Fanandroana malagasy

Ny fanandroana malagasy dia endriky ny fanandroana ataon'ny mpanandro malagasy izay andinihany sy ampiharany ny fifandraisan'ny fotoana ahaterahan'ny olona iray na ny fotoana ahatanterahan'ny zavatra iray ampifandraisina amin'ny toerana sy ny toetran'ireo zavatra eny amin'ny lanitra, indrindra ny Volana, araka ny tetiandro nentin-drazana malagasy sy ny fifandraisan'izany amin'ny ho toetr'ilay olona teraka na ilay zavatra miseho na tiana hotanteraka. Izany fifandraisana izany no atao hoe vintana. Ambaran'ny mpanandro malagasy fa mamaritra ny toetra sy ny hoavin'ny olona ateraka na ny zavatra tanterahina tandrify azy ny vintana nefa azo ovana izany amin'ny alalan'ny fanalana vintana raha ratsy ka atahorana hitera-doza io vintan-dratsy io. Tsy ny vintana mifandray amin'ny Volana sy ny kintana ihany anefa no voakasiky ny fanandroana malagasy fa ny vanim-potoana rehetra hatramin'ny andro ao amin'ny herinandro sy ny fizaràn'ny andro, ka hatramin'ny fizaran-taona sy ny taona koa. Manampy izany ny lafintany (atsimo, avaratra, atsinanana sns) sy ny zavatra hafa toy ny tany, ny rivotra, ny afo ary ny rano sns. Noho izany dia tsy ny fotoana ihany no sahanin'ny fanandroana malagasy fa ny erana koa.

Fanao andavanandro teto Madagasikara ny fankanesana any amin'ny mpanandro teo amin'ireo andriana amin'ny taonjato faha-18 sy faha-19. Tao Imerina teo antenantenan'ny taonjato faha-19 dia nahay nanandro ny iray ampahatelon'ny olona.

Araka ny finoan-drazana malagasy dia lova avy amin'ny ray aman-dreny na talenta avy amin'ny Zanahary ny fanandroana. Ilain'ny Malagasy ny mampijery mpanandro alohan'ny hiterahana, hanamboarana trano na fasana, hanaovana hasoavana na fanambadiana, hisantatra na hitokana zavatra, handevina sns.

Raha tiana ho azo ny fanandroana malagasy dia tokony havahana ny hoe antokon-kintana sy ny hoe vintana ary ny hoe tetiandro. Mifandray tanteraka amin'ny tetiandro ny vintana. Ny fifandraisana misy eo amin'ny antokon-kintan'ny zodiaka sy ny vintana dia efa tsy hentintra intsony noho ny fanandroana sy ny tetiandro malagasy manara-bolana fa tsy manara-kintana na manara-masoandro.

Tsy ny volana sy ny andro ihany no manan-danja eo amin'ny fanandroana malagasy fa ny fizarazaran'ny andro koa, toy ny maraina sy ny tolakandro, ny andro sy ny alina, ny miposaka masoandro sy ny mitatao vovonana sy ny milentika masoandro sns.

Ny andro ao amin'ny herinandro

Manomboka amin'ny filentehan'ny masoandro ny andro malagasy ary manomboka amin'ny andro Alakamisy ny herinandro. Ny iray volana ao amin'ny tetiandro malagasy dia misy 29 na 30 andro.

Alakamisy

Andro voalohany ao amin'ny fanandroana sy tetiandro malagasy ny andro Alakamisy. Ny teny hoe Alakamisy na Lakamisy na Kamisy dia avy amin'ny teny arabo hoe الخميس / al-khamīs izay midika hoe "andro fahadimy".

Araka ny finoan'ny Ntaolo malagasy, amin'ny ankapobeny, dia andro tsara ny Alakamisy fa manantena hisy. Andro fisantarana izay atao (fanorenan-trano, fivohan'ny tafika amin'ny ady) sy tsara anaovana fampakaram-bady. Tsy tsara andevenana ny andro Alakamisy.

