Abidy ara-drafipeo iraisam-pirenena: Fahasamihafan'ny versiona
k nanova ny anaran'i Abidy Ara-drafipeo Iraisam-pirenena ho Abidy ara-drafipeo iraisam-pirenena i Jagwar |
|||
Andalana faha-7: | Andalana faha-7: | ||
Naverina in-dimy ny AAI, tamin'ny 1900, 1932, 1989, 1993 ary tamin'ny 2005. |
Naverina in-dimy ny AAI, tamin'ny 1900, 1932, 1989, 1993 ary tamin'ny 2005. |
||
== |
== Fomba fanoratana == |
||
Ny tanjon'ny dikan-tsoratra amin'ny alalan'ny AAI dia mizarazara ny volana ho singam-bolana izay lazaina fa tsy azo sarahina, ary mampiasa eva tokana ho an'izy ireo. |
|||
Eo amin'ny 118 eo ho eo ny isan'ny soratra ao amin'ny AAI, iay hahafahana manoratra ny feo hita matetika. Ireo litera ireo dia litera avy amin'ny abidy grika na latina, izay ahitana fiovana na tsia : ɾ, ɽ, ɺ, ɹ (avy amin'i r) ; ɘ, ə (avy amin'i e). Soratana amin'ny alalan'ny litera matetika hita miaraka amina diakritika (miisa 76) ireo renifeo na zanapeo tsy hita matetika. Ohatra, soratana [β̞] ny ''b'' ny fiteny kastiliana ''caber''. Misy koa litera manokana hanoratana ny feo toy ny tsindrim-peo : [ˈdʊl·dn̩], fanoratana amin'ny AAI ny matoanteny alemana ''dulden''. |
|||
=== Ny slash (fônôlôjika) sy ny fonosana mahitsy (ara-drafipeo) === |
|||
* Amin'ny [[haitsikerafiteny]] dia atao anelanelana slash, izany hoe manome ny fanononan'ny teny fa tsy manome ny antsipirihany. Anaty rakibolana no ahitana io karazana fanononana io. |
|||
* Ny fanononana anaty fonosana mahitsy dia fanononana ara-drafipeon'ny teny. Betsaka ireo mety ho fanononana ara-drafipeo ary arakaraky ny faritra, na arakaraky ny mpanonona io fanononana io. |
|||
Noho'ny habetsahan'ny fanononana ara-drafipeo, dia ny fanononana fônôlôjika no tena ampiasaina. |
|||
== Ny Abidy ampiasain'ny AAI == |
== Ny Abidy ampiasain'ny AAI == |
Endrik'io pejy io tamin'ny 23 Oktobra 2013 à 17:53
Ny abidy ara-drafipeo iraisam-pirenena afohezina API amin'ny fiteny frantsay, na IPA amin'ny fiteny anglisy, dia abidy ampiasaina ho an'ny fanoratana ny feon'ny fiteny tetenina. Izy io dia tsy hoatry ny fomba fanoratana an'ny vondrom-piteny, ny AAI dia abidy natao mba handrakotra ny ankapoben'ny fiteny rehetra. Navelatry ny mandinika rafi-peo frantsay sy britanika ho an'ny Fikambanana ara-drafipeo iraisam-pirenena, navoaka tamin'ny 1888 izy. Natao tamin'ny 2005 ny famerenana farany.
Tantara
Ny AAi dia noforonin'ny mpampianatra britanika sy frantsay taritin'i Paul Passy ho an'ny fikambanana ara-drafipeo iraisam-pirenena, noforonina tany Paris tamin'ny 1886 ary nitondra Dhi Fonètik Tîcerz' Asóciécon. Ny santiôna voalohan'ny AAI, navoaka tamin'ny 1888, dia avy amin'ny abidy rômikan'i Henry Sweet, io avy amin'ny abidy manara-peon' Isaac Pitma, sy Alexander John Ellis.
