pirenena malagasy Andry Rajoelina. Vehivavy telo avy any Frantsa no hita fa mararin' io aretina io rehefa nidina avy tamin' ny fiaramanidina nitondra azy ireo ka notsapaina hafanana. Raikitra avy hatrany ny fandraisana fepetra toy ny fanajanonana ny sidina rehetra avy any ivelany (fanambaràna tamin' ny 17 Marsa 2020) mandritra ny 30 andro manomboka ny 20 Marsa 2020, ny fanentanana ny vahoaka hihiboka ao amin' ny toeram-ponenany avy, ny fijerena ny mari-panan' ireo olona anaty fiara mbola niala na niditra ny tanàn-dehibe toa ny renivohitr' i Madagasikara, ny fampiatoana ny fitateram-bahoaka, ny fanakatonana ny toeram-piasana mety hahitana olona maro ary ny fanakatonana ny sekoly sy ny toeram-pivavahana.
Misy fiantraikany ara-tsosialy ny fahatafidiran' io valanaretina io eto Madagasikara sy ireo fepetra tsy maintsy noraisin' ny fanjakana, ka isan' izany ny fisondrotry ny vidin' entana sasany, ny fahasahiran' ireo mpitrongy vao homana, ny fahaverezan' asan'ny olona maro, ny fijalian' ireo olona avy na mandalo ao Antananarivo na Toamasina ka mikasa hody any amin' ny faritra hafa, na ireo mikasa hody ao Antananarivo na ao Toamasina avy any amin' ny faritra hafa.
Ny Institut Pasteur eto Madagasikara no misahana ny fitiliana ny aretina tamin' ny voalohany, ka ny hôpitaly manara-penitra eny Andohatapenaka no misahana ny fanaraha-maso ny fivoaran' ny aretin' ireo olona tazomina ao. Rehefa nitombo ny tranga dia natsangana koa ny toerana maro hanaovana fizaham-pahasalamana sy handraisana ny mararin' ny Covid-19.
Arakaraka ny fisehon' ny olana no itadiavan' ny fitondram-panjakana paikady hamahana ny olana misy eo amin' ny fiarahamonina, isan' izany ny famelomana ny "Tsena Mora" sy ny fizarana sakafo maimaimpoana ho an' ny sokajin' olona heverina fa marefo. Nanampy ny firenena malagasy ara-tsosialy koa ny fikambanana sy ny firenena sasany avy any an-dafy.
Ho takalon' ny fiarovana ny olona tsy ho azon' ilay valanaretina dia niantraika amin' ny toekarena malagasy ny fepetra noraisin' ny fitondram-panakana izay nanidy ny toeram-pivarotana sy ny orinasa mpamokatra ary ny fitaterana manerana an' i Madagsikara. Isan' ny tsy voatsinjo koa ny fianaran' ny zaza malagasy tamin' ny fanakatonana aloha loatra ny sekoly rehetra manerana an'i Madagasikara, eny na dia mbola tsy nidiran' ilay valanaretina aza ny faritra maro raha tsy taty aoriana be aza.
(tohiny...)