Zoma

Andro faharoa ny andro Zoma. Ny teny hoe Zoma na Azoma na Joma dia avy amin'ny teny arabo hoe الجمعة / al-jum‘ah izay midika hoe "andro fahenina". Amin'ny ankapobeny dia ndro mainty ny Zoma, araka ny finoan'ny Ntaolo malagasy, ka natokana handevenana.

Asabotsy

Andro fahatelo ny andro Asabotsy. Ny teny hoe Asabotsy na Sabotsy dia avy amin'ny teny arabo hoe السبت / as-sabt izay avy amin'ny teny hebreo hoe שָׁבַת / shabbat na avy amin'ny teny hebreo hoe shabbos izay samy manondro ny andro Asabotsy sady midika hoe "andro fitsaharana" na "andro fialan-tsasatra". Amin'ny ankapobeny dia andro "mibontsina" ny Asabotsy, araka ny fivoasana sy ny finoan-drazana malagasy, ka natokana hitomaniana sy hamoizana ny maty.

Alahady

Andro fahefatra ny Alahady. Ny teny hoe Alahady na Lahady dia avy amin'ny teny arabo hoe الأحد / al-aḥad izay midika hoe "andro voalohany". Amin'ny ankapobeny dia andro mahery ny Alahady, raka ny finoan'ny Ntaolo malagasy, ka tsy azo andevenana ny marainany.

Alatsinainy

Andro fahadimy ny Alatsinainy. Ny teny hoe Alatsinainy na Latsinainy na Tinainy dia avy amin'ny teny arabo hoe الإثنين / al-ithnayn izay mitovy dika aminy. Amin'ny ankapobeny dia andro mafy sy mainty ny Alatsinainy, araka ny finoan-drazana malagasy. Tsy fisantaran-javatra io andro io fa andro fandevenana. Amin'ny maha andro mafy azy dia andro fanamafisan-javatra sy fandevenana ny Alatsinainy.

Talata

Andro fahenina ny Talata. Ny teny malagasy hoe Talata na Atalata dia avy amin'ny teny arabo hoe الثلاثاء / ath-thulathā’. Aminny ankapobeny, amin'ny faritra maro eto Madagasikara dia tsy mety ny mamangy mana-manjo amin'ny andro Talata, araka ny finoan'ny Ntaolo malagasy. Andro tsara hivoahan'ny andriana na ny tafika ny andro Talata. Ataon'ny Ntaolo malagasy hoe " Talata gorobaka" ny andro Talata.

Alarobia

Andro fahafito ny andro Alarobia. Ny teny malagasy hoe Alarobia na Larobia dia avy amin'ny teny arabo hoe الأربعاء / al-’arbi‘ā’ izay midika hoe "andro fahefatra". Amin'ny ankapobeny, amin'ny Ntaolo malagasy dia andro ratsy ny Alarobia, araka ny fitenenana hoe "Alarobia tsy miverina". Natokana ho an'ny famoizana sy ny fandevenana ny Alarobia.

Ny orim-bintana roa ambin'ny folo

Ireto avy ireo anaram-bintana amin'ny fanandroana malagasy izay sady anaran'ny volana malagasy koa: Alahamady, Adaoro, Adizaoza, Asorotany, Alahasaty, Asombola, Adimizana, Alakarabo, Alakaosy, Adijady, Adalo ary Alohotsy. Mbola iadian-kevitra ny fotoana mifanandrify amin'ny volana tsirairay noho ny fahasamihafam-piheverana misy eo amin'ireo milaza tena fa manam-pahaizana momba ny tetiandro malagasy.

Alahamady

Ny Alahamady no volana sy vintana voalohany amin'ny fanandroana. Renivintana ny Alahamady. Avy amin'ny anaran'antokon-kintana amin'ny teny arabo hoe االحمل / Al-Hamal ("ondrilahy") ny teny hoe Alahamady. Ny zoro avaratra-atsinana amin'ny trano no toerana omena azy. Io zoro io dia atao hoe zorofirarazana koa. Mibaby ny Alohotsy sy mitrotro ny Adaoro ny Alahamady fa mifandratra amin'ny Adimizana nefa ny mitanila eo amin'ny Asombola sy Alakarabo izay iandrianany sy iarenany ny izy.