Naverina in-dimy ny AAI, tamin'ny 1900, 1932, 1989, 1993 ary tamin'ny 2005.
Fomba fanoratana
Ny tanjon'ny dikan-tsoratra amin'ny alalan'ny AAI dia mizarazara ny volana ho singam-bolana izay lazaina fa tsy azo sarahina, ary mampiasa eva tokana ho an'izy ireo.
Eo amin'ny 118 eo ho eo ny isan'ny soratra ao amin'ny AAI, iay hahafahana manoratra ny feo hita matetika. Ireo litera ireo dia litera avy amin'ny abidy grika na latina, izay ahitana fiovana na tsia : ɾ, ɽ, ɺ, ɹ (avy amin'i r) ; ɘ, ə (avy amin'i e). Soratana amin'ny alalan'ny litera matetika hita miaraka amina diakritika (miisa 76) ireo renifeo na zanapeo tsy hita matetika. Ohatra, soratana [β̞] ny b ny fiteny kastiliana caber. Misy koa litera manokana hanoratana ny feo toy ny tsindrim-peo : [ˈdʊl·dn̩], fanoratana amin'ny AAI ny matoanteny alemana dulden.
Ny slash (fônôlôjika) sy ny fonosana mahitsy (ara-drafipeo)
- Amin'ny haitsikerafiteny dia atao anelanelana slash, izany hoe manome ny fanononan'ny teny fa tsy manome ny antsipirihany. Anaty rakibolana no ahitana io karazana fanononana io.
- Ny fanononana anaty fonosana mahitsy dia fanononana ara-drafipeon'ny teny. Betsaka ireo mety ho fanononana ara-drafipeo ary arakaraky ny faritra, na arakaraky ny mpanonona io fanononana io.
Noho'ny habetsahan'ny fanononana ara-drafipeo, dia ny fanononana fônôlôjika no tena ampiasaina.
Ny Abidy ampiasain'ny AAI
Famisavisana ilay abidy
Unicode
Jereo koa
Litera | Feo |
---|---|
b | b |
p | p |
m | m |
f | f |
v | v |
d | d |
t | t |
s | s |
z | z |
ts | ts |
j | dz |
tr | ʈʂ |
dr | ɖʐ |
r | r |
l | l |
n | n |
ñ | ŋ |
k | k na kj |
g | g na gj |
h | h |
Litera | Feo |
---|---|
a | a |
i | i |
e | e |
o | u |
ô | o |
Rohy ivelany
Amin'ny fiteny frantsay
- ((en)) Site officiel de l’Association phonétique internationale
- API en HTML
- tableau officiel
- liste des symboles officiels
- machine à écrire phonétique interactive
- versions étendues de l’API
- Endrika:ExpIPA, système de Luciano Canepari : 500 symboles basiques, 300 complémentaires, et 200 supplémentaires (documents PDF en anglais et en italien ; traduction française du chapitre sur le français)
- Enregistrements vidéo des sons de l'API sur le site de l'université de Sheffield.
- API en Unicode sur le site du consortium Unicode (documents PDF en français) :
- [pdf] Commandes C0 et latin de base
- [pdf] Commandes C1 et supplément Latin-1
- [pdf] Latin étendu A
- [pdf] Latin étendu B
- [pdf] Alphabet phonétique international
- [pdf] Lettres modificatives avec chasse
- [pdf] Diacritiques
- [pdf] Grec et copte
- [pdf] Arménien
- [pdf] Lettres modificatives de ton
- [pdf] Supplément latin étendu
- ((fr)) Présentation du codage de caractères phonétiques à l'aide d'Unicode, à l'usage des novices.
- [pdf] Tout l'API en une page
- Tableau API des consonnes et voyelles avec audio et exemples par le Laboratoire de Phonétique Expérimentale de l'Université de Turin, Italie
- Editeur de transcriptions API par le Laboratoire de Phonétique Expérimentale de l'Université de Turin, Italie