Fôsfôro

Ny fôsfôro dia singa simika manana isa atômika 15, nomena ny eva P. Ao amin' ny tabilaon-tsingerina dia hita ao amin' ny vondrona lehibe fahadimy, na vondrona IUPAC faha-15 na vondrona azôta izy. Mpikambana ao amin' ny vondron' ny pniktôzenina izy io. Miseho amin' ny endrika tena samy hafa ny zaka tsotra fôsfôro, indrindra fa maka loko manomboka amin' ny volomparasy-mainty, mena, fotsy-mavo hatramin' ny fotsy. Ny fôsfôro "fotsy" izay tena madio dia mangarahara.
Amin' ny ankapobeny dia fotsy vandavandana, somary mora volavolaina sady ahenoana fofona tongolo gasy malefaka ny fôsfôro. Mety hiseho amin' ny endrika vovoka na kristaly ny fôsfôro mena sy mainty. Ny fôsfôro fotsy, izay ahitana molekiola P4, no endrika mora vokarina indrindra, saingy azo antoka fa tsy ny marin-toerana indrindra amin' ny lafiny termôdinamika, izany no ampiasana azy amin' ny balan' ny fitaovam-piadiana.
Tena ilain' ny zavamananaina rehetra eto an-tany ny fôsfôro, amin' ny olombelona dia zava-dehibe indrindra izy io amin' ny fiasan' ny atidoha. Ny taharony dia mandray anjara amin' ny firafitra sy ny fiasan' ny zavamananaina any amin' ny sehatra afovoany, toy ny ADN sy ny famatsiana angovo ny sela. Mitranga ao anatin' ny tsingerin' ny fôsfôro ny fiovana biôjeôsimikan' ny fôsfôro.