Ao amin'ny fitetezana andro dia mitondra tonon'andro telo ny Alahamady, dia vava Alahamady sy ny vonto Alahamady ary ny vody Alahamady. Ny vava Alahamady ao amin'ny volana Alahamady dia atao hoe Alahamadibe. Inoana ho vintan'andriana sady vintana maha mpanjaka ny Alahamady. Ny Alahamady no vintana mahery indrindra.

Adaoro

Ny Adaoro no vintana sy volana faharoa. Avy amin'ny anaran'antokon-kintana amin'ny teny arabo hoe اثور / Ath-Thur na Ath-Thaur ("ombilahy") ny hoe Adaoro. Zanabintana ny Alohotsy. Ny tapany avaratra amin'ny rindrin-trano atsinanana no toerana omena azy. Mifandratra amin'ny Alakarabo sady mihataka sy miarina eo amin'ny Adimizana ny Adaoro. Trotroin'ny renivintana Alahamady ny zanabintana Adaoro.

Mitondra tonon'andro roa ny Adaoro, dia ny vava Adaoro sy ny vody Adaoro. Inoana ho andron'afo na andro mandoro ny Adaoro.

Adizaoza

Vintana sy volana fahatelo ny Adizaoza. Avy amin'ny anaran'antokon-kintana amin'ny teny arabo hoe اجوزاء / Al-Djuza ("kambana") ny hoe Adizaoza. Zanabintana ny Adizaoza. Ny toerana omena azy dia ny tapany atsimo amin'ny rindrin-trano antsinanana. Eo amin' ny Adizaoza no fitoeran'ny sinibe ao an-trano. Ny Alakaosy no mifandratra amin' ny Adizaoza sady miarina eo amin'ny Adijady. Baben'ny renivintana Asorotany ny zanabintana Adizaoza.

Mitondra tonon'andro roa ny Adizaoza, dia ny vava Adizaoza sy ny vody Adizaoza. Vintana mahery ny Adizaoza ka ny olona ateraka aminy dia "miozanozana" raha tsy alam-bintana. Izay olona mikasa hampaka-bady, na hanorin-trano, sns., nefa sendra mifandratra amin'ny vintany ireo andro tsara fanaovana izany, dia ny Adizaoza no tokony hofidiny, fa io tsy mihetsiketsika tahaka ny sinibe, ka hampateza ny zavatra kasaina hatao.

Asorotany

Vintana sy volana fahefatra ny Asorotany. Avy amin'ny anaran'antokon-kintana amin'ny teny arabo hoe اسرطان / As-Saratan na As-Sartan ("foza") ny hoe Asorotany. Renivintana ny Asorotany. Ny zoron-trano atsimo-atsinana no toerana omena azy. Mibaby ny Adizaoza sy mitrotro ny Alahasaty ny Asorotany. Mifandratra amin'ny Adijady nefa mitanila sy miarina eo amin'ny Alakaosy sy Adalo izy.

Mitondra tonon'andro telo ny Asorotany, dia vava Asorotany sy ny vonto Asorotany ary ny vody Asorotany. Andro mahery ny Asorotany.

Alahasaty

Ny Alahasaty no vintana sy volana malagasy fahadimy. Avy amin'ny anaran'antokon-kintana amin'ny teny arabo hoe اأسد / Al-Asad ("liona") ny hoe Alahasaty. Zanabintana ny Alahasaty. Ny tapany atsinanana amin'ny rindrin-trano atsimo no toerana omena azy. Mifandratra amin'ny Adalo sy miarina eo amin' ny Adijady ny vintana Alahasaty. Trotroin'ny renivintana Asorotany ny zanabintana Alahasaty.

Mitondra tonon'andro roa ny Adizaoza, dia ny vava Adizaoza sy ny vody Adizaoza. Lazaina ho vinta-mpamosavy sy andron'ody ny Alahasaty.

Asombola

Vintana sy volana fahenina ny Asombola. Avy amin'ny anaran'antokon-kintana amin'ny teny arabo hoe السنبلة / As-Sumbul ("virjina") ny hoe Asombola. Zanabintana ny Asombola. Ny tapany andrefana amin'ny rindrin-trano atsimo no toerana omena azy. Mifandratra amin'ny Alohotsy sy miarina eo amin' ny Alahamady ny vintana Asombola. Baben'ny renivintana Adimizana ny zanabintana Asombola.

Ao amin'ny fitetezana andro dia mitondra tonon'andro roa ny Asombola, dia ny vava Asombolasy sy ny vody Asombola. Vintam-bola sy vintan'ny olona tia harena ny Asombola.

Adimizana

Ny Adimizana no vintana sy volana fahafito. Avy amin'ny anaran'antokon-kintana amin'ny teny arabo hoe اميزان / Al-Mizan ("mizana") ny hoe Adimizana. Renivintana ny Adimizana. Ny zoron-trano atsimo-andrefana no toerana omena azy. Ny Adimizana dia mifandratra amin'ny Alahamady sady mitanila sy miarina eo amin'ny Alohotsy sy ny Adaoro. Mitrotro ny Alakarabo sy mibaby ny Asombola ny Adimizana. Mifandratra amin'ny Alahamady sady mitanila sy miarina eo amin'ny Alohotsy sy ny Adaoro ny Adimizana.

Ao amin'ny fitetezana andro dia mitondra tonon'andro telo ny Adimizana, dia vava Adimizana sy ny vonto Adimizana ary ny vody Adimizana. Vintana mahery ny Adimizana nefa mety ho tsara na hahafaty mbola kely an'izay ateraka aminy. Mitrotro ny Alakarabo sy mibaby ny Asombola ny Adimizana.

Alakarabo

Ny Alakarabo no vintana sy volana fahavalo. Avy amin'ny anaran'antokon-kintana amin'ny teny arabo hoe اعقرب / Al-Akrab ("maingoka") ny hoe Alakarabo. Zanabintana ny Alakarabo. Ny tapany atsimo amin'ny rindrin-trano andrefana no toerana omena azy. Miarina eo amin'ny Alahamady sady mifandratra amin'ny Adaoro ny vintana Alakarabo. Ny renivintana Adimizana no mitrotro azy.

Mitondra tonon'andro roa ny Alakarabo, dia ny vava Alakarabo sy ny vody Asombola. Vintana tsara ny Alakarabo satria androm-bokatra. Voalaza fa teraka tamin'ny vava Alakarabo ny mpanjaka Ranavalona II.

Alakaosy

Ny Alakaosy dia vintana sy volana fahasivy ao amin'ny fanandroana sy tetiandro malagasy. Avy amin'ny anaran'antokon-kintana amin'ny teny arabo hoe اقوس / Al-Kaus ("mpitifitra tsipika") ny hoe Alakaosy. Zanabintana ny Alakaosy. Ny tapany avaratra amin'ny rindrin-trano andrefana no toerana omena azy. Mifandratra amin'ny Adizaoza Alakaosy sady miarina sy miandriana eo amin'ny Asorotany ny Alakaosy. Baben'ny renivintana Adijady ny Alakaosy.

Mitondra tonon'andro roa ny Alakaosy, dia ny vava Alakaosy sy ny vody Alakaosy. Atao hoe Alakaosibe ny vava Alakaosy ao amin'ny volana Alakaosy. Vintana mahery indrindra ny Alakaosy. Raha tsy alam-bintana ny zaza teraka aminy dia ahohoka ho faty fa atahorana hahafaty izay lehibe noho izy.

Adijady

Vintana sy volana fahafolo ny Adijady. Avy amin'ny anaran'antokon-kintana amin'ny teny arabo hoe اجدي / Al-Djadi ("osilahy") ny hoe Adijady. Renivintana ny Adijady. Ny zoron-trano avaratra-andrefana no toerana omena azy. Mitrotro ny Adalo sy mibaby ny Alakaosy ny Adijady. Mifandratra amin'ny Asorotany sad mitanila sy miarina eo amin'ny Alahasaty sy ny Adizaoza ny Adijady.

