Fiteny hebreon' ny Baiboly

Ny fiteny hebreon'ny Baiboly na fiteny hebreo biblika dia endriky ny fiteny hebreo nanoratana ny Baiboly hebreo (hebreo: תַּנַ"ךְ / Tanakh) teo anelanelan'ny taonjato faha-12 sy faha-2 tal. J.K. Mety nifanahaka amin'ny fiteny fenisiana izy tamin'izany satria mifanakaiky ireo fiteny roa ireo. Nosoratana tamin'io endri,ky ny fiteny hebreo io koa ireo soratanana hita tao Komràno (atao hoe Sora-tanam-piraketan'ny Ranomasina Maty) teo anelanelan'ny taona 1947 sy 1956. Ny ankamaron’ireo boky apokrifan'ny Baiboly anefa voasoratra tamin'ny fiteny arameana.  

Ao amin’ny Baiboly, indrindra ao amin'ny boky voalohany, ny Genesisy (amin'ny teny hebreo: בְּרֵאשִׁית / Bereshit), dia ahitana ny soratra hoe אברם העברי (Abram ha-’ibri izay midika hoe "Abrama ilay Hebreo" nefa tsy milaza io lahatsoratra io fa niteny hebreo i Abrama na ny taranany. Ny teny hoe hebreo na hebrio dia mety avy amin'ny fitenenana hoe מעבר לנהר / me-’eber la-nahar ("avy eny am-pitan'ny ony"), izay manondro ny fiavian'i Abrahama. Nanomboka tamin'ny taonjato faha-3 tal. J.K. dia nampiasa ny fiteny arameana ny Jiosy tao Palestina tamin'ny fiainany andavanandro sy tamin'ireo literatiora ivelan'ny fivavahana. Fiteny ampiasanina amin'ny fivavahana izao ny hebreo biblika ka hafa fa tsy mitovy amin'izay tenenin'ny vahoaka andavanandro ankehitriny.

Tsy ampy voambolana ny fiteny hebreo biblika izay tsy ahitana afa-tsy voan-teny latsaky ny 8 000 ka ny 2 000 dia voan-teny tsy miseho ao amin'ny Baiboly hebreo afa-tsy indray mandeha monja, ary ireo teny ireo dia voaforona tamin'ny fototeny miisa 500. Ny voambolana grika tamin'izany fotoana izany anefa dia efa nahatratra 120 000 isa. Azo antoka fa nisy voambolana hafa maro kokoa nampiasain'ny vahoaka ho fanampin'izay hita ao amin'ny Tanakh nefa nanjavona izany.

Jereo koa

• Fiteny hebreo misnaika

• Fiteny hebreo vaovao
• Fiteny arameana