Ao amin'ny fitetezana andro dia mitondra tonon'andro telo ny Adijady, dia vava Adijady sy ny vonto Adijady ary ny vody Adijady. Vintana mafy ny Adijady ka tsara anorenana zavatra tiana hateza satria "mijadina mafy".

Adalo

Vintana sy volana faharaika ambin'ny folo ny Adalo. Avy amin'ny anaran'antokon-kintana amin'ny teny arabo hoe ادلو / Al-Dalu ("mpandraraka rano") ny hoe Adalo. Zanabintana ny Adalo. Ny tapany andrefana amin'ny rindrin-trano avaratra no toerana omena azy. Mifandratra amin'ny Alahasaty sy miarina eo amin'ny Asorontany ny vintana Adalolo. Trotroin'ny renivintana Adijady ny zanabintana Adalo.

Ao amin'ny fitetezana andro dia mitondra tonon'andro roa ny Adalo, dia ny vava Adalo sy ny vody Adalo. Vintan-dranomaso sy alahelo ny Adalo.

Alohotsy

Vintana sy volana faharoa ambin'ny folo ny Alohotsy. Avy amin'ny anaran'antokon-kintana amin'ny teny arabo hoe الحوت / Al-Hut ("trondro") ny hoe Alohotsy. Zanabintana ny Alohotsy. Ny tapany antsinana amin'ny rindrin-trano avaratra no toerana omena azy. Mifandratra amin'ny Asombola sy miarina eo amin'ny Adimizana ny vintana Alohotsy. Baben'ny renivintana Alahamady ny zanabintana Alohotsy.

Ao amin'ny fitetezana andro dia mitondra tonon'andro roa ny Alohotsy, dia ny vava Alohotsy sy ny vody Alohotsy. Vintan'olona tsy mahatombin-toerana ny Alohotsy.

Ny vintana malagasy sy ny zodiaka

Raha manara-bolana tanteraka ny tetiandro malagasy dia tsy misy ifandraisany ny evan'ny zodiaka na ny antokon-kintan'ny zodiaka sy ny volana malagasy, afa-tsy ny fitovian'anarana. Na dia atao hoe manara-bolana sy masoandro aza ny tetiandro malagasy dia mbola tsy mifanandrify ihany ny volana malagasy sy ny antokon-kintan'ny zodiaka mitovy anarana aminy.

Ity ny fifandraisan'ny anaram-bolana sy vintana malagasy amin'ny anaran'ny eva sy ny antokon-kintan'ny zodiaka amin'ny teny latina.

Anaram-bolana malagasy	Anaran'antokon-kintan'ny zodiaka amin'ny teny latina	Dikany ara-bakiteny
Alahamady	Aries	"ondrilahy"
Adaoro	Taurus	"ombilahy"
Adizaozo	Gemini	"kambana"
Asorotany	Cancer	"foza"
Alahasaty	Leo	"liona"
Asombola	Virgo	"virjina"
Adimizana	Libra	"mizana"
Alakarabo	Scorpio	"maingoka"
Alakaosy	Sagittarius	"mpitifitra tsipika"
Adijady	Capricornus	"osy-trondro"
Adalo	Aquarius	"mpandraraka rano"
Alohotsy	Pisces	"trondro"

Ny orim-bintana sy ny zavatra mifandray aminy

Ny orim-bintana sy ny singa efatra

Araka an'i Jobily Rakotoson dia mifandray amin'ny fanandroana ny singa tsirairay, dia ny rano sy ny rivotra sy ny tany ary ny afo.

Rano

Atao hoe vintan'ny rano ny Asorotany sy ny Alakarabo ary ny Alohotsy.

Rivotra

Vintan'ny rivotra kosa ny Adimizana sy ny Adalo ary ny Adizaoza.

Tany

Vintan'ny tany ny Adaoro sy ny Adijady ary ny Asombola.

Afo

Vintan'ny afo ny Alahamady sy ny Alahasaty ary ny Alakaosy.

Ny vazantany sy ny zoron-trano

Avaratra

Lafy itoeran'ny vintana Adalo sy ny Alohotsy ny avaratra. Ao an-trano dia atao eo afovoany mahazo avaratra ny fatana. Ny avaratra dia vazantanin'ny fahefana sy ny fibaikoana ary ny fanjakana. Eo amin'ny misy ny Adalo no toerana fanajam-bahiny indrindra ao an-trano. Tandrify ny Alohotsy no fametrahana ny lovia sy ny sotro.

Avaratra atsinanana

Ny zoro avaratra-atsinana no zoron'ny Alahamady. Ny zoro avaratra-atsinanana amin'ny trano no omena ny Alahamady izay atao hoe zorofirarazana koa. Atao hoe Alahamadintany ny tanana na ny faritra manandrify ny zoro Alahamady amin'ny tanana na faritra iray. Ny olona hajaina indrindra, raha misy fivoriana, dia asai-mipetraka eo amin' ny Alahamadintany.

Atsinanana

Lafy itoeran'ny vintana Adaoro sy Adizaoza ny atsinanana. Vazantany natokana ho an'ny vavaka sy ny Razana ny atsinanana ao an-trano. Eo atsinanana tandrify y Adizaoza no ametrahana ny siny ao an-trano. Ny faritra avaratra amin'ny rindrina atsinana, tandrify ny Adaoro, no asiana ny farafara.

Atsimo atsinanana

Ny zoron-trano atsimo-atsinana no toerana omena ny Asorotany.

Atsimo

Lafy itoeran'ny vintana Asombola sy Alahasaty ny atsimo. Ny atsimo ao an-trano dia vazantany natokana ho an'ny fanekena ny manam-pahefana, ny fanetren-tena, ny olona anjakana, ny maha mpanompo.

Eo atsimo manandrify ny Alahasaty (ilany atsinanana amin'ny rindrina atsimo) no ametrahana ny zanak'omby. Tandrify ny Asombola (ilany andrefana amin'ny rindrina atsimo) no ametrahana ny laona sy ny fanoto sady eo no mitoto vary.

Atsimo andrefana

Ny zoron-trano atsimo-andrefana no toerana omena ny Adimizana. Eo no misy ny varavarambe amin'ny trano, izay ivoahana sy idiran'ny tsara sy ny ratsy.

Andrefana

Lafy itoeran'ny vintana Alakaosy sy Alakarabo ny andrefana. Faritra tsy madio sy tsy masina ary an'ny vahiny ny andrefana ao an-trano. Ao amin'ny tapany atsimo amin'ny rindrina andrefana (manandrify ny Alakarabo) no asiana ny varavarambe amin'ny trano, izay ivoahana sy idiran'ny soa sy ny ratsy. Tandrify ny Alakaosy no amelaran-tsihy hampandrosoana ny andriana. Eo koa no misy ny farafaran'ny vehivavy tera-bao izay akaikin'ny fatana ka tsara ho an'ny mpifana.

Avaratra adrefana

Ny lafin-tany avaratra-andrefana dia atao hoe Adijady ka ny lafin-trano avaratra-andrefana no omena azy. Atao hoe zorom-baravarankely koa ny eo.

Jereo koa:

• Fanandroana
• Tetiandro malagasy
• Fivavahana eto Madagasikara

Rohy ivelany

• Astrologie et divination malgaches
• Astrologie malgache
• Les horoscope Malgache une prédiction de la chance ou le « Vintana »
• Les 12 signes du zodiaque malagasy
• Le calendrier malgache
• Fêtes Malgaches
• Le Nouvel An Malgache
• Malagasy Horoscopes : Alahamady, Alakaosy, Asombola.....
• Rabesata Arima "Alimanaka Rabesata Vintana"
• Phase de la lune in Calendrier-365.fr

Fanovozan-kevitra

• Jaovalo-Dzao R., Mythes, rites et transes à Madagascar, Angano et Tromba sakalava, Karthala et Ambozontany, 1996.
• Beaujard P., Mythe et société à Madagascar (Tanala de l'Ikongo), Le chasseur d'oiseau et la princesse du ciel, Paris, L'Harmattan, 